คอลัมนิสต์

ทำไมเราถึงต้องรักษาสถาบันกษัตริย์ไว้ยิ่งชีวิต

ทำไมเราถึงต้องรักษาสถาบันกษัตริย์ไว้ยิ่งชีวิต

23 เม.ย. 2555

ทำไมเราถึงต้องรักษาสถาบันกษัตริย์ไว้ยิ่งชีวิต : กระดานความคิด โดยพล.ท.นันทเดช เมฆสวัสดิ์

               ปัจจุบันเรามีกฎหมายคุ้มครองสถาบันฯ เป็นหลักอยู่ 2 มาตรา คือมาตรา 8 รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย ที่ระบุว่า “องค์พระมหากษัตริย์ทรงดำรงอยู่ในฐานะอันเป็นที่เคารพสักการะ ผู้ใดจะละเมิดมิได้ ผู้ใดจะกล่าวหาฟ้องร้องพระมหากษัตริย์ในทางใดๆ มิได้” และมาตรา 112 ประมวลกฎหมายอาญา ที่ระบุว่า “ผู้ใดหมิ่นประมาท ดูหมิ่น หรือแสดงความอาฆาตมาดร้ายพระมหากษัตริย์ พระราชินี รัชทายาท หรือผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ ต้องระวางโทษจำคุกตั้งแต่สามถึงสิบห้าปี”
   
               การที่สถาบันพระมหากษัตริย์ของไทยมีกฎหมายให้ความคุ้มครองไม่ให้ผู้ใด “ละเมิด” หรือ “ฟ้องร้องในทางใดๆ ต่อสถาบันฯ” นั้น มีเหตุผลสืบเนื่องมาตั้งแต่เปลี่ยนแปลงการปกครองเมื่อปี 2475 รวม 6 ประการ คือ
   
               1.ทรงเป็นประมุขของประเทศ ซึ่งไม่ใช่มีฐานะเป็นบุคคล แต่มีสถานะเป็น “สถาบัน” (Institution) ที่จะต้องได้รับความคุ้มครอง ตามหลักกฎหมายระหว่างประเทศ ซึ่งจะเห็นได้ว่าทุกประเทศต่างก็มีกฎหมายในลักษณะนี้สำหรับคุ้มครองประมุขของประเทศ นอกจากนั้นในหลายประเทศยังมีกฎหมายคุ้มครอง “สถาบัน” ในลักษณะอื่นๆ อีกด้วย เช่น ศาล, รัฐสภา ฯลฯ
   
               2.ทรงมีพระราชฐานะอันศักดิ์สิทธิ์ ในทุกประเทศที่มีระบบ “พระมหากษัตริย์” ต่างก็มีบทบัญญัติของรัฐธรรมนูญที่จะรองรับในฐานะ “ส่วนบุคคล” ไม่ใช่สถาบันขององค์พระมหากษัตริย์เพิ่มเติมขึ้นมาอีก ในพระราชฐานะอันศักดิ์สิทธิ์ (Sacred) และเป็นที่เคารพสักการะ ละเมิดไม่ได้ (Inviolable) ซึ่งเป็นแบบธรรมเนียมประเพณีที่มีมาแต่โบราณ
   
               3.ทรงเป็นวิถีชีวิตของชาวไทย สังคม ขนบธรรมเนียมประเพณี การสืบทอดวัฒนธรรมของไทย จนกลายมาเป็นสังคมที่มีเอกลักษณ์เป็นของตัวเองอยู่ทุกวันนี้ ล้วนแต่มาจากรากฐานที่เกี่ยวกับสถาบันฯ เกือบทั้งหมด รากฐานดังกล่าวเป็นผลมาจากการปกครองแบบ “พ่อปกครองลูก” ของพระมหากษัตริย์ไทยแต่โบราณกาล ซึ่งมีความสัมพันธ์กับประชาชนแบบใกล้ชิดแยกกันไม่ออก เช่น พื้นที่ตรงไหนประชาชนยังไม่มีวัด ก็ไปสร้างวัดให้ เพื่อทำนุบำรุงศาสนา เพื่อให้ประชาชนได้เล่าเรียน มีความรู้ ซึ่งวัดเหล่านี้ก็ยังอยู่สืบเนื่องมาเป็นโบราณสถานถึงในปัจจุบัน ซึ่งต่างกับสถาบันกษัตริย์ในประเทศอื่นๆ ที่มาจากฐานะเจ้าของที่ดิน หรือฐานะสืบทอดอำนาจมาจากทางศาสนา ฯลฯ ดังนั้นใครมาทำลายสถาบันฯ จึงเท่ากับมาทำลายวิถีชีวิตของประชาชนด้วย เห็นได้จากความรู้สึกของนักท่องเที่ยวเมื่อมาดูพระราชวังของไทย จะรู้สึกถึงความอบอุ่น อ่อนช้อย และความศักดิ์สิทธิ์ได้ทันที ในขณะที่ไปดูพระราชวังของชาติอื่นๆ ก็จะเกิดความรู้สึกที่แตกต่างกันออกไปในทางลบค่อนข้างมาก
   
               4.ทรงเป็นพระมหากษัตริย์ที่ดี ในหลวงองค์ปัจจุบัน นอกจากเป็นพระมหากษัตริย์ที่ยิ่งใหญ่แล้ว ยังทรงเป็นพระมหากษัตริย์ที่ดีอีกด้วย การเป็นกษัตริย์ที่ดี หรือ การเป็นคนดี มีนัยเดียวกัน ต้องได้มาด้วยความประพฤติและความอุตสาหะของตนเอง ไม่ได้มาจากการสืบทอดในลักษณะสถาบันฯ ดังนั้นการเป็นกษัตริย์ที่ดีของในหลวงจึงทำให้ประชาชนเจ้าของอำนาจอธิปไตยได้มอบหลักกฎหมายดังกล่าว เพื่อ “คุ้มครองพระองค์” ผ่านรัฐธรรมนูญทุกฉบับ แม้จะมีผู้พยายามแก้ไข แต่ก็ทำไม่ได้ เพราะประชาชนจะไม่ยอมอย่างแน่นอน
   
               5.ทรงเป็น “เสาหลักของความมั่นคงแห่งชาติ” กรณีนี้คงไม่ต้องอธิบายอะไรมาก ความผูกพันของสถาบันฯ กับองค์กรต่างๆ ในสังคมไทยนั้น มีการโยงยึดกันมากมายเกินกว่าที่ชาวต่างชาติจะคาดหมายได้ ดังนั้นใครที่มารุกรานต่อสถาบันฯ เท่ากับเป็นการทำลายความมั่นคงของชาติด้วย ซึ่งเป็นผลทำให้มาตรา 112 จึงถูกจัดอยู่ในหมวดความมั่นคงแห่งชาติ
   
               6.ตามหลักการประชาธิปไตย เมื่อคนอยู่รวมกันมากขึ้น ความขัดแย้งย่อมจะเกิดขึ้นได้ตลอดเวลา ดังนั้นจึงต้องมีกฎหมายออกมาคุ้มครองสิทธิของแต่ละคน ให้อยู่ในขอบเขตที่ใช้แล้วไม่เดือดร้อนคนอื่น เราจึงมีกฎหมายหมิ่นประมาท, ทำร้ายร่างกายกันไม่ได้ ฯลฯ ซึ่งกฎหมายมาตรา 112 คุ้มครองสถาบันพระมหากษัตริย์ก็อยู่ในหลักการนี้เช่นกัน
   
               การที่คนไทยมีวิถีชีวิตที่สงบ มีเครือญาติ เพื่อนฝูง ที่สำคัญ คือการรู้จักเด็ก รู้จักผู้ใหญ่ เป็นประเทศที่มีศักดิ์ศรี มีความเป็นมาอย่างยิ่งใหญ่ ไม่เคยเป็นเมืองขึ้นของใคร มีความเป็นชาติที่มีจารีตประเพณีและวัฒนธรรมที่ดีงามนั้น ก็ล้วนสืบเนื่องและสืบทอดมาในลักษณะที่เกี่ยวข้องกับสถาบันกษัตริย์ทั้งนั้น ที่สำคัญคือการมีกษัตริย์ที่ทั่วโลกยกย่องถึงวัตรปฏิบัติอันงดงาม กษัตริย์ที่สหประชาชาติยกมาเป็นตัวอย่างในเรื่องการรู้เท่าทันโลกาภิวัตน์ ซึ่งสามารถปกป้องประเทศได้ด้วยระบบ “เศรษฐกิจพอเพียง” ฯลฯ และเป็นกษัตริย์ที่เป็นคนดีของไทยนั้น มีเหตุผลพอไหมที่เราจะต้องรักษาสถาบันกษัตริย์ไว้ยิ่งกว่าชีวิตของเรา