เมื่อกลไกรัฐไม่สามารถปฏิบัติงานภายใต้กรอบธรรมาภิบาลได้อย่างมีประสิทธิภาพ การแก้ปัญหาไม่มีประสิทธิภาพ ล่าช้า มีพฤติกรรมการอุปถัมภ์ระหว่างกัน การปราบปรามการทุจริตจึงไม่สัมฤทธิ์ผล ติดตามได้เจาะประเด็นร้อน โดย พลเดช ปิ่นประทีป
การทุจริตและประพฤติมิชอบเป็นปัญหาสำคัญของสังคมไทยมาช้านาน มีลักษณะซับซ้อนเชื่อมโยงกันอย่างรุนแรง มีการปรับรูปแบบจากเดิมที่เป็นการทุจริตทางตรงเป็นการทุจริตเชิงนโยบายที่มีการแก้กฎหมาย ระเบียบหรือนโยบายให้เป็นประโยชน์กับตนเองและพวกพ้องมากยิ่งขึ้น
ประกอบกับกลไกรัฐไม่สามารถปฏิบัติงานภายใต้กรอบธรรมาภิบาลได้อย่างมีประสิทธิภาพ ไม่สามารถระงับยับยั้งปัญหาในระดับปฏิบัติได้เท่าที่ควร การแก้ปัญหาไม่มีประสิทธิภาพ ล่าช้า มีพฤติกรรมการอุปถัมภ์ระหว่างกัน การปราบปรามการทุจริตจึงไม่สัมฤทธิ์ผล
รัฐธรรมนูญปี 2560 ซึ่งได้ชื่อว่าเป็นฉบับปราบโกง ได้กำหนดให้รัฐมีหน้าที่ในการวางกลไกป้องกัน ตรวจสอบ และขจัดการทุจริตและประพฤติมิชอบที่เข้มงวด เด็ดขาด และต้องส่งเสริม สนับสนุน และให้ความรู้แก่ประชาชนถึงภัยที่เกิดจากการทุจริต มีกลไกส่งเสริมการรวมตัวมีส่วนร่วมของประชาชน
ในแผนปฏิรูปประเทศด้านการป้องกันและปราบปรามการทุจริตและประพฤติมิชอบ กำหนดเป้าหมายผลสัมฤทธิ์ไว้เพียง 2 ประการ คือ
1) ประเทศไทยมีการทุจริตและประพฤติมิชอบลดลง ตั้งค่าเป้าหมาย ปี 2565 อยู่ที่การมีคะแนนดัชนีการรับรู้การทุจริตของประเทศไทย หรือ CPI 45 จาก 100 คะแนน
2) หน่วยงานภาครัฐมีวัฒนธรรมและพฤติกรรมซื่อสัตย์สุจริต ตั้งค่าเป้าหมาย ปี 2565 อยู่ที่หน่วยงานภาครัฐผ่านการประเมิน ITA คะแนน 85 ขึ้นไป จำนวนร้อยละ 80
สำหรับกิจกรรม โครงการปฏิรูปที่ส่งผลกระทบสำคัญ (big rock) และตัวชี้วัดเป้าหมายที่ประชาชนควรติดตามเอาใจช่วย ได้แก่
1.ส่งเสริมการมีส่วนร่วมของภาคประชาชนในการต่อต้านการทุจริต
- จำนวนเครือข่ายและองค์กรภาคประชาชนในจังหวัด อำเภอ ตำบล ที่เข้าร่วมการขับเคลื่อนงานป้องกันและเฝ้าระวังทุจริต
- บทบาทและผลงานของแนวร่วมภาคเอกชนต่อต้านการทุจริต CAC
2.พัฒนาระบบการเข้าถึงข้อมูลและคุ้มครองผู้แจ้งเบาะแส
- พรบ.ป้องกันการฟ้องปิดปาก
- พรบ.ว่าด้วยข้อมูลข่าวสารสาธารณะ
- ระบบการคุ้มครองผู้แจ้งเบาะแสอย่างครบวงจร
3.พัฒนากระบวนการยุติธรรมที่รวดเร็ว โปร่งใส ไม่เลือกปฏิบัติ
- จำนวนคดีทุจริตที่คั่งค้างในทุกหน่วยงานได้รับการแก้ไขสะสางจนลดลงอย่างชัดเจน
4.พัฒนาระบบราชการไทยให้โปร่งใส ไร้ผลประโยชน์
- กำหนดให้ข้าราชการต้องแสดงฐานะการเงิน
- รายงานผลประเมิน ITA หน่วยงานรัฐทุกประเภท ทุกระดับ
5.สะกัดกั้นทุจริตเชิงนโยบายโครงการขนาดใหญ่และอื่นๆ
- กำหนดให้ทุกหน่วยงานของรัฐที่มีโครงการขนาดใหญ่ระดับ 500 ล้านบาทขึ้นไป ต้องประเมินความเสี่ยงต่อทุจริตเชิงนโยบาย
- กฎหมายป้องกันการข่มขู่ผู้แจ้งเบาะแส Anti SLAPP Law
- แก้ไขเพิ่มเติมและออกกฎหมายใหม่ รวม 10 ฉบับ (หากสนใจ กรุณาค้นคว้าเพิ่มเติม)
...........................................
Key Message
รายงานปฏิรูปประเทศ โดย ส.ว.พลเดช ปิ่นประทีป
“ปฏิรูปจัดการทุจริต ไปไหวมะ”
ตัวชี้วัดเป้าหมายที่ควรจับตา
- จำนวนเครือข่ายภาคประชาชน และแนวร่วมภาคเอกชนที่เข้าร่วมการขับเคลื่อนงาน ป.ป.ช.
- จำนวนคดีทุจริตที่คั่งค้างในทุกหน่วยงานได้รับการแก้ไขสะสางจนลดลงอย่างชัดเจน
- ระบบการคุ้มครองผู้แจ้งเบาะแสอย่างครบวงจร
- รายงานผลประเมินคุณธรรมและความโปร่งใส ITA หน่วยงานรัฐทุกประเภท ทุกระดับ
- รายงานผลประเมินดัชนีการรับรู้การทุจริตของประเทศไทย หรือ CPI ประจำปี
- รายงานการประเมินความเสี่ยงทุจริตเชิงนโยบายของโครงการขนาดใหญ่
- พรบ.ป้องกันการฟ้องปิดปาก พรบ.ว่าด้วยข้อมูลข่าวสารสาธารณะ และกฎหมายป้องกันการข่มขู่ผู้แจ้งเบาะแส
ข่าวที่เกี่ยวข้อง