รอยทางแห่ง‘นายพลคนลาวโซ่ง’ | คมชัดลึก

                เมืองไทยยุคส่งเสริมความเป็นเอกลักษณ์ อัตลักษณ์ และวัฒนธรรมของชาติพันธุ์ ผสมผสานกับการท่องเที่ยว ทำให้มีกิจกรรมแนวสืบสานประเพณีในแต่ละท้องถิ่นมากมาย และผู้คนในชุมชนต่างรู้สึกสำนึกรักชาติพันธุ์ของตัวเอง

                ยกตัวอย่างการท่องเที่ยวแห่งประเทศไทย (ททท.) สำนักงานสุพรรณบุรี จัดโครงการอู่ทอง อู่อารยธรรมสุวรรณภูมิ "สืบสานประเพณีวัฒนธรรมชาติพันธุ์ 5 ชนเผ่าอู่ทอง" ได้แก่ ไทยพื้นถิ่น ไทยจีน ไทยเวียง(ลาวเวียง) ไทยทรงดำ(ลาวโซ่ง) และลาวครั่ง จัดงาน ณ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติอู่ทอง อ.อู่ทอง จ.สุพรรณบุรี มาหลายปีแล้ว

                ในอู่ทองนั้น ชาวบ้านเรียกขานกันอีกอย่างว่า "เมืองสามลาว" คือ ลาวเวียง ลาวโซ่ง และลาวครั่ง แต่คนส่วนใหญ่เป็นลาวโซ่ง

                "ลาวโซ่ง" หรือ "ไทยทรงดำ" มีถิ่นกำเนิดอยู่ในประเทศลาวและเวียดนาม ผลพวงจากสงครามสมัยพระเจ้ากรุงธนบุรี,สมัยพระบาทสมเด็จพระพุทธยอดฟ้าจุฬาโลก (รัชกาลที่ 1) มาจนถึงสมัยพระบาทสมเด็จพระนั่งเกล้าเจ้าอยู่หัว (รัชกาลที่ 3) ทำให้ลาวโซ่งถูกกวาดครัวมาอยู่เมืองเพชรบุรี

                ระยะแรกไทยทรงดำตั้งถิ่นฐานอยู่ที่ ต.หนองปรง อ.เขาย้อย (สมัยพระเจ้าตากสิน และรัชกาลที่ 1) ระยะที่สอง (สมัยรัชกาลที่ 3) โปรดเกล้าฯ ให้มาตั้งบ้านเรือนอยู่ที่ ต.ท่าแร้ง อ.บ้านแหลม

                การที่โปรดเกล้าฯ ให้ไทยทรงดำไปอยู่ที่เพชรบุรีนั้น เพราะมีป่าและเขา มีหุบห้วย ลำธารลักษณะภูมิประเทศคล้ายภูมิประเทศบ้านเก่าคือ เมืองแถง แคว้นสิบสองจุไท

                ต่อมา ไทยทรงดำรุ่นเก่ามีความปรารถนาที่จะกลับไปถิ่นฐานบ้านเกิด-เมืองแถง จึงพยายามเดินทางขึ้นไปทางเหนือ เมื่อถึงฤดูฝนก็พักทำนาเพื่อหาเสบียงไว้สำหรับการเดินทางต่อไป เดินทางเรื่อยไป จนกระทั่งคนแก่ต้องตายจากไปในระหว่างการเดินทาง ลูกหลานจึงตั้งหลักแหล่งอาศัยอยู่ตามรายทาง จึงเห็นว่ามีลาวโซ่งอาศัยอยู่ประปรายในหลายจังหวัด

                นอกจากนี้ ยังมีเหตุผลอื่นคือ การอพยพเพื่อไปหาที่ทำกินใหม่ ในบริเวณจังหวัดใกล้เคียง เช่น ราชบุรี สุพรรณบุรี และนครปฐม ฉะนั้นไทยทรงดำที่กระจายกันอยู่ในที่ต่างๆ ของประเทศไทย ล้วนแต่เป็นไทยทรงดำที่ไปจากเพชรบุรี

                เฉพาะพื้นที่ จ.สุพรรณบุรี ได้สำรวจพบว่ามีไทยทรงดำส่วนใหญ่อาศัยอยู่ใน อ.อู่ทอง ท้องที่ ต.สระยายโสม ต.บ้านดอน ต.หนองโอ่ง ต.ดอนมะเกลือ ต.บางโข้ง บางตำบลในเขต อ.เมือง และ อ.บางปลาม้า

                เดือนเมษายนของทุกปี ชาวตำบลบ้านดอน จะจัดงานสืบสานประเพณีไทยทรงดำตำบลบ้านดอน อ.อู่ทอง จ.สุพรรณบุรี โดยสภาวัฒนธรรมไทยทรงดำตำบลบ้านดอน ร่วมกับเทศบาลตำบลบ้านดอน ได้สนับสนุนงบประมาณในการจัดงานไทยทรงดำฯ

                หัวเรี่ยวหัวแรงในการจัดงานดังกล่าวคือ ทรงบท คุ้มฉายา นายกเทศมนตรีตำบลบ้านดอน พร้อมด้วยคณะผู้บริหาร สมาชิกสภาเทศบาลตำบลบ้านดอน และกำนัน-ผู้ใหญ่บ้านทุกหมู่บ้าน

                "ทรงบท" เป็นน้องชาย พล.อ.ไพบูลย์ คุ้มฉายา รองผู้บัญชาการทหารสูงสุด และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงยุติธรรม

                ตระกูลคุ้มฉายา ก็มีเชื้อสายลาวโซ่งแห่งบ้านดอน พล.อ.ไพบูลย์ เลือกเดินเส้นทางสายนายร้อย จปร. ส่วนน้องชายเรียนด้านการบริหารจัดการ และทำงานที่ธนาคารทหารไทย 20 ปี ก่อนจะลาออกมารับใช้บ้านเกิด ด้วยลงสมัครรับเลือกตั้งเป็นนายกเทศมนตรีตำบลบ้านดอน

                ด้วยประสบการณ์การทำงานด้านบริหารและการจัดการ นายกทรงบท จึงส่งเสริมพัฒนาอาชีพของคนในท้องถิ่น และฟื้นฟูวัฒนธรรมไทยทรงดำ

                สมัยที่ พล.อไพบูลย์ เป็นแม่ทัพภาคที่ 1 ได้ร่วมกับนายกทรงบท สนับสนุนโครงการจัดพิมพ์หนังสือ English Conversation ของ เรวัติ ปัญสมคิด ครูสอนภาษาอังกฤษโรงเรียนบ้านบ้านจระเข้สามพัน อ.อู่ทอง จ.สุพรรณบุรี ซึ่งเหมาะสมกับยุคสมัยที่กลุ่มอาเซียนได้กำหนดให้ใช้ภาษาอังกฤษเป็นภาษกลาง และเตรียมความพร้อมเข้าสู่ประชาคมอาเซียนในปี 2558 สองพี่น้องตระกูลคุ้มฉายา จึงมอบหนังสือดังกล่าว เพื่อเป็นประโยชน์แก่นักเรียน ประชาชน

                ฉากหนึ่งของชีวิต "นายพลตัวเล็ก-ใจถึง" ชื่อ "ต๊อก" พล.อ.ไพบูลย์ คุ้มฉายา อันสะท้อนตัวตนคนบ้านดอน ชัดเจน ตรงไปตรงมา..นี่คือเสน่ห์ของผู้ชายไทยทรงดำเมืองอู่ทอง