ทำความรู้จัก "ระบบเลือกตั้ง ส.ส.ปี 54"..จ่อต้นแบบเลือกตั้งครั้งหน้า | คมชัดลึก

ในการเลือกตั้ง ส.ส. เป็นการทั่วไปครั้งหน้า หากร่างกฎหมายลูกที่จะคลอดออกมาเดินตาม"ระบบเลือกตั้งปี 2554" ก็ต้องศึกษาถึงรัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 1) พุทธศักราช 2554 ซึ่งมีเนื้อหาดังนี้

 

ระบบบัญชีรายชื่อ

ในระบบบัญชีรายชื่อ จะมีการคัดเลือกด้วยขั้นตอนดังนี้

-ให้แต่ละพรรคส่งบัญชีรายชื่อผู้สมัคร ส.ส.จำนวนไม่เกิน 125 คน( รัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมพ.ศ.2554 กำหนดให้มี ส.ส. บัญชีรายชื่อ 125 คน  แต่รัฐธรรมนูญแก้ไขเพิ่มเติมปี 2564  กำหนดให้มี ส.ส.บัญชีรายชื่อ 100 คน ) 

 

-บัญชีรายชื่อผู้สมัครรับเลือกตั้งต้องประกอบด้วยรายชื่อผู้สมัครรับเลือกตั้งจากภูมิภาคต่าง ๆ อย่างเป็นธรรมและต้องคำนึงถึงโอกาส สัดส่วนที่เหมาะสมและความเท่าเทียมกันระหว่างหญิงและชาย

 

-รายชื่อในบัญชีต้องไม่ซ้ำกับบัญชีรายชื่อที่พรรคการเมืองอื่นจัดทำขึ้น และไม่ซ้ำกับรายชื่อของผู้สมัครรับเลือกตั้งแบบแบ่งเขตเลือกตั้ง

 

-จัดทำรายชื่อเรียงตามลำดับหมายเลข (จาก 1 ลงไป)

 

-หลังเสร็จสิ้นการเลือกตั้ง ให้นับคะแนนในระบบบัญชีรายชื่อของทุกพรรคการเมืองรวมกันทั้งประเทศ แล้วหารด้วย 125  (สำหรับการเลือกตั้งครั้งหน้าหารด้วย 100 ) จะได้คะแนนเฉลี่ยต่อ ส.ส. 1 คน

 

 

ะแนนของแต่ละพรรคการเมือง หารด้วยคะแนนเฉลี่ยที่คำนวณไว้ จะได้จำนวนผู้แทนระบบบัญชีรายชื่อของพรรคการเมืองนั้น

 

-เศษทศนิยม ให้ปัดทิ้งทั้งหมด แต่ให้เก็บข้อมูลเศษทศนิยมของแต่ละพรรคไว้ (เช่น พรรค ก ได้ 52.7 คน ปัดทิ้งเหลือ 52)

 

-รวมจำนวนผู้แทนของทุกพรรค หากยังได้ไม่ครบ 125 คน (เลือกตั้งครั้งหน้าไม่ครบ 100 คน) ให้กลับไปดูที่เศษทศนิยมของแต่ละพรรค พรรคใดที่มีเศษเหลือมากที่สุด ให้เพิ่มจำนวนผู้แทนจากพรรคนั้น 1 คน หากยังไม่ครบ ให้เพิ่มผู้แทนจากพรรคที่มีเศษเหลือมากเป็นอันดับสองขึ้นอีก 1 คน ทำเช่นนี้ตามลำดับจนกว่าจะได้ครบ 100 คน (เช่น พรรค ก ได้ 52.7 คน ตอนแรกได้ 52 เศษ 0.7 แต่ถ้าจำนวน ส.ส.ยังไม่ครบ และไม่มีพรรคใดมีเศษมากกว่า 0.7 พรรค ก จะได้เพิ่มเป็น 53 คน)

 

-หมายเลขผู้สมัครที่จับได้ในระบบบัญชีรายชื่อจะใช้กับระบบแบ่งเขตเลือกตั้งด้วย โดยแต่ละพรรคการเมืองจะใช้หมายเลขเดียวกันทั้งสองระบบทั่วประเทศ

 

 

-ระบบแบ่งเขตเลือกตั้ง

การเลือกตั้ง ส.ส. ครั้งหน้าแบบแบ่งเขต มีรูปแบบการลงคะแนนเป็นแบบ "เขตเดียวเบอร์เดียว" คือ การแบ่งเขตเลือกตั้งจะแบ่งเป็น 400 เขต โดยยึดหลักให้แต่ละเขตนั้นมีจำนวนประชากรที่ใกล้เคียงกันให้มากที่สุด ดังนั้นในแต่ละเขตจะมี ส.ส.ได้เขตละ 1 คนและผู้มีสิทธิออกเสียงเลือกตั้ง สามารถกาบัตรเลือกผู้สมัคร ส.ส. เขตได้เพียงคนเดียว

เกณฑ์การแบ่งเขตเลือกตั้งหากเดินรอยตามรัฐธรรมนูญฯแก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 1) พ.ศ.2554 ซึ่งมีส.ส.เขต 375 คน แต่เลือกตั้งครั้งหน้าจะมี ส.ส.เขต 400 คน  หลักเกณฑ์ในการแบ่งจะเป็นดังต่อไปนี้

 

นำจำนวนราษฎรทั้งประเทศ จากทะเบียนราษฎรที่ประกาศในปีก่อนการเลือกตั้ง หารด้วยจำนวนผู้แทนในระบบเขต (คือ 400 ) จะได้อัตราส่วนของราษฎรต่อผู้แทน 1 คน

 

นำจำนวนราษฎรในแต่ละจังหวัด หารด้วยอัตราส่วนที่คำนวณไว้ จะได้จำนวนเขตเลือกตั้งที่มีในจังหวัด

 

จังหวัดที่ผลหารต่ำกว่า 1 เขต ให้ปัดขึ้นเป็น 1 เขต

 

จังหวัดที่ผลหารมากกว่า 1 และมีเศษทศนิยม ให้ปัดเศษทิ้งทั้งหมด แต่ให้เก็บข้อมูลของเศษทศนิยมไว้ (เช่น 4.93 ปัดทิ้งเหลือ 4)

 

รวมจำนวน ส.ส.ของทั้ง 77 จังหวัด หากยังไม่ครบ 400 เขต ให้เพิ่มจำนวนเขตในจังหวัดที่มีเศษทศนิยมเหลือมากที่สุดขึ้นไป 1 เขต หากยังไม่ครบอีก ให้เพิ่มจำนวนเขตในจังหวัดที่มีเศษทศนิยมเหลือเป็นอันดับสองขึ้นไปอีก 1 เขต ทำเช่นนี้ไปตามลำดับ จนกว่าจะได้จำนวนครบ 400 คน

 

สำหรับผลการเลือกตั้งอันเนื่องมาจากใช้ "ระบบเลือกตั้งแบบปี 54" พรรคเพื่อไทยได้จำนวน ส.ส.มาเป็นอันดับ 1 ได้ ส.ส. เขต  204 คน และได้ ส.ส.แบบบัญชีรายชื่อ 61 คน รวมจำนวน ส.ส. 265 คน ได้เป็นพรรคแกนนำจัดตั้งรัฐบาล โดยมี น.ส. ยิ่งลักษณ์ ชินวัตร ขึ้นเป็นนายกรัฐมนตรี ส่วนพรรคประชาธิปัตย์ ซึ่งเป็นพรรคแกนนำรัฐบาลอยู่ก่อนเลือกตั้ง ต้องสูญเสียอำนาจไป

 

โดยรายละเอียดผลการเลือกตั้งเมื่อวันที่ 3 กรกฎาคม 2554 เป็นดังนี้