จับตา สายพันธุ์ 'BA.2.86' พบเปลี่ยนแปลงมากผิดหูผิดตา ท้าทายภูมิคุ้มกัน

ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา นักไวรัสวิทยา ไบโอเทค สวทช. โพสต์เฟซบุ๊ค Anan Jongkaewwattana กรณีที่ WHO ออกมาระบุว่า ไวรัสโควิด สายพันธุ์  'BA.2.86' เป็นสายพันธุ์ที่ต้องเฝ้าระวังใกล้ชิด ถึงแม้ว่าข้อมูลการพบไวรัสสายพันธุ์นี้จะน้อยมากแค่ 4 ตัวอย่าง แต่พบได้ใน 3 ทวีปแล้วคือที่ อิสราเอล เดนมาร์ก และ สหรัฐอเมริกา ข้อมูลที่ทำให้ไวรัสสายพันธุ์นี้มีความน่าสนใจ คือ การเปลี่ยนแปลงบนหนามสไปค์ที่มีจำนวนมากอย่างผิดหูผิดตา บางตำแหน่งเป็นการเปลี่ยนแปลงใหม่ที่ไม่เคยเจอมาก่อน บางตำแหน่งเป็นการเปลี่ยนแปลงย้อนกลับไปเหมือนสายพันธุ์เดิมก่อน โอไมครอน เป็นส่วนผสมใหม่ที่ออกมาท้าทายภูมิคุ้มกันจริงๆ 

จากภาพจะเห็นว่า ส่วนสีน้ำเงินเป็นตำแหน่งที่เปลี่ยนไปที่ไม่พบใน โอไมครอน สายพันธุ์อื่นๆ รวมทั้ง XBB.1.5 ซึ่งจะเป็นวัคซีนรุ่นใหม่ที่กำลังจะออกมาด้วย วัคซีนยังไม่มาไวรัสหนีไปอีกด้านแล้ว

ตอนนี้นักวิจัยกำลังเร่งแยกเชื้อแล้วทดสอบคุณสมบัติต่างๆของไวรัสตัวนี้ว่ามีอะไรน่ากังวลหรือไม่ เช่น ความรุนแรง ดื้อยา การหนีภูมิคุ้มกัน ความสามารถในการแพร่กระจาย และ การตอบสนองต่อชุดตรวจ ไม่มีอะไรการันตีได้ว่าไวรัสจะเปลี่ยนไปแบบลดความรุนแรงลงเรื่อยๆ ทุกอย่างต้องถูกยืนยันด้วยผลทางวิทยาศาสตร์ ถ้าออกมาว่าไวรัสเปลี่ยนไปตามที่คาดการณ์ก็เป็นข่าวดีมาก แต่ถ้าไม่ก็เป็นเรื่องต้องตั้งรับกันต่อไปครับ

น่าสนใจว่าไวรัสตัวนี้ไม่ได้ถือกำเนิดมาจากการเปลี่ยนแปลงบ่มเพาะในคนที่ติดเชื้อนานๆ หรือ กลายพันธุ์จากการใช้ยาต้านโมนูลพิราเวียร์ หรือ เป็น สายพันธุ์ลูกผสม เหมือน XBB หรือ เดลต้าครอนอื่นๆ สมมติฐานที่อาจเป็นไปได้คือ กระโดดมาจากสัตว์อื่นที่รับ BA.2 จากคนไป แล้วบ่มต่อในในสัตว์นั้น ก่อนกลับมาที่คนอีกในรูปแบบใหม่ ทั้งนี้ยังเป็นแค่ข้อสันนิษฐานที่ยังรอการพิสูจน์