ข้างหลังภาพ “ลุงโอ” : มนุษย์สองหน้า โดยแคน สาริกา
คำว่า “ลุงโอ” ที่ชาวลาวเรียกผู้นำสหรัฐ ระหว่างการเยือน สปป.ลาว เมื่อสัปดาห์ที่่ผ่านมา น่าจะมาจากคลิปข่าวผ่านยูทูบ “ภูไทนิวส์” ของ “เทอะ อยู่นา” เน็ตไอดอลลาว ที่ทำคลิปต้อนรับ “บารัก โอบามา” ด้วยความเคารพแบบลาวๆ
ลุงโอมาใช้ชีวิตอยู่ในลาวแค่ 3 วัน ก็โกยคะแนนนิยมไปมากมาย ในเฟซบุ๊กชาวลาวต่างแชร์กระหน่ำภาพผู้นำสหรัฐเดินยกมือไหว้ และทักทาย “สะบายดี” โดยเฉพาะภาพลุงโอเดินดูดน้ำหมากพ้าว(มะพร้าว) ที่เมืองหลวงพระบาง
ความสำเร็จในการเดินหมากเกมการทูต “น้ำหมากพ้าว” ของลุงโอ ต้องยกเครดิตให้ แดเนียล คลูน เอกอัครราชทูตสหรัฐอเมริกาประจำ สปป.ลาว ที่มากรุยทางให้ท่านผู้นำนานนับปี
อย่างเช่นสหรัฐได้เข้ามาสนับสนุนการจัดงาน “เทศกาลหนังเมืองมรดกโลก หลวงพระบาง” ติดต่อกันมาหลายปีแล้ว พร้อมกับส่งเจ้าหน้าที่คนหนึ่ง ใช้ชื่อภาษาลาวว่า “สมจัน” ที่พูดภาษาลาวได้มาเป็นผู้ประสานงาน
“สมจัน” ทำตัวเป็นทูตวัฒนธรรม สร้างภาพลักษณ์ที่ดีแก่ชาวลาว เพื่อลบภาพจำ “ทหารมะกัน” จอมโหดสมัยสงครามลับ 9 ปี
ถ้าติดตามบทบาทของ “ทูตคลูน” อย่างใกล้ชิด ก็จะไม่แปลกใจที่ทีมงานทำเนียบขาวจะเลือกเอาหลวงพระบางเป็นสถานที่ถ่ายทำฉากลุงโอดูดน้ำหมากพ้าว เพราะทูตคลูนทราบดีว่า เมืองหลวงเก่าของลาวเป็นสถานที่ท่องเที่ยวยอดนิยมของชาวยุโรปและสหรัฐ
เมื่อภาพลุงโอชุดนี้เผยแพร่ออกไป ก็จะทำให้ชาวต่างชาติหลั่งไหลเข้ามาเที่ยวเมืองมรดกโลก อันสงบเย็นเหมือนหยุดเวลาไว้มากขึ้น
เหมือนตอนที่ลุงโอไปเยือนฮานอยครั้งประวัติศาสตร์ ที่ทีมงานโอบามา เลือกเอาร้านขายอาหารเล็กๆ ริมถนนใจกลางกรุงฮานอย เป็นที่ให้ลุงโอนั่งดวดเบียร์กับคอลัมนิสต์แม็กกาซีนชื่อดัง
ภาพนี้ถูกส่งต่อไปในสื่อโซเชียล และแชร์กันใหญ่ ลุงโอเลยกลายเป็นซุปตาร์ของคนเวียดนามไปโดยพลัน
สำหรับที่เมืองมรดกโลกริมแม่น้ำโขง แอร์ ฟอร์ซ วัน พาลุงโอมาถึงสนามบินหลวงพระบาง ตามด้วยการเข้าไปเที่ยวชมวัดเชียงทอง วัดเก่าแก่คู่บ้านคู่เมือง
ถัดจากนั้น ขบวนรถผู้นำสหรัฐวิ่งเลียบ “แคมโขง” (ฝั่งแม่น้ำโขง) ไปเรื่อยๆ และมาหยุดที่บ้านเชียงม่วน โดยก่อนจะถึงวันที่ 7 กันยายน ทีมงานโอบามาได้เลือกร้านอาหาร Mekong Sunset View Restaurant เพราะอยู่ติดแม่น้ำโขง มีจุดชมวิวสวยงาม
ตอนแรกที่เห็นภาพลุงโอดูดน้ำหมากพ้าวก็นึกว่าเป็นร้านค้าริมทาง เพราะเห็นแต่กองลูกมะพร้าวและภาพแม่โขงสีขุ่นในฤดูฝน ตอนหลังมีคนแชร์เพจ Mekong Sunset View Restaurant จึงได้คำตอบว่า มะพร้าวลูกนั้นเป็นของที่ร้านดังกล่าว ซึ่งร้านอาหารริมโขงเจ้านี้ มีการตกแต่งร้านสวยงาม มีโต้ะชมวิว ยามดวงอาทิตย์ลับขอบฟ้า
ทีมงานโอบามาไม่เลือกจุดชมวิวภายในร้าน หากแต่มาจัดฉากด้านข้าง ทำให้ภาพที่เผยแพร่ออกไปดูเผินๆ นึกว่าเป็น “ร้านค้าข้างทาง” มันทำให้ภาพของท่านผู้นำดูเป็น “คนเดินดิน” กินง่าย อยู่ง่าย
อย่างไรก็ตาม ทางร้านได้อัพภาพลุงโอขึ้นหน้าเพจ ปรากฏว่ามีคนลาวเข้ามากดไลค์กดแชร์หลายหมื่น เรียกว่าทางร้านมีชื่อเสียงโด่งดังไปในทันที
นับจากวันนั้นเป็นต้นมาก็มีคนลาวไปแวะซื้อมะพร้าวอ่อน และถ่ายรูปท่าเดียวกับลุงโอ ทำเอาร้านอาหารแห่งนั้นครึกครื้นขึ้นมาทีเดียว
จริงๆ แล้ว มะพร้าวหรือหมากพ้าว ไม่ใช่เอกลักษณ์ของหลวงพระบาง คนไปเที่ยวที่นั่นจะต้องแวะซื้อ “ไคแผ่น” อาหารท้องถิ่นหลวงพระบาง
“ไคแผ่น” ทำมาจากสาหร่ายน้ำจืดหรือที่คนท้องถิ่นเรียกว่า “ไค” แล้วนำไปตากแดดจนแห้งกรอบ จากนั้นตัดเป็นแผ่น นำไปทอดใส่งาคั่ว กลายเป็นอาหารเสิร์ฟคู่กับแจ่วบ่อง และตอนหลัง “ไคแผ่น” ได้เป็นของฝากที่นักท่องเที่ยวนิยมซื้อกลับบ้าน
อย่างว่าแหละ จะให้ ลุงโอ มากินไคแผ่น เหมือนเด็กกินสาหร่ายทอด มันดูไม่เท่เท่ากับ สวมแว่นตาดำดูดน้ำหมากพ้าว
ข่าวที่เกี่ยวข้อง