ผลจากการทำงานตั้งแต่ระดับนโยบายจากหน่วยงานต่างๆ ระดับพื้นที่ ชุมชน ตำบล อำเภอ ตลอดจนระดับการสื่อสารระหว่างบุคคล เพื่อเชิญชวนให้เกิดกิจกรรมรณรงค์งดเหล้าในช่วงเข้าพรรษาและตลอดทั้งปีมาถึงบทสรุปที่น่าชื่นใจในปีนี้
ล่าสุด สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) และเครือข่ายองค์กรงดเหล้าจึงจัด “เวทีฉลองชัย เชิดชูเกียรติ คนหัวใจหิน เหล็ก เพชร ปี 2561” โดยมอบเกียรติบัตรเชิดชูเกียรติ คนหัวใจหิน หัวใจเหล็ก หัวใจเพชร 100 คน เพื่อเชิดชูและชื่นชมคนที่มีใจเข้มแข็ง-มุ่งมั่น ในการฝ่าฟันอุปสรรค สามารถงดเหล้าได้ครบพรรษา(3เดือน) นับว่าเป็นคนหัวใจหิน และคนหัวใจเหล็ก (ที่งดเหล้าตลอดติดต่อกันถึง 3 ปี)และคนหัวใจเพชร (ไม่ดื่มเหล้ามากกว่า 3 ปี หรือเลิกเหล้าตลอดชีวิต)
นพ.คำนวณ อึ้งชูศักดิ์ คณะกรรมการกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)กล่าวว่าจากการที่สสส. ได้หนุนเสริมให้ภาคีเครือข่ายเกิดการขับเคลื่อนงานงดเหล้าเข้าพรรษาอย่างมีส่วนร่วมจากทุกภาคส่วน ทั้งภาครัฐ เอกชน และองค์กรชุมชนในการร่วมรณรงค์ อาทิ กรมการปกครอง กระทรวงมหาดไทย สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน (สพฐ.) กระทรวงศึกษาธิการ สำนักงานคณะกรรมการควบคุมเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ (สคอ.) กระทรวงสาธารณสุข ทำงานให้ได้ทั่วถึงทุกพื้นที่ ผลลัพธ์ที่ได้คือทำให้ช่วงเข้าพรรษา ปี 2561 นี้ ประชาชนให้ความสนใจในการลด ละ เลิกดื่มสุรา เพิ่มมากขึ้น
“ในประเทศไทยเรามีคนที่มีปัญหาดื่มสุรา 2.7 ล้านคน โดยในครึ่งนั้นดื่มเป็นประจำทุกอาทิตย์ เพราะเหตุนี้จึงเป็นที่มาของความพยายามในการช่วยลดแก้ปัญหาเข้าพรรษาเป็นโอกาสดี เราริเริ่มชวนคนงดเหล้าช่วงเข้าพรรษาตั้งแต่ปี 2546ซึ่งมีผลวิจัยแล้วว่าหากคนเราสามารถหยุดทำในสิ่งที่เคยชินจนเป็นนิสัยสักประมาณ 21 วัน สมองจะเริ่มปรับตัวและยอมเปลียนเหล่านั้น แต่บางอย่างอาจใช้เวลานานกว่านั้น อย่างไรก็ดีช่วงเวลาสามเดือนของการเข้าพรรษา มีแนวโน้มส่งเสริมให้คนที่มาร่วมโครงการไม่ใช่งดเฉพาะช่วงเข้าพรรษา แต่ยังงดได้ครบปี และขยายเป็นสองปี สามหรือสี่ปีขึ้นเรื่อยๆ ซึ่งการทำแบบนี้ไม่ใช่เรื่องง่าย แต่ต้องอาศัยพลังความร่วมมือของทุกคนทั้งหมด”
ธีระ วัชรปราณี ผู้จัดการ สำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้า (สคล.)ได้สรุปภาพผลการดำเนินงานของสำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้าที่ผ่านมาว่าสคล. ร่วมกับนายอำเภอ 157 อำเภอทั่วประเทศ มีชุมชนแหล่งเรียนรู้ 430 แห่ง ร่วมรณรงค์งดเหล้าเข้าพรรษา ปี 2561 ภายใต้แนวคิด “รวมพลังเครือข่าย ชวน ช่วย เชียร์ งดเหล้าครบพรรษา” โดยมีชุมชนตอบรับเข้าร่วม 1,546 แห่ง มีคนลงนามร่วมบวชใจหินงดเหล้าเข้าพรรษาจำนวน 24,376 คน ในจำนวนนี้เป็นคนหัวใจหินสูงถึงร้อยละ 80 โดยเหตุผลที่ประชาชนเข้าร่วมลด ละ เลิก ดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ช่วงเข้าพรรษา เพราะสุขภาพร่างกายดีขึ้น รองลงมาคือประหยัดค่าใช้จ่าย สุขภาพจิตใจดีขึ้น และช่วยลดปัญหาในครอบครัวและมีความสุขมากขึ้น
นอกจากนี้ได้มีเสียงสะท้อนจากครอบครัวคนใจหินอีกว่ารอคอยช่วงเข้าพรรษาในทุกปี เพราะเป็นช่วงเวลาที่มีความสุขที่สุด ครอบครัวได้กินข้าวพร้อมหน้า มีเวลาได้ทำกิจกรรมร่วมกัน
“แม้ว่าจะออกพรรษาในหลายพื้นที่ยังผลักดันให้เกิดการงดเหล้าต่อเนื่องหลังออกพรรษา เช่น 1. ต.หนองสองห้อง อ.บ้านแพ้ว จ.สมุทรสาคร จัดกิจกรรมขบวนการคนหัวใจเพชรชวนลด ละ เลิก เหล้า ใช้กลยุทธ์วิถีชุมชนและวิถีของคนเคยดื่ม เน้นการสร้างความเข้าอกเข้าใจและถ้อยทีถ้อยอาศัยในการชวน ช่วย เชียร์ให้คนดื่มในชุมชน ลด ละ เลิก การดื่มอย่างมีขั้นตอน โดยมีพี่เลี้ยงคนหัวใจเพชรดูแลใกล้ชิด พร้อมที่จะเปลี่ยนแปลงตัวเองจากนักดื่ม สู่นักรณรงค์ชวนคน ลด ละ เลิกเหล้าได้ “
นอกจากนี้ยังมีกรณีตัวอย่างที่ตำบลโคกเพชร อ.ขุขันธ์ จ.ศรีสะเกษ มีกิจกรรมขบวนการ อสม.สู่ชุมชนสุขภาพดีปลอดเหล้า ปลอดบุหรี่ ทำงานร่วมกับชมรมคนหัวใจเพชรระดับหมู่บ้านและตำบล เพื่อใช้ประสบการณ์การเริ่มดื่มและการเลิกดื่ม เป็นกำลังใจในรูปแบบเพื่อนช่วยเพื่อนเลิกเหล้า เพราะเชื่อว่า ไม่มีใครรู้ใจคนดื่มเท่าคนที่เคยดื่มมาก่อน และชุมชนคนสู้เหล้า ต.นาข้าวเสีย อ.นาโยง จ.ตรัง รณรงค์งดเหล้าเข้าพรรษาและรณรงค์ลดปัจจัยเสี่ยง โดยมีการออกแบบกลยุทธ์ให้ อสม.1 คน ชวนคนดื่มมาร่วมโครงการให้ได้อย่างน้อย 2 คน ตั้งชื่อกลุ่มอสม.นักรณรงค์ชวนคนพักตับนี้ว่า “สาวพักตับ” ซึ่งใช้กลยุทธ์ชวนคนใกล้ตัวและคนในครอบครัวมาเข้าโครงการ และช่วยเชียร์สนับสนุนให้กำลังใจอย่างใกล้ชิด โดยใช้สโลแกนว่า “คู่รักพักตับ”
ด้าน สงกรานต์ ภาคโชคดี ผู้อำนวยการ สำนักงานเครือข่ายองค์กรงดเหล้า ให้ข้อมูลเสริมว่า แอลกอฮอล์มีส่วนที่เป็นต้นเหตุสำคัญของการเกิดโรคถึง 200 โรค คนมักจะคิดว่าดื่มแอลกอฮอล์แล้วเสี่ยงเป็นมะเร็งตับอย่างเดียว แต่ความจริงมีโอกาสเป็นมะเร็งอย่างน้อย 7 ระบบ รวมถึงมะเร็งเต้านม สุภาพสตรีที่ดื่มเหล้าเพียงวันละ 1 แก้วเป็นประจำทุกวันก็มีโอกาสเสี่ยงนอกจากเสียสุขภาพ มีโอกาสเสียชีวิตแล้ว ยังเสียอนาคต
“เราควรเปลี่ยนค่าเหล้ามาเป็นสิ่งดีๆ ในชีวิตแทน เช่น เป็นอาหารได้หลายมื้อให้กับหลายครอบครัว ซึ่งครอบครัวไหนที่พ่อแม่หรือผู้ใหญ่ดื่ม เด็กๆ ก็มีโอกาสดื่มตาม”
อาจกล่าวว่าได้โครงการนี้เป็นโครงการที่สร้างพลังในหลายทิศทาง ทั้งพลังทางสังคม พลังของสมาชิกในครอบครัวหรือชุมชน ที่มาร่วมจุดประกายและสร้างพลังใจให้กับคนที่อยากเลิกดื่มแอลกอฮอล์
นพ.คำนวณกล่าวเสริม“การเลิกเราต้องการพลังทางใจ เป็นพลังที่ยิ่งใหญ่รอบตัวเราจะช่วยได้จึงมีงานต่างๆ มีภาคีวัด สถาบันการศึกษาพยายามสร้างแนวร่วมทั้งการจัดระเบียบสังคม มีนายอำเภอ 157 มาร่วมโครงการนายอำเภอชวนงดเหล้า ซึ่งเป็นอีกมาตรการที่ช่วยจัดระเบียบไม่ให้มีสิ่งยั่วยุสำหรับคนที่ไม่สามารถเลิกได้ด้วยตัวเองจำเป็นต้องมีมาตรการบำบัดผู้ติดสุรา ใน 25 อำเภอต้นแบบ โดยใช้วิธีการสติบำบัดขณะเดียวกัน สสส. ได้มีการสื่อสารทางสังคม พัฒนาสื่อต่างๆ เพื่อรณรงค์ผ่านทางสังคมอีกทาง”
ตัวอย่างของคนใจหินที่เลิกได้ปีนี้ อุดม โชติพนังวัย 65 ปี หนึ่งในผู้ที่ได้รับประกาศนียบัตร คนหัวใจหิน ปี 2561 กล่าวว่า ตนเองดื่มเหล้ามานานและดื่มหนัก เมื่อเกษียณจากราชการก็ ไม่ได้ทำงานแล้วก็จะดื่มแบบเบาๆ อยู่บ้าน มีทีมงดเหล้ามาชวนให้เข้าโครงการฯ เพื่อสุขภาพ ก็เลยงดเหล้าเข้าพรรษามาทุกปี และได้เข้าร่วมโครงการฯ และงดได้ครบพรรษามา 2 ปีแล้ว เมื่องดเหล้าได้แล้วพอถึงออกพรรษาก็ดื่มได้น้อยลง บางทีก็ไม่ได้คิดอยากดื่มเลย ประกอบกับอายุที่มากขึ้น เริ่มมีโรคความดัน แฟนจึงชวนกันมาออกกำลังกาย ถ้างดเหล้าก็ดี ได้สุขภาพก็ดีขึ้น ตอนนี้ใครๆ ก็ทักว่าหน้าใสขึ้น มีสง่าราศีขึ้น
สำหรับแคมเปญงดเหล้าเข้าพรรษาปีนี้ จัดขึ้นภายใต้แนวคิด “พลังมดชวนงดเหล้าครบพรรษา” ที่สื่อสารผ่านทาง Social Network โดยมียอดเข้าชมสูงถึง 30 ล้านวิว ส่งผลให้คนสนใจอยากเลิกสุราเพิ่มมากขึ้น โดยมีผู้สนใจค้นหาข้อมูลเลิกสุราสายด่วนเลิกสุรา 1413 สูงถึง 20,256 ราย ซึ่งมากกว่าปี 2560 ที่มีผู้เข้าศึกษาอยู่ที่ 7,084 ราย และมีผู้สนใจโทรเข้ามารับคำปรึกษาที่สายด่วนเลิกสุรา1413 ในปีนี้ มากกว่าปีที่ผ่านมาถึง 2.2 เท่า
ข่าวที่เกี่ยวข้อง