“นาซา” ประกาศดาวใหม่...หวังพบ “เอเลี่ยน” | คมชัดลึก

                    ช่วงกลางอาทิตย์ที่ผ่านมา นาซา(NASA)ปล่อยข่าวไปสู่วงการนักดาราศาสตร์ว่า จะมีการประกาศการค้นพบที่น่าตื่นเต้นของมวลมนุษยชาติ นักวิทยาศาสตร์บางคนแอบไปเสาะหาข้อมูลวงลึก ซึ่งเชื่อกันว่าอาจเกี่ยวกับ “เอเลี่ยน” หรือสิ่งมีชีวิตที่อยู่นอกโลก
                    ในที่สุดค่ำคืนวันที่ 22 กุมภาพันธ์ ประมาณตี 1 ของประเทศไทย เหล่ากูรูขององค์การบริหารการบินและอวกาศแห่งชาติ หรือ นาซา ก็ได้นั่งเรียงแถวช่วยกันแถลงให้ทั่วโลกรู้ว่า กล้องโทรทัศน์ในประเทศชิลีได้ค้นพบระบบดาวเคราะห์ใหม่ชื่อว่า “ระบบดาวแทรพพิสต์1” (TRAPPIST-1) โดยค้นพบครั้งแรกเมื่อกลางปี 2559 ช่วงนั้นพบดาวเคราะห์เพียง 3 ดวง จากนั้นนักดาราศาสตร์จากประเทศต่างๆ ทั่วโลกได้ช่วยกันใช้สถานีกล้องโทรทัศน์จากภาคพื้นดินหลายแห่ง โดยเฉพาะการใช้สถานีกล้องโทรทัศน์อวกาศสปิตเซอร์(Spitzer)ของนาซา เพื่อยืนยันรายละเอียดของระบบดาวเคราะห์นี้ จนกระทั่งพบดาวเคราะห์เพิ่มอีกรวมเป็น 7 ดวง  

                   สื่อมวลชนทั่วโลกพร้อมใจกันแถลงถึงรายละเอียดการค้นพบครั้งนี้ว่า ดาวเคราะห์นอกระบบสุริยจักรวาลที่ค้นพบใหม่นั้น สร้างความน่าตื่นเต้นตรงที่มีองค์ประกอบขนาดใกล้เคียงโลกมนุษย์ และมีสภาพบางอย่างเหมาะสมให้ “สิ่งมีชีวิต” บางอย่างอาศัยอยู่ได้ โดยเฉพาะแหล่งน้ำและสภาพชั้นบรรยากาศ “ระบบดาวแทรพพิสต์1” (TRAPPIST-1) ห่างจากโลกประมาณ 39 ล้านปีแสง หรือเกือบ 400 ล้านล้านกิโลเมตร มีดาวฤกษ์ 1 ดวง ตั้งชื่อว่า “แทรพพิสต์1” เปรียบเสมือนดวงอาทิตย์ และมีดาวเคราะห์เรียงตัวอยู่ 7 ดวง ตั้งชื่อเรียงตามตัวอักษรว่า b c d e f g h โดยเฉพาะดาว e f และ g มีน้ำหนักหรือมวลเกือบเท่าโลกมนุษย์
                    รศ.บุญรักษา สุนทรธรรม ผู้อำนวยการสถาบันดาราศาสตร์แห่งชาติ (สดร.)กระทรวงวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี อธิบายให้ฟังว่า หากเปรียบเทียบกับโลกมนุษย์ พวกเราอาศัยอยู่ใน “ระบบสุริยะ” (Solar System) ประกอบด้วยดวงอาทิตย์และมีดาวเคราะห์ 8 ดวงสำคัญโคจรรอบดวงอาทิตย์ตามแรงโน้มถ่วง เรียงตามลำดับได้แก่ ดาวพุธ ดาวศุกร์ โลก ดาวอังคาร ดาวพฤหัสบดี ดาวเสาร์ ดาวยูเรนัส และดาวเนปจูน
                  “ส่วนระบบดาวแทรพพิสต์1ที่ค้นพบใหม่ตั้งแต่เดือนพฤษภาคมปีที่แล้วมีดาวแทรพพิสต์ 1 เป็นศูนย์กลาง มีดาว b c d e f g h โคจรอยู่รอบ ตัวอักษรที่หายคือตัว a ซึ่งก็คือดาวแทรพพิสต์ 1 ที่ส่องแสงคล้ายดวงอาทิตย์ในระบบสุริยะ หรือเรียกสั้นๆ ว่า ดาวแม่ มีอุณหภูมิประมาณครึ่งหนึ่งของดวงอาทิตย์ และมวลแค่ 1 ใน 10 ของดวงอาทิตย์เท่านั้น การค้นพบครั้งนี้ได้รับการยืนยันชัดเจน เพราะได้ตีพิมพ์ในวารสารวิทยาศาสตร์เนเจอร์”

                    รศ.บุญรักษา อธิบายต่อว่า ชื่อของ แทรพพิสต์-1 มาจากชื่อของกล้องโทรทรรศน์ The Transiting Planets and Planetesimals Small Telescope (TRAPPIST) แปลว่า “กล้องโทรทรรศน์ขนาดเล็กที่ศึกษาการมีอยู่ของดาวเคราะห์และวัตถุขนาดเล็กกว่าดาวเคราะห์โดยการผ่านหน้า (transit)”
                    เมื่อถามว่า เหตุอันใดนาซาและนักดาราศาสตร์บางคนถึงยกย่องการค้นพบระบบดาวเคราะห์ใหม่ครั้งนี้ว่า เป็น “ยุคทองของการค้นพบดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะ”?   ผอ.สถาบันดาราศาสตร์ฯ วิเคราะห์ว่า เนื่องจากที่ผ่านมามนุษย์ค้นพบดาวเคราะห์หลายดวงแต่ส่วนใหญ่ไม่มีองค์ประกอบที่จะให้สิ่งมีชีวิตอาศัยอยู่ได้ หรือชาวบ้านชอบเรียกว่า เอเลี่ยน ทั้งนี้ องค์ประกอบสำคัญมี 3 ประการ ได้แก่ 1.ต้องมีอุณหภูมิสูงสุดและต่ำสุดที่เหมาะสม เช่น ประมาณ 10–40 องศาเซลเซียส 2.มีระยะทางจากดาวเคราะห์ถึงดาวฤกษ์ที่อยู่ไม่ไกลหรือใกล้เกินไป เหมือนโลกที่อยู่ไม่ไกลจากดวงอาทิตย์มากนัก เพราะจะหนาวเย็นและไม่ใกล้จนร้อนระอุตลอดเวลา และข้อสำคัญคือ 3.องค์ประกอบของพื้นผิวต้องเป็นของแข็ง เช่น มีพื้นผิวเป็นหิน

 

     

               “ผมก็ตื่นเต้นมากนะกับการค้นพบแทรพพิสต์-1 เพราะเป็นการเปิดศักราชของเทคโนโลยีใหม่ที่สามารถค้นพบดาวเคราะห์ไม่ไกลจากโลกมากนัก มีสิ่งแวดล้อมคล้ายระบบสุริยะ และมีขนาดใกล้เคียงกับโลกมนุษย์มาก โดยเฉพาะดาว 3 ดวงคือ อี เอฟ และจี ตอนนี้คงต้องรอว่ากล้องโทรทัศน์เคปเลอร์ k 2 และ TESS ที่นาซากำลังจะส่งขึ้นไปใหม่ในปี 2017 กับ 2018 จะสามารถ ทำให้เราเห็นระบบแทรพพิสต์-1 ได้ละเอียดมากน้อยแค่ไหน โดยเฉพาะการเจาะลึกสำรวจดาว อี เอฟ และจี ตอนนี้นักดาราศาสตร์ของไทยบางคนจากสถาบันของเราก็เข้าร่วมกับโครงการค้นหาดาวเคราะห์นอกระบบสุริยะด้วย

                คาดว่าภายใน 3-4 ปีข้างหน้าจะมีข่าวดี เพราะสิ่งมีชีวิตนอกโลกนั้น ไม่ได้มีรูปร่างเป็น เอเลี่ยนมนุษย์ต่างดาว หน้ายาวๆ เหมือนในหนัง เพียงแต่ถ้าพบเป็น สัตว์เซลล์เดียวที่อยู่ในน้ำ เราก็เรียกว่าเป็นเอเลี่ยนแล้ว ย้อนไปมนุษย์โลกเริ่มแรกก็เป็นสัตว์เซลล์เดียวเหมือนกัน กว่าจะพัฒนามาเป็นสัตว์ที่ยืนได้ 2 ขาก็ไม่เกิน 3 แสนปีมานี้เอง”

                    นาซาสรุปการค้นพบครั้งนี้ว่าเป็น “จิ๊กซอว์ชิ้นสำคัญ” ที่จะช่วยไขปริศนาการค้นพลสิ่งมีชีวิตอื่นๆ ที่สามารถอาศัยอยู่ได้ในห้วงจักรวาลนี้ 
                    แม้แต่ “กูเกิล” ยังช่วยสรรเสริญการค้นพบครั้งนี้โดยการเปลี่ยน ช่องค้นหาเป็นรูปการ์ตูนของ “ระบบดาวแทรพพิสต์ 1”