กรมหม่อนไหมพัฒนาเกษตรกรปลูกหม่อนเลี้ยงไหมอุตสาหกรรม ตามนโยบายตลาดนำการผลิต

อาชีพปลูกหม่อนเลี้ยงไหม เป็นอาชีพที่สืบต่อกันมาตั้งแต่สมัยบรรพบุรุษ  เป็นภูมิปัญญาที่สืบทอดกันมาจากรุ่นสู่รุ่น  หล่อหลอมให้เกิดเป็นเอกลักษณ์ ประเพณีอันดีงาม จนเกิดเป็นผ้าไหมไทยอันทรงคุณค่า ปัจจุบันได้ขยายเป็นอุตสาหกรรมขนาดใหญ่ หล่อเลี้ยงเกษตรกรหม่อนไหม ให้เกิดความมั่นคงในอาชีพ 

ไหมและผลิตภัณฑ์ไหมไทยเป็นสินค้าที่มีศักยภาพในการส่งออกสูงมีตลาดการส่งออกกว้างขวางเกือบทั่วโลก แต่ละปีมีมูลค่าการส่งออกมากกว่าพันล้านบาท  และปัจจุบันยักษ์ใหญ่อย่างสาธารณรัฐประชาชนจีนได้ลดกำลังการผลิตลง  จึงถือเป็นโอกาสที่ดีของไทย ที่ต้องเร่งพัฒนาศักยภาพทางการผลิต เพื่อก้าวไปเป็นผู้นำด้านการผลิตเส้นไหม 

กรมหม่อนไหม ได้ส่งเสริมและสนับสนุนเกษตรกรปลูกหม่อนเลี้ยงไหมมาอย่างต่อเนื่อง โดยส่งเสริมให้มีการรวมกลุ่มในการเลี้ยงไหมอุตสาหกรรม และได้ขยายผลสู่การทำเกษตรพันธสัญญา หรือการซื้อขายล่วงหน้า ตามนโยบาย “ตลาดนำการผลิต” ของ ดร.เฉลิมชัย ศรีอ่อน รัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์  

การตลาดนำการผลิตในการเกษตรด้านหม่อนไหม เป็นแนวคิดด้านการบริหารจัดการสินค้าเกษตรแบบใหม่ เพื่อให้ปริมาณการผลิตและความต้องการสินค้าเกษตรเกิดความสมดุลกัน โดยสนับสนุนให้มีการเชื่อมโยงระหว่างหน่วยงานต่าง ๆ คือภาครัฐ ภาคเอกชน ภาคประชาสังคม และเกษตรกร  ซึ่งจะเป็นแนวทางให้เกษตรกร และกลุ่มเกษตรกร วางแผนการผลิต ให้ตรงกับความต้องการของตลาด ช่วยลดต้นทุนการผลิต เกษตรกรมีตลาดรองรับสินค้าที่แน่นอน ผลผลิตไม่ล้นตลาด เกษตรกรมีรายได้และมีความมั่นคงในอาชีพเกษตรกรรมมากยิ่งขึ้น 

กรมหม่อนไหมได้ดำเนินการตามนโยบายดังกล่าว โดยสนับสนุนพันธุ์หม่อนและไข่ไหมให้เกษตรกรเลี้ยง และประสานในเรื่องการวางแผนการผลิต การกำหนดราคารับซื้อรังไหมที่เป็นธรรมทั้งแก่เกษตรกรและบริษัทเอกชน  ในขณะเดียวกัน ก็ถ่ายทอดความรู้ให้เกษตรกรในเรื่องการปลูกหม่อนเลี้ยงไหมที่มีคุณภาพตามมาตรฐาน  ส่วนการตลาดนั้น ปัจจุบัน ได้ทำความตกลงในการซื้อขายรังไหมล่วงหน้ากับ บริษัทจุลไหมไทย จำกัด เพื่อรับซื้อรังไหมตามเกณฑ์คุณภาพและราคาที่เป็นธรรม  ทำให้เกษตรกรหม่อนไหมสามารถวางแผนการผลิต ให้ตรงตามความต้องการของตลาด มีตลาดรับซื้อที่แน่นอน เป็นการประกันว่าเกษตรกรจะมีรายได้และช่องทางการตลาดที่เหมาะสม สร้างความมั่นใจให้กับเกษตรกรหม่อนไหม 

บริษัท จุลไหมไทย ซึ่งดำเนินกิจการปลูกหม่อน เลี้ยงไหม และสาวไหมมานานกว่า 50 ปี ได้ร่วมกับกรมหม่อนไหม ส่งเสริมเกษตรกรปลูกหม่อนเลี้ยงไหม ให้ผลิตเส้นไหมคุณภาพ สร้างรายได้ที่มั่นคงให้กับเกษตรกรหม่อนไหม และเพื่อทดแทนการนำเข้าเส้นไหมจากต่างประเทศ  ปัจจุบัน บริษัทมีความต้องการผลผลิตรังไหม จำนวน 5,000 ตัน แต่เกษตรกรสามารถผลิตได้ จำนวน 2,000 ตัน  

กรมหม่อนไหมและบริษัทจุลไหมไทยจึงเร่งดำเนินการสร้างเกษตรกรรายใหม่ให้เข้าสู่ระบบการปลูกหม่อนเลี้ยงไหมอุตสาหกรรมมากขึ้น เนื่องจากเป็นอาชีพที่สามารถสร้างรายได้สูงและสม่ำเสมอตลอดปี รวมทั้งมีตลาดรับซื้อที่แน่นอนและเป็นธรรม โดยกำหนดเป้าหมายเป็นระยะ ๆ ที่จะเพิ่มจำนวนเกษตรกรรายใหม่  รวมทั้งมีกิจกรรมส่งเสริมการฝึกอบรมให้ความรู้ในเรื่องการผลิตไหมอุตสาหกรรมครบวงจร สนับสนุนปัจจัยการผลิต และสร้างความเข้มแข็งให้กับกลุ่มเกษตรกร 

การส่งเสริมเกษตรกรปลูกหม่อนเลี้ยงไหมในระบบเกษตรพันธสัญญา หรือ การรับซื้อรังไหมล่วงหน้า ตามนโยบายตลาดนำการผลิต นอกจากจะทำให้เกษตรกรมีตลาดรับซื้อที่แน่นอน และช่วยลดการนำเข้าเส้นไหมจากต่างประเทศได้แล้ว  ยังลดการบุกรุกทำลายป่า เพิ่มพื้นที่สีเขียว ทำให้เกษตรกรมีอาชีพที่มั่นคง และมีชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น จึงเป็นการส่งเสริมเกษตรกรที่ช่วยแก้ปัญหาทั้งทางสังคม เศรษฐกิจ และสิ่งแวดล้อมได้อย่างยั่งยืน