'ไข้ดิน' โรคติดเชื้อช่วงหน้าฝน ระบาดหนัก อีสานล่างพบป่วยกว่า 600 ราย ดับ 6 ราย

'โรคเมลิออยด์' หรือ 'เมลิออยโดสิส' หรือที่เรียกว่า 'ไข้ดิน' เป็นโรคติดเชื้อจากแบคทีเรียชนิดหนึ่งที่ปนเปื้อนได้ในน้ำและดิน แพร่กระจายสู่คนผ่านการสัมผัสเชื้อโดยตรงหรือโดยการติดต่อจากสัตว์ที่ติดเชื้อ เช่น สุนัข แมว หมู ม้า วัว ควาย แกะ แพะ เป็นต้น พบอัตราการป่วยมากที่สุดในช่วงฤดูฝน โดยในประเทศไทยจะพบมากในแถบภาคตะวันออกเฉียงเหนือ นอกจากนี้ ยังถือว่าเป็นโรคที่มีอัตราการป่วยตายสูง ล่าสุด ได้พบผู้ติดเชื้อในพื้นที่ภาคอีสานล่างแล้วกว่า 600 ราย เสียชีวิตแล้ว 6 ราย

 

 

โดย นพ.ทวีชัย วิษณุโยธิน ผู้อำนวยการสำนักงานป้องกันควบคุมโรคที่ 9 นครราชสีมา กล่าวถึง 'โรคเมลิออยด์' หรือ 'ไข้ดิน' ว่า เกิดจากการติดเชื้อแบคทีเรีย เบอร์โคเดอเรีย สูโดมัลลิอาย พบได้ทั่วไปในดิน น้ำ นาข้าว ท้องไร่ แปลงผัก สวนยาง ทั่วทุกภาคในประเทศไทย เชื้อเข้าสู่ร่างกายได้ 3 ทาง คือ 

 

1.การสัมผัสน้ำหรือดินที่มีเชื้อปนเปื้อน 

2.ดื่มน้ำหรือรับประทานอาหารที่ปนเปื้อนเชื้อเข้าไป 

3.สูดหายใจเอาฝุ่นจากดินที่มีเชื้อเจือปนอยู่เข้าไป 

 

 

หลังติดเชื้อประมาณ 1-21 วันจะเริ่มมีอาการเจ็บป่วย แต่บางรายอาจนานเป็นปี ขึ้นอยู่กับปริมาณเชื้อที่ได้รับและภูมิต้านทานของแต่ละคน อาการของโรคนี้ไม่มีลักษณะเฉพาะ จะมีความหลากหลายคล้ายโรคติดเชื้ออื่นๆ หลายโรค เช่น มีไข้สูง มีฝีที่ผิวหนัง มีอาการทางระบบทางเดินหายใจ อาจติดเชื้อเฉพาะที่ หรือติดเชื้อแล้วแพร่กระจายทั่วทุกอวัยวะและเสียชีวิตได้

 

 

สถานการณ์ 'ไข้ดิน' ในประเทศไทย ตั้งแต่วันที่ 1 ม.ค. ถึง 8 ต.ค. 2566 มีผู้ป่วย 'โรคเมลิออยด์' 3,086 ราย มีผู้เสียชีวิต 58 ราย ส่วนใหญ่พบมากในภาคตะวันออกเฉียงเหนือ กลุ่มอายุที่พบสูงสุด คือ กลุ่มอายุ 65 ปี ขึ้นไป รองลงมาคือ 55-64 ปี และกลุ่มอายุ 45-54 ปี ตามลำดับ

 

 

ส่วนสถานการณ์ 'โรคเมลิออยด์' ในเขตสุขภาพที่ 9 ตั้งแต่วันที่ 1 ม.ค. ถึง 7 ต.ค. 2566 พบผู้ป่วย 'โรคเมลิออยด์' จำนวน 582 ราย มีผู้เสียชีวิต 6 ราย (บุรีรัมย์ 4 ราย และนครราชสีมา 2 ราย) ผู้ป่วยแยกเป็นรายจังหวัด ดังนี้

• จังหวัดบุรีรัมย์ มีผู้ป่วย 336 ราย 
• จังหวัดสุรินทร์ มีผู้ป่วย 106 ราย 
• จังหวัดนครราชสีมา มีผู้ป่วย 93 ราย  
• จังหวัดชัยภูมิ มีผู้ป่วย 47 ราย

 

 

อาชีพที่พบผู้ป่วยสูงสุด คือ เกษตรกร ร้อยละ 53.78 รองลงมาคือ รับจ้าง ร้อยละ 25.88 และเด็ก ร้อยละ 6.87 ตามลำดับ

 

 

กลุ่มอายุที่พบสูงสุด คือ กลุ่มอายุ 65  ปี ขึ้นไป อัตราป่วย 24.90 ต่อประชากรแสนคน รองลงมาคือ กลุ่มอายุ  55 -  64 ปี อัตราป่วย 19.71 ต่อประชากรแสนคน และกลุ่มอายุ  45 - 54 ปี อัตราป่วย 13.20 ต่อประชากรแสนคน ตามลำดับ

 

 

นพ.ทวีชัย กล่าวต่อไปว่า ในการป้องกัน 'โรคเมลิออยด์' หรือ 'ไข้ดิน' ควรหลีกเลี่ยงการเดินลุยน้ำย่ำโคลนหรือแช่น้ำเป็นเวลานาน หากจำเป็นควรสวมรองเท้าบูทหรือถุงพลาสติกหุ้มรองเท้า เพื่อป้องกันไม่ให้เท้าสัมผัสน้ำโดยตรง หากมีบาดแผลควรปิดด้วยพลาสเตอร์กันน้ำ และอาบน้ำชำระร่างกายทันทีหลังจากทำงานหรือลุยน้ำ รวมถึงดื่มน้ำสะอาดหรือน้ำต้มสุกทุกครั้ง หากมีอาการไข้สูงเฉียบพลัน ปวดศีรษะ ปวดเมื่อยตามตัว ให้รีบไปพบแพทย์ทันที และแจ้งประวัติการเดินลุยน้ำให้แพทย์ทราบด้วย เพื่อที่แพทย์จะได้ตรวจวินิจฉัยและรักษาทันทีตามอาการและความรุนแรงของโรค