"พลวงชมพู"ปลาประจำจังหวัดยะลา

    ใครที่เคยเดินทางไปเที่ยวน้ำตกคงมีโอกาสได้เจอปลาพลวงเวียนว่ายอยู่น้ำไหลใกล้โขดหิน จนมันได้ชื่อว่าเป็นปลาน้ำตกไปแล้ว แต่มีอยู่ชนิดหนึ่งที่น่าสนใจคือ “ปลาพลวงชมพู” ซึ่งมีลักษณะแตกต่างจากปลาพลวงทั่วไป คือ มีด้านข้างลำตัวสีเงินเหลือบชมพูหรือทอง ตัวใหญ่สุดที่พบมีความยาวราว 35 เซนติเมตร พบเฉพาะภาคใต้ตอนล่าง ตั้งแต่แม่น้ำตาปีไปจนถึงมาเลเซีย โดยเฉพาะในเขตป่าฮาลาบาลา จ.ยะลา และมีชื่อเป็นภาษามลายูปัตตานีว่า “กือเลาะฮ” หรือ “กือเลาะฮแมเลาะฮ” 

ปลาพลวงชมพูเกือบจะสูญพันธุ์จากการสร้างเขื่อนบางลางในปี 2524 เพราะสูญเสียแหล่งอาศัยตามธรรมชาติ กระทั่งปี 2542 สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จฯ เขื่อนบางลางและทรงปล่อยพันธุ์ปลาลงเขื่อน อีกทั้งมีพระราชดำริให้มีหาปลาพลวงชมพูมาเลี้ยงไว้ในฟาร์มพระราชดำริ จนสามารถเพาะขยายพันธุ์ได้มากขึ้นและได้ชื่อว่าเป็น "ปลาประจำจังหวัดยะลา"

   ปลาพลวงชมพูมีชื่อวิทยาศาสตร์: Tor douronensis เป็นปลาน้ำจืดชนิดหนึ่งอยู่ในวงศ์ปลาตะเพียน (Cyprinidae) มีรูปร่างคล้ายปลาเวียน ซึ่งเป็นปลาในสกุลเดียวกัน แต่ลำตัวเพรียวและเป็นทรงกระบอกมากกว่า ส่วนหัวค่อนข้างมน ริมฝีปากหนา ปากกว้างเล็กน้อย ใต้คางมีติ่งเนื้อสั้นๆ มีหนวด 2 คู่เห็นชัดเจน ตาอยู่ค่อนไปทางด้านบนหัว เกล็ดมีขนาดใหญ่ ครีบหลังมีก้านแข็ง 1 อัน ครีบหางเว้าลึก ครีบก้นสั้น 

   ลำตัวด้านบนมีสีคล้ำอมน้ำตาล ด้านข้างลำตัวสีเงินเหลือบชมพูหรือทอง ครีบสีคล้ำ ด้านท้องสีขาว มีขนาดความยาวประมาณ 25 เซนติเมตร ใหญ่สุดที่พบ 35 เซนติเมตร ในประเทศไทยพบเฉพาะภาคใต้ตอนล่างตั้งแต่แม่น้ำตาปีไปจนถึงมาเลเซีย โดยอาศัยอยู่ในลำธารหรือแม่น้ำที่มีฝั่งเป็นป่าร่มครึ้มรวมถึงบริเวณน้ำตกพบมากโดยเฉพาะในน้ำตกฮาลา-บาลา ภายในอุทยานแห่งชาติฮาลา-บาลา จ.ยะลา 

  พลวงเป็นปลาที่มีรสชาติดีเป็นที่ขึ้นชื่อ โดยเฉพาะอย่างยิ่งใน จ.ยะลา มีราคาสูงถึงกิโลกรัมละ 2,000 บาท และในฮ่องกงอาจมีราคาสูงถึง 5,000 บาท นับเป็นปลาที่มีราคาแพงที่สุดในภูมิภาคอาเซียน  

                                                           ................................................