8 ปี 'คนริมคลอง' กับเพิงหมาแหงนสู่ 'บ้านมั่นคง' คืบหน้าถึงไหน เช็กได้ที่นี่ | คมชัดลึก

ปี 2554 น้ำท่วม "กทม." สาเหตุสำคัญมาจากระบบสูบและอุโมงค์ระบายน้ำไม่สมดุลกับศักยภาพของระบบสูบและอุโมงค์ ตอม่อสะพานขนาดใหญ่ขวางทางน้ำ และสิ่งปลูกสร้างรุกล้ำลำน้ำ หนึ่งในนั้นคือ คลองเปรมประชากร และคลองลาดพร้าว ซึ่งเป็นคลองสายหลักในการระบายน้ำ 

 

 

 

 

 

รัฐบาลจึงมีแผนการแก้ไขปัญหา "คนริมคลอง" ที่บุกรุกพื้นที่ล้ำคลอง ด้วยการก่อสร้างเขื่อนระบายน้ำ เริ่มต้นที่คลองลาดพร้าวเป็นแห่งแรก จุดเริ่มต้น คือ เขตวังทองหลาง สิ้นสุดที่เขตสายไหม ระยะทางรวม 45 กิโลเมตร 

 

 

 

 

• ลงมือก่อสร้างปี 59

"กฤษดา  สมประสงค์"  ผู้อำนวยการสถาบันพัฒนาองค์กรชุมชนฯ (องค์การมหาชน) (พอช.) เล่าว่า ปี 2559   โดย "กรุงเทพมหานคร" หรือ "กทม." และ "กรมโยธาธิการ" รับผิดชอบก่อสร้างเขื่อนระบายน้ำคอนกรีตทั้ง 2 ฝั่งคลอง ขณะที่ "สถาบันพัฒนาองค์กรชุมชน (องค์การมหาชน)" หรือ "พอช." ภายใต้ "กระทรวงการพัฒนาสังคมและความมั่นคงของมนุษย์" หรือ "พม." รับผิดชอบสร้างที่อยู่อาศัยที่ต้องรื้อย้ายบ้านขึ้นจากคลองให้อยู่ในแนวเดิม ในชื่อโครงการ "บ้านมั่นคง" มี "กรมธนารักษ์" เป็นเจ้าของที่ดินให้ชาวบ้านเช่าในอัตราตารางวาละ 2 บาทต่อเดือน

 

 

 

•  เงื่อนไขสร้างบ้านมั่นคง

เงื่อนไขก่อสร้างบ้านมั่นคง คือ "พอช." ปล่อยกู้สินเชื่อไม่เกิน 360,000 บาทต่อครัวเรือน ดอกเบี้ยร้อยละ 4 บาทต่อปี ระยะเวลาชำระคืน 20 ปี รวม 50 ชุมชน จำนวน 7,069 หลัง ลักษณะงาน คือ เจารจารื้อถอนบ้านไป ก่อสร้างเขื่อนไป เขื่อนเสร็จ "พอช." เข้าสร้างบ้านมั่นคง แต่ก็มีชุมชนที่ไม่ยอมรื้อย้าย รัฐก็ดำเนินการส่วนที่ยินยอมไปก่อน

 

 

 

• คืบหน้าล่าสุดคลองลาดพร้าว

ปัจจุบันคลองลาดพร้าวก่อสร้างบ้านเสร็จ จำนวน 3,553 หลัง ใน 35 ชุมชน 7 เขต คือ เขตวังทองหลาง ห้วยขวาง จตุจักร  บางเขน หลักสี่ ดอนเมือง และเขตสายไหม 

 

 

 

• ปี 63 เริ่มรื้อคลองเปรมฯ

ระหว่างการก่อสร้างเขื่อนและบ้านริมคลองลาดพร้าว ปี 2562 รัฐบาลก็มีแผนพัฒนาพื้นที่ริมคลองเปรมประชากรต่อ ในเงื่อนไขเดียวกัน ต้นปี 2563 เริ่มดำเนินการก่อสร้าง มี "พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา" นายกรัฐมนตรี เป็นประธานพิธียกเสาเอกสร้างบ้านหลังแรกที่ชุมชนประชาร่วมใจ 2 เขตจุตจักร รวมทั้งหมด 38 ชุมชน ครอบคลุมกรุงเทพฯ และปทุมธานี รวม 6,386 หลัง

 

 

 

 

• คืบหน้าล่าสุดคลองเปรมฯ 

การก่อสร้างเขื่อนดำเนินไปควบคู่การสร้างบ้านมั่นคง ผ่านไป 3 ปี ปัจจุบันสร้างบ้านได้ 10 ชุมชน จำนวน 1,159 หลังก่อสร้างบ้านเสร็จและชาวบ้านเข้าอยู่อาศัยแล้ว 844  หลัง ส่วนที่เหลือกำลังดำเนินการ

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

• คืบหน้าล่าสุดคลองลาดพร้าว-เปรมฯ

รวมบ้านมั่นคงริมคลองลาดพร้าวและเปรมประชากรสร้างเสร็จแล้ว 4,712  หลัง จาก 13,455  หลัง ส่วนที่เหลือนับหมื่นหลังอยู่ระหว่างดำเนินการกว่าครึ่ง และบางส่วนชาวบ้านที่ไม่ยอมย้ายออก เพราะรัฐไม่สนับสนุนเงินการย้ายออกที่เรียกร้องเป็นเงินจำนวน 4-5 แสนบาทต่อหลังคาเรือน 

 

 

รัฐบาลแก้ปัญหาด้วยการสนับสนุนเงินเช่าบ้านให้ 8-9 เดือน ระหว่างก่อสร้างหรือจนกว่าก่อสร้างเสร็จพร้อมให้ "คนริมคลอง" เข้าอยู่อาศัย แต่ชาวบ้านบางกลุ่มยังไม่ยอม กทม.จึงกังวลถึงประสิทธิภาพการระบายน้ำช่วงน่าฝน เพราะเขื่อนก่อสร้างล่าช้า

 

 

อย่างไรก็ตาม นอกจากการสร้างบ้านใหม่ให้ "คนริมคลอง" แล้ว "พอช." และหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง เช่น พม. สำนักงานเขตในพื้นที่  สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)  มหาวิทยาลัยราชภัฏพระนคร เป็นต้น ได้ร่วมกันสนับสนุนการพัฒนาคุณภาพชีวิตประชาชน กลุ่มเปราะบาง เด็ก คนชรา ส่งเสริมอาชีพ พัฒนาสิ่งแวดล้อม ปลูกต้นไม้ ปลูกผักสวนครัวริมคลอง ทำให้สภาพแวดล้อมและคุณภาพชีวิตของประชาชนดีขึ้น