กรรมการสอบคัดเลือกมอบบุคคลอื่นทำหน้าที่แทน..ไม่ชอบด้วยกฎหมาย

          พูดถึงเรื่องการสอบ... ผู้ที่มีอาชีพรับราชการ เจ้าหน้าที่ของรัฐ หรืออาชีพอื่นๆ ที่อยู่ในองค์กรประเภทต่างๆ ส่วนใหญ่แล้วล้วนต้องผ่านขั้นตอนของการสอบคัดเลือกมาด้วยกันแทบทั้งสิ้น เพียงแต่กระบวนการ ขั้นตอน หรือหลักเกณฑ์การคัดเลือกอาจจะแตกต่างกันไปตามประเภทขององค์กรนั้นๆ

          และแน่นอนว่า...ในการคัดเลือกบุคคลเข้ารับราชการหรือเป็นเจ้าหน้าที่ของรัฐ ต้องมีหลักเกณฑ์

          การคัดเลือกที่ชัดเจนและต้องดำเนินไปโดยชอบด้วยกฎหมายตั้งแต่เริ่มต้นจนสิ้นสุดกระบวนการ ไม่อาจดำเนินการตามอำเภอใจ หรือจะทำอย่างไรก็ได้ ทั้งนี้เพราะหลักเกณฑ์ที่กำหนดขึ้นย่อมมีเหตุผลและเป็นไป เพื่อประสิทธิภาพในการสอบคัดเลือกบุคคล เพื่อให้ได้บุคลากรที่เหมาะสมกับตำแหน่งนั้นๆ

          คดีนี้...ผู้ฟ้องคดีได้สมัครสอบคัดเลือกเพื่อเป็นอาจารย์ ตามประกาศรับสมัครของมหาวิทยาลัยแห่งหนึ่ง (ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 1) ซึ่งมีผู้มาสมัคร 2 ราย โดยผู้ฟ้องคดีเป็นผู้สมัครรายเดียวที่ผ่านการตรวจคุณสมบัติและเป็นผู้มีสิทธิเข้าสอบ แต่ผลปรากฏว่าผู้ฟ้องคดีสอบไม่ผ่าน !! 

          ผู้ฟ้องคดีเห็นว่าคณะกรรมการที่ได้รับแต่งตั้งให้ปฏิบัติหน้าที่เกี่ยวกับการสอบ ได้ดำเนินการกระบวนการสอบโดยไม่ชอบด้วยกฎหมาย จึงนำคดีมาฟ้องต่อศาลปกครอง เพื่อขอให้เพิกถอนประกาศผลการสอบดังกล่าว และขอเรียกร้องค่าสินไหมทดแทนจากการดำเนินการสอบที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย

          โดยประเด็นพิจารณาในส่วนประกาศชอบด้วยกฎหมายหรือไม่นั้น ศาลปกครองชั้นต้นได้วินิจฉัยในคดีหมายเลขแดงที่ 392/2555 ว่าการจัดสอบดังกล่าวมีการดำเนินการที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายหลายประการ ดังนี้

          1.อธิการบดี (ผู้ถูกฟ้องคดีที่ 2) ได้แต่งตั้งคณะกรรมการเพื่อดำเนินการออกข้อสอบ ตรวจข้อสอบ สอบสัมภาษณ์ ประเมินผลและสรุปผลการคัดเลือกเพื่อนำเสนอต่อมหาวิทยาลัย จำนวน 5 ราย แต่คณะกรรมการชุดดังกล่าวกลับมีมติแต่งตั้งบุคคลอื่นจำนวน 2 ราย ทำหน้าที่ในการออกข้อสอบและตรวจข้อสอบด้วย โดยที่คำสั่งของอธิการบดีมุ่งหมายให้คณะกรรมการชุดดังกล่าวปฏิบัติหน้าที่ด้วยตนเอง โดยไม่ได้ให้อำนาจในการที่จะมอบหมายบุคคลอื่นทำหน้าที่แทนได้ ทั้งนี้เพราะเจตนาในการแต่งตั้งผู้ทำหน้าที่เป็นคณะกรรมการนั้น ต้องเป็นผู้มีความรู้สามารถในระดับสูงหรือทรงคุณวุฒิไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าผู้ที่สมัครสอบคัดเลือก รวมทั้งต้องปฏิบัติหน้าที่เป็นการเฉพาะตัวในการใช้ดุลพินิจออกข้อสอบ ตรวจข้อสอบและสัมภาษณ์ การดำเนินการของคณะกรรมการดังกล่าวจึงเป็นการกระทำโดยไม่มีอำนาจหรือนอกเหนืออำนาจหน้าที่

          2.ประธานคณะกรรมการชุดดังกล่าวได้มอบหมายให้กรรมการอื่นทำหน้าที่รับผิดชอบการสอบแทนตนเองทั้งหมด ถือเป็นการไม่ปฏิบัติหน้าที่ตามที่ได้รับมอบหมายโดยปราศจากเหตุผลอันสมควร ขัดคำสั่งของอธิการบดีและขัดต่อเจตนารมณ์ของการแต่งตั้งคณะกรรมการเพื่อทำหน้าที่ในการดำเนินการสอบคัดเลือกดังกล่าว

          3.ผู้ฟ้องคดีได้เข้ารับการทดสอบข้อเขียนในช่วงเช้าและในช่วงบ่ายเป็นขั้นตอนของการสอบสัมภาษณ์ คณะกรรมการได้มอบหมายกรรมการบางรายให้ทำการสอบสัมภาษณ์ โดยกรรมการผู้สอบสัมภาษณ์ไม่ดำเนินการให้ผู้ฟ้องคดีเข้าห้องสอบตามที่กำหนดในประกาศ แต่กลับให้มาพูดคุยในสถานที่อื่น โดยนั่งคุยที่โต๊ะม้าหินอ่อน และไม่ได้สัมภาษณ์เกี่ยวกับวิสัยทัศน์การทำงาน ประสบการณ์หรือข้อมูลที่จะเป็นประโยชน์ในการนำมาพิจารณาคัดเลือกบุคคลในตำแหน่งดังกล่าว และยังใช้คำพูดในลักษณะดูหมิ่นเหยียดหยามผู้ฟ้องคดีอย่างรุนแรง ซึ่งขัดกับวัตถุประสงค์ในการสัมภาษณ์ที่ต้องการให้กรรมการทุกคนร่วมกันใช้ดุลพินิจในการพิจารณาคัดเลือกบุคคล กรณีจึงถือเป็นการไม่ปฏิบัติตามคำสั่งของอธิการบดีและเป็นการปฏิบัติไม่ถูกต้องตามรูปแบบ ขั้นตอน หรือวิธีการอันเป็นสาระสำคัญที่กำหนดไว้ในการสอบคัดเลือกดังกล่าว

          เมื่อการดำเนินการสอบคัดเลือกไม่ชอบด้วยกฎหมาย ประกาศผลการสอบคัดเลือกที่ประกาศให้ผู้ฟ้องคดีไม่ผ่านการสอบจึงไม่ชอบด้วยกฎหมาย ศาลปกครองพิพากษาให้เพิกถอนประกาศดังกล่าว โดยมีข้อสังเกตเกี่ยวกับวิธีการดำเนินการให้เป็นไปตามคำพิพากษาว่า ให้มหาวิทยาลัยดำเนินการสอบคัดเลือกใหม่ให้ถูกต้องตามกฎหมายและหลักเกณฑ์ที่กำหนด อันเป็นการคืนสิทธิการสอบคัดเลือกใหม่ให้แก่ผู้ฟ้องคดี

          ประเด็นดังกล่าวยุติในศาลปกครองชั้นต้น และศาลปกครองสูงสุดได้วินิจฉัยในส่วนของค่าเสียหายโดยเห็นว่าผู้ฟ้องคดียังไม่ได้รับความเสียหายแก่สิทธิอย่างหนึ่งอย่างใด เนื่องจากมิได้แน่นอนว่าหากการดำเนินการสอบคัดเลือกเป็นไปโดยชอบผู้ฟ้องคดีจะได้รับการคัดเลือกหรือไม่ จึงไม่ถือเป็นการกระทำละเมิดต่อผู้ฟ้องคดีและไม่ต้องชดใช้ค่าเสียหาย (คำพิพากษาศาลปกครองสูงสุดที่ อ.658/2561)

          คดีนี้ศาลปกครองได้วางแนวทางการปฏิบัติราชการที่ดี...สำหรับกรรมการที่ได้รับแต่งตั้งให้มีอำนาจหน้าที่ในการสอบคัดเลือกบุคคล ซึ่งต้องดำเนินการด้วยตนเองเพราะเป็นหน้าที่ที่ต้องอาศัยความรู้ความสามารถเฉพาะตัวในการใช้ดุลพินิจร่วมกัน อีกทั้งยังต้องปฏิบัติตามหลักเกณฑ์หรือวิธีการที่กำหนดไว้ให้ถูกต้องครบถ้วน ซึ่งในการสอบสัมภาษณ์ต้องมีเกณฑ์การวัดและการให้คะแนนที่ชัดเจนและดำเนินการในห้องสอบตามที่กำหนดในประกาศ มิอาจใช้อำนาจตามอำเภอใจเช่นใดก็ได้นะครับ !

          (ปรึกษาคดีปกครองได้ที่... สายด่วนศาลปกครอง 1355 หรือสนใจอ่านบทความเรื่องอื่นๆ ได้ที่ www.admincourt.go.th เมนูวิชาการ เมนูย่อยอุทาหรณ์จากคดีปกครอง)