ถอดบทเรียน “น้ำท่วม” บางสะพาน!

 

               ถึงแม้วันนี้ (11 ม.ค.) ปริมาณฝนที่ตกลงมาในพื้นที่ จ.ประจวบคีรีขันธ์ เริ่มเบาบางลง ปริมาณน้ำในพื้นที่หลายแห่งเริ่มคลี่คลาย แต่ในช่วง 2 วันที่ผ่านมา ในหลายๆ พื้นที่ได้รับความเสียหายอย่างหนัก โดยเฉพาะในพื้นที่ที่บางสะพาน

               เจษฎา วัฒนานุรักษ์ ผอ.ศูนย์ ปภ.เขต 4 ประจวบคีรีขันธ์ กล่าวว่า การให้ความช่วยเหลือผู้ประสบภัยเป็นไปด้วยความยากลำบาก เนื่องจากมวลน้ำมีปริมาณมาก ไม่สามารถที่จะป้องกันได้ ตรงนี้ต้องขอโทษพี่น้องชาวบางสะพาน เมื่อวันเสาร์ที่ผ่านมาทีมงานได้เข้าพื้นที่แล้ว แต่ฝนที่ตกลงมาอย่างหนักทำให้มีมวลน้ำเป็นจำนวนมาก บังเกอร์ที่ทำด้วยถุงทรายวางไว้รายรอบโรงพยาบาลบางสะพาน ถึงกับพังทลาย น้ำทะลักเข้าไปภายในบริเวณโรงพยาบาล แต่โชคดีที่ก่อนหน้าได้แจ้งผู้อำนวยการโรงพยาบาลไว้ว่า ให้เตรียมอพยพผู้ป่วยขึ้นที่สูงหรือส่งไปอยู่ในที่ที่ปลอดภัย รวมทั่้งอุปกรณ์ทางการแพทย์ด้วย

               หลังจากเกิดเหตุวิกฤติ ทางผู้ว่าราชการจังหวัดประจวบคีรีขันธ์ได้สั่งการให้กองบัญชาการสำหรับการเข้าให้การช่วยเหลือผู้ประสบภัยที่โรงเรียนบางสะพานวิทยา โดยมีทั้งภาครัฐและเอกชนเข้าร่วมดำเนินการ ซึ่งสถานที่แห่งนี้เป็นสถานพยาบาลชั่วคราวอีกด้วย

               เมื่อช่วงเช้าวันที่ 11 มกราคม น้ำเริ่มลดลง เจ้าหน้าที่เข้าติดตั้งเครื่องสูบน้ำระบายออกจากโรงพยาบาลบางสะพาน จนกระทั่งลดลงอย่างเห็นได้ชัด แต่ก็ยังคงเร่งระบายน้ำออกต่อไป ทั้งนี้เครื่องสูบน้ำได้ประสานขอมาจาก จันทบุรี กำแพงเพชร มาร่วมดำเนินการ รวมทั้งขอให้เจ้าหน้าที่ ปภ.จากทั้งสองจังหวัดมาร่วมช่วยเหลือชาวบ้านด้วย เนื่องจากอุปกรณ์ของเขต 4 เหลืออยู่น้อย เพราะก่อนหน้านี้ส่งอุปกรณ์สูบน้ำและเจ้าหน้าที่ไปช่วยเหลือที่นครศรีธรรมราช

               น้ำมาก ฝนตกหนักครั้งนี้ เนื่องจากฝนตกลงมามากเกินไป ทำให้น้ำล้นสปิลเวย์ของอ่างเก็บน้ำชลประทาน แต่โชคดีที่ไม่กระทบในพื้นที่หัวหิน

               สำหรับทิศทางของน้ำในพื้นที่บางสะพานจะไหลลงทะเล ปัญหาหนึ่งที่ทำให้เกิดน้ำท่วมในพื้นที่บางสะพาน จากที่ได้พูดคุยกับชาวบ้านในพื้นที่ ได้รับการบอกเป็นเสียงเดียวกันว่า รางรถไฟเป็นส่วนหนึ่งที่ปิดกั้นทางไหลของน้ำ มีช่องที่ให้นำไหลไปได้ไม่มากนัก ดังนั้นการแก้ไขก็คือ จะทำอย่างไรให้ช่องทางน้ำไหลกว้างขึ้น น้ำจะได้ไหลลงทะเลได้เร็วที่สุด

               จากเสียงของชุมชนรอบด้านว่า มีน้ำทะลักไหลเข้าท่วมบ้านเรือน ตรงนี้เจ้าหน้าที่ก็พยายามจะหาทางช่วยเหลืออย่างเต็มที่ แต่เนื่องจากอุปกรณ์สูบน้ำมีน้อย ถึงแม้จะได้รับการสมทบอุปกรณ์สูบน้ำมาจากจันทบุรีและ กำแพงเพชรมาแล้วก็ตาม อย่างไรก็ตามเจ้าหน้าที่ได้เข้าอพยพประชาชนให้ไปอยู่ในที่ปลอดภัย และส่งข้าว ส่งน้ำไปให้ โดยใช้เรือเป็นยานพาหนะ

               ก่อนหน้าที่จะเกิดเหตุน้ำท่วมอย่างหนักครั้งนี้ หลายคนต่างคิดเหมือนกันว่า ประจวบคีรีขันธ์กำลังจะเข้าสู่ฤดูแล้งด้วยซ้ำไป

               การช่วยเหลือประชาชน นอกจากเจ้าหน้าที่ของ ปภ.เองแล้ว ยังมีเจ้าหน้าที่ทหารบก ทหารเรือ ทหารอากาศ ตำรวจ ตชด. เจ้าหน้าที่มูลนิธิ ระดมกำลังกันเข้าให้การช่วยเหลือ

               นอกจากชาวบ้านจะได้รับความเดือดร้อนอย่างหนักแล้ว เจ้าหน้าที่ บุคลากรของโรงพยาบาลบางสะพานก็ได้รับผลกระทบไม่น้อยไปกว่าชาวบ้าน เช่นเดียวกับเจ้าหน้าที่ของปภ. อย่างไรก็ตาม ต้องเข้าช่วยเหลือชาวบ้านก่อน

               เหตุน้ำท่วมครั้งนี้หนักมาก มาจากน้ำฝนล้วนๆ สำหรับโรงพยาบาลบางสะพานนั้น อยู่ในพื้นที่ต่ำ ประกอบกับอยู่ในพื้นที่ใกล้กับภูเขา การแก้ไขต้องรื้อแล้วสร้างใหม่ให้สูงขึ้น

               บทเรียนจากน้ำท่วมใหญ่ครั้งนี้ ทุกภาคส่วนต้องมาร่วมกันแก้ไข ทำอย่างไรให้น้ำไหลได้สะดวก ส่วนหนึ่งปฏิเสธไม่ได้ว่า มาจากประชาชนเองเป็นผู้ก่อขึ้นมาโดยการบุกรุกริมคลอง ปลูกบ้านอยู่อาศัย ทำให้สิ่งปลูกสร้างขวางทางน้ำ นี่เป็นสาเหตุสำคัญที่ต้องเร่งแก้ไข

               นพ.เชิดชาย ชยวัฑโฒ ผอ.โรงพยาบาลบางสะพาน กล่าวว่า ครั้งนี้ถือว่า น้ำมาก ท่วมหนักที่สุดในประวัติศาสตร์ เนื่องจากมีน้ำป่ามาเป็นระลอก ฝนก็ตกลงมาอย่างหนัก ถึงแม้จังหวัดนำกระสอบทรายมาวางเรียงรอบโรงพยาบาลเป็นแนวคันกั้นน้ำ แต่ไม่สามารถกั้นน้ำได้ ในปี พ.ศ.2548 เคยเกิดเหตุน้ำท่วมหนักมาแล้ว แต่ครั้งนี้หนักกว่า อีกทั้งเกิดความเสียหายเป็นวงกว้าง

               พื้นที่่ของโรงพยาบาลนั้น ในอดีตเคยเป็นพื้นที่สวนมะพร้าว เมื่อเกิดน้ำท่วมก็จะระบายได้เร็ว กรณีพื้นที่ต่ำ ทางโรงพยาบาลมีการปรับปรุงพื้นที่ป้องกัน โดยการสร้างกำแพง 3 ด้าน จะเห็นได้ว่า หลังจากเกิดเหตุน้ำท่วมเมื่อปี 2548 จนถึงธันวาคม 2559 ไม่เกิดน้ำท่วมในพื้นที่ของโรงพยาบาล แต่ที่แปลกก็คือ เมื่อวันที่ 6 ธันวาคม 2559 มีน้ำไหลบ่าข้ามคลองบางสะพานที่อยู่ฝั่งตรงข้ามโรงพยาบาล เข้ามาทางด้านหน้าของโรงพยาบาล ตรงนี้เป็นสาเหตุทำให้เกิดน้ำท่วม อย่างไรก็ตาม เหตุน้ำท่วมครั้งนี้เป็นเรื่องของธรรมชาติล้วนๆ ที่มีปริมาณน้ำค่อนข้างมาก

               ไม่มีใครคาดคิดว่าจะเกิดน้ำท่วมในพื้นที่ของโรงพยาบาล อย่างมากสุดก็คงไม่เกินในระดับที่เคยท่วมมาก่อนหน้านี้