เทศบาลบ้านใหญ่ "จุรีมาศ" ผูกขาดนายกเล็ก "ร้อยเอ็ด" บรรจง ไร้คู่แข่งส้ม-แดง | คมชัดลึก

เทศบาลบ้านใหญ่ จุรีมาศ ตระกูลการเมืองร้อยเอ็ด ผูกขาดนายกเล็กกว่า 50 ปี ผลัดเปลี่ยนกันนั่งเก้าอี้ จากรุ่นสู่รุ่น จนมาถึงยุคลูกเขย

กลุ่มพิทักษ์ท้องถิ่น ตระกูลจุรีมาศ ภาพสะท้อนเทศบาลบ้านใหญ่ ที่ไร้คู่แข่ง ค่ายสีแดง-สีส้ม ยอมหลีกทางแชมป์หอโหวด 101

การเลือกตั้งนายกเทศมนตรี และสมาชิกสภาเทศบาลทั่วประเทศ ปี 2568 มีหลายสิบเทศบาล ที่มีผู้สมัครเพียงคนเดียว และกลุ่มเดียว อย่างเช่นเทศบาลเมืองร้อยเอ็ด จ.ร้อยเอ็ด

บรรจง โฆษิตจิรนันท์ อดีตนายกเล็กเมืองร้อยเอ็ด 7 สมัย ได้นำทีม สท.ลงสนามในนาม “กลุ่มพิทักษ์ท้องถิ่น” โดยไม่มีคู่แข่งเป็นครั้งแรก

คนเมืองพลาญชัย จะรู้จักนายกฯ บรรจง ในฐานะผู้สร้าง “หอโหวด 101” แลนมาร์คท่องเที่ยวแห่งใหม่ของเมืองร้อยเอ็ด

หลังวันที่ 11 พ.ค. 2568 คงต้องมีการบันทึกไว้ว่า บรรจง โฆษิตจิรนันท์ เขยตระกูลจุรีมาศ คือ นายกเทศมนตรีเมืองร้อยเอ็ด สมัยที่ 8

สมัยที่แล้ว ธนาธร จึงรุ่งเรืองกิจ ประธานคณะก้าวหน้า ส่ง “ทนายโก้” พงศ์กรณ์ ตั้งกิตติ์ตระกูล ลงแข่งกับแชมป์เก่า บรรจง โฆษิตจิรนันท์ ซึ่งก็พ่ายแพ้ชนิดไม่มีลุ้น

กลุ่มพิทักษ์ท้องถิ่น ของตระกูล “จุรีมาศ” บ้านใหญ่ร้อยเอ็ด ลงเล่นการเมืองท้องถิ่นมาตั้งแต่ปี 2518 ซึ่งบริหารเทศบาลเมืองร้อยเอ็ดมายาวนาน จากรุ่นสู่รุ่น จนถึงรุ่นลูกเขย-บรรจง โฆษิตจิรนันท์

สำหรับการเมืองระดับชาติ ตระกูล “จุรีมาศ” ผูกขาด สส.เขต 1 ร้อยเอ็ด มาตั้งแต่ปี 2544 โดย “เสี่ยแกละ” อนุรักษ์ จุรีมาศ สส.ร้อยเอ็ด พรรคชาติไทยพัฒนา เอาชนะคู่แข่งจากพรรคเพื่อไทยมาตลอด

แม้ในช่วงเสื้อแดงร้อยเอ็ดมาแรง เพื่อไทยชนะทุกเขต ยกเว้นเขต 1 อ.เมืองร้อยเอ็ด เสี่ยแกละยังฝ่ากระแสทักษิณมาได้

วิถีเขยบ้านใหญ่ร้อยเอ็ด

บรรจง โฆษิตจิรนันท์ ลูกเขยถวิล จุรีมาศ เป็นนายกเทศมนตรีร้อยเอ็ดติดต่อกัน 7 สมัย และเป็นฐานการเมืองให้เครือญาติ-อนุรักษ์ จุรีมาศ ในสนามระดับชาติ

เส้นทางการเมืองของบรรจง อดีตพนักงานการไฟฟ้าส่วนภูมิภาคจังหวัดร้อยเอ็ด ในฐานะลูกเขยของถวิล จุรีมาศ เริ่มต้นจากการเป็น สส.ร้อยเอ็ด 3 สมัย (สังกัดพรรคสามัคคีธรรม พรรคชาติพัฒนาและพรรคความหวังใหม่)

หลังยุบสภาปี 2538 บรรจงก็หันหลังให้การเมืองระดับชาติ และกระโจนสู่สนามท้องถิ่น โดยเป็นหัวหน้ากลุ่มพิทักษ์ท้องถิ่น ลงสมัครสมาชิกสภาเทศบาลร้อยเอ็ด

ตอนนั้น ระบบเลือกตั้งนายกเทศมนตรี ยังเป็นการเลือกทางอ้อม กลุ่มไหนมีเสียงข้างมาก ได้เป็นนายกเทศมนตรี กลุ่มพิทักษ์ท้องถิ่น ได้ 14 เสียง บรรจงเป็นนายกเทศมนตรีเมืองร้อยเอ็ด

ปี 2542 เป็นนายกเล็กต่อมาอีกสมัย กระทั่งมีการเลือกตั้งนายกเทศมนตรีโดยตรง ปี 2547 บรรจงก็ได้รับเลือกให้นายกเล็กร้อยเอ็ดเรื่อยมา

ทุนจีนกับการเมืองท้องถิ่น

เทศบาลเมืองร้อยเอ็ดกับตระกูล “จุรีมาศ” เป็นบทศึกษาของ “เทศบาลบ้านใหญ่” ที่ยึดกุมการเมืองท้องถิ่นมายาวนานกว่า 50 ปี

มีงานวิชาการเรื่อง “วิถีและชีวิตของคนจีนอีสานกับการขยายเมือง : ศึกษาเฉพาะร้อยเอ็ด และมหาสารคาม” ของ นารีรัตน์ ปริสุทธิวุฒิพร

ในตอนหนึ่ง มีการพูดถึงคนจีนในร้อยเอ็ด ที่เริ่มเล่นการเมืองในนาม “กลุ่มพิทักษ์ท้องถิ่น” เมื่อปี 2517 โดย ถวิล จุรีมาศ อดีตสมาชิกสภาเทศบาลเมืองร้อยเอ็ด เจ้าของถวิลภาพยนตร์ ซึ่งเป็นธุรกิจหนังเร่รายใหญ่ ได้จัดตั้งกลุ่มการเมืองท้องถิ่นขึ้นมา

ถวิล จุรีมาศ เป็นน้องชายของ สมพร จุรีมาศ อดีต ส.ส.ร้อยเอ็ด ผู้ล่วงลับ และเป็นพี่ชายของ สมควร จุรีมาศ ซึ่งเป็นบิดา “เสี่ยแกละ” อนุรักษ์ จุรีมาศ ส.ส.ร้อยเอ็ด พรรคชาติไทยพัฒนา

ตอนที่ตั้งกลุ่มพิทักษ์ท้องถิ่น ถวิลก็จับมือน้องชาย-สมควร และน้องสาว-สมพิศ ได้รับชัยชนะในการเลือกตั้งสมาชิกสภาเทศบาล สมพร จุรีมาศ เป็นนายกเล็กร้อยเอ็ด ปี 2518 ก่อนจะลาออกไปสมัคร สส.ร้อยเอ็ด

กลุ่มของถวิล เป็นนายกเทศมนตรี ติดต่อกันมาหลายสมัย โดยวิธีการของกลุ่มนี้ จะให้คนในกลุ่มตระกูลจุรีมาศ หรือคนใกล้ชิดหมุนเวียนเป็นนายกฯ คราวละ 1 ปี

กระทั่งปี 2538 ถวิลส่งไม้ต่อให้ลูกเขย-บรรจง โฆษิตจิรนันท์ เป็นหัวหน้ากลุ่มพิทักษ์ท้องถิ่น และเป็นนายกเทศมนตรีร้อยเอ็ดติดต่อกัน 7 สมัย

นี่คือตำนานคนจีนกับการเมืองร้อยเอ็ด ซึ่งก็เหมือนคนจีนอีกหลายจังหวัดในภาคอีสาน ที่ยึดฐานการเมืองระดับเทศบาล ซึ่งนักรัฐศาสตร์รุ่นใหม่เรียกว่า “เทศบาลบ้านใหญ่”