
'วาดะห์'กลับมาทำไม?
'วาดะห์'กลับมาทำไม? : มนุษย์สองหน้า โดยแคน สาริกา
ในที่สุด ร.ต.อ.เฉลิม อยู่บำรุง รองนายกรัฐมนตรี ได้ลงนามในคำสั่งแต่งตั้งที่ปรึกษารองนายกรัฐมนตรี จำนวน 9 คน อาทิ วันมูหะมัดนอร์ มะทา, เด่น โต๊ะมีนา, อารีเพ็ญ อุตรสินธุ์ และนัจมุดดีน อูมา เพื่อการขับเคลื่อนนโยบายและยุทธศาสตร์การแก้ไขปัญหาจังหวัดชายแดนภาคใต้
เมื่อวันอาทิตย์ มีภาพข่าว "กลุ่มวาดะห์" นัดชุมนุมแกนนำมวลชนที่บ้านหลังใหญ่กลางเมืองยะลาทางทีวีช่องหนึ่ง เหมือนจะสอดรับกับการตัดสินใจของนักการเมืองฝั่งธนบุรี ที่ได้รับมอบหมายให้ดูแลชายแดนใต้
ชื่อของกลุ่มวาดะห์ (แปลว่า "เอกภาพ") โดดเด่นขึ้นมาในยุคดอกไม้สันติภาพเบ่งบาน บนปลายด้ามขวาน เมื่อสมาชิกขบวนการบีอาร์เอ็น ทยอยเดินลงจากป่าเขาเข้ามอบตัวต่อทางการ และพรรคคอมมิวนิสต์มลายา ลงนามยุติการสู้รบกับรัฐบาลมาเลเซีย
ในเวลานั้น พล.อ.ชวลิต ยงใจยุทธ ได้รับการกล่าวขวัญถึงในฐานะนักยุทธศาสตร์ดับไฟใต้ และมากไปด้วย "เครือข่ายคนทำงาน" ในหมู่แนวร่วมของขบวนการบีอาร์เอ็น
ครั้นนายทหารผู้ร่างคำสั่ง 66/2523 พล.อ.ชวลิตก่อตั้งพรรคความหวังใหม่ ส.ส.ชายแดนใต้อย่าง เด่น โต๊ะมีนา, อารีเพ็ญ อุตรสินธุ์ และ วันมูหะมัดนอร์ มะทา จึงได้ไหลมารวมตัวที่พรรคการเมืองของนายทหารใหญ่
การเลือกตั้งทั่วไป 22 มีนาคม 2535 นักการเมืองกลุ่มวาดะห์ ในสีเสื้อพรรคความหวังใหม่ ได้รับชัยชนะในสนามเลือกตั้งปัตตานี ยะลา และนราธิวาส
ที่น่าสนใจ คนหนุ่มหัวก้าวหน้า นัจมุดดี อูมา ได้เป็น ส.ส.นราธิวาส เขต 2 สมัยแรก ซึ่งเขตเลือกตั้งที่เขาแจ้งเกิดทางการเมือง ล้วนเป็นเขตสีแดง(เก่า) ที่เคยอยู่ใต้อิทธิพลของขบวนการบีอาร์เอ็น
ระหว่างปี 2535-2544 ถือว่าเป็นยุครุ่งเรืองของกลุ่มการเมืองวาดะห์ เด่น โต๊ะมีนา, อาจารย์วันนอร์ และอารีเพ็ญ ได้เป็นรัฐมนตรี และไม่มีใครคิดหรอกว่า ไฟใต้ที่มอดดับจะกลับมาลุกโชนอีกครั้ง
การเลือกตั้งทั่วไป ปี 2548 กลุ่มวาดะห์ในสีเสื้อพรรคไทยรักไทย พ่ายแพ้ในสนามเลือกตั้งแบบยกกลุ่มเป็นครั้งแรก ท่ามกลางกระแสวิกฤติศรัทธาวาดะห์
ก่อนหน้าการเลือกตั้ง พ.ศ.นั้น ไฟใต้ที่ถูกจุดขึ้นมาใหม่ ได้ไหม้ลามจากเหตุการณ์ปล้นปืนที่นราธิวาสไปสู่กรณีกรือเซะ ผู้คนใน 3 จังหวัดชายแดนใต้ เริ่มตั้งคำถามกับนักการเมืองวาดะห์ว่า พวกเขายังเป็นตัวแทนคนปลายด้ามขวานอยู่หรือไม่ ?
ดั่งที่ทราบกัน ความไม่สงบในชายแดนใต้ 9 ปีที่ผ่านมา ไม่ใช่การฟื้นตัวของขบวนการเก่า หากแต่เป็นเรื่องของ "ขบวนการใหม่" หรือการต่อสู้ของนักรบรุ่นใหม่
องค์ความรู้ในการแก้ไขปัญหาความไม่สงบในภาคใต้ ที่แกนนำกลุ่มวาดะห์กับ พล.อ.ชวลิต ยงใจยุทธ เคยใช้ได้ผลในอดีต กลับไม่สอดคล้องกับสถานการณ์ที่เปลี่ยนไป
การเลือกตั้งทั่วไป 3 กรกฎาคม 2554 แกนนำกลุ่มวาดะห์แยกย้ายกันไปสังกัดพรรคมาตุภูมิ และพรรคเพื่อไทย เป็นการดิ้นหนีกับดักวิกฤติศรัทธา แต่ก็นำไปสู่การปราชัยต่อพรรคประชาธิปัตย์อย่างราบคาบ
หลังจากอาจารย์วันนอร์ พ้นโทษจากการถูกตัดสิทธิทางการเมืองเมื่อพฤษภาคม 2555 จึงได้เข้าสมัครเป็นสมาชิกพรรคเพื่อไทยทันที ข่าวการรวมตัวของนักการเมืองกลุ่มวาดะห์ดังกระหึ่ม และได้มีการประชุมเตรียมการสร้าง "ดรีมทีมรุ่นใหม่" ขึ้นมาทดแทนแกนนำวาดะห์รุ่นเก่าในพื้นที่
ตำแหน่งที่ปรึกษารองนายกฯ เฉลิม จะช่วยดับไฟใต้ได้จริงหรือ? คำถามนี้ คิดว่าคนปลายด้ามขวานมีคำตอบอยู่แล้ว
.......
(หมายเหตุ : 'วาดะห์'กลับมาทำไม? : มนุษย์สองหน้า โดยแคน สาริกา)