พระนาคปรกกรุวัดราชบูรณะเนื้อชินเงิน

            ปฏิมากรรมวัตถุมงคลประเภทของขลัง ที่มีต้นกำเนิดขึ้นในสมัยอยุธยายุคต้น ส่วนใหญ่มักจะเป็นพระเครื่อง ฝีมือช่างอู่ทอง ต่อมาเมื่อบ้านเมืองเริ่มเจริญขึ้น อิทธิพลของศิลปะมากสมัยได้หลั่งไหลเข้าสู่กรุงอโยธยา จนทำให้ศิลปะของพระเครื่องในระยะนั้นเริ่มแปรเปลี่ยนไป เพราะว่าได้รับอิทธิพลของฝีมือช่างหลายยุคมาผสมผสานกัน แต่ก็เป็นไปเพียงชั่วระยะหนึ่งเท่านั้น และแล้ว ศิลปะอยุธยาบริสุทธิ์ ซึ่งเป็นศิลปะของตนเองก็ได้กำเนิดขึ้นมา ดังเช่น พระเครื่องพิมพ์ปรุหนัง, พระขุนแผนเคลือบ, พระขุนแผนใบพุทรา, พระวัดตะไกร, พระซุ้มไข่ปลา ฯลฯ ซึ่งล้วนแต่เป็นพระเครื่องสมัยอยุธยา โดยฝีมือสกุลช่างอยุธยา ทั้งสิ้น

               ในยุคปลายของกรุงศรีอยุธยา เริ่มจากสมัยพระเจ้าปราสาททอง เริ่มจะมีศิลปะของอยุธยาล้วนๆ ดูจากการสร้างพระพุทธรูปที่มีเครื่องทรงต่างๆ แต่ก็นำต้นแบบของลพบุรีมาดัดแปลง เช่น พระพุทธรูปที่เรียกว่า พระบูชาทรงเครื่อง หรือที่บางท่านเรียกว่า อยุธยาหูตุ้ม บ้าง เช่น พระพุทธรูปในวิหารวัดหน้าพระเมรุ
 
             ในสมัยเก่าก่อนที่ผ่านมา บรรดาหัวเมืองต่างๆ มีการสร้างพระเครื่องเพื่อเป็นพุทธบูชามาตลอด โดยเฉพาะเมืองกรุงศรีอยุธยา ที่ได้รับการยกย่องว่าเป็น เมืองพระ มีการสร้างพระพิมพ์ต่างๆ มากมาย บรรจุกรุไว้ในหลายๆ สถานที่ อาทิ วัดราชบูรณะ ซึ่งเป็นวัดหนึ่งที่มีการขุดพบพระเครื่องพิมพ์ต่างๆ มากมาย ส่วนใหญ่เป็นพระเนื้อชินถึง ๘๐%
 
             นอกจากนี้ ยังมีพระเนื้อดินที่มีศิลปะของอยุธยาแท้ๆ จัดได้ว่าเป็นพระร่วมสมัย เพราะได้รับอิทธิพลของพระหลายยุคมาผสมผสานกัน พระเหล่านี้วงการเรียกว่า พระย้อนศิลป์

             คำว่า ย้อนศิลป์ ก็คือ นายช่างที่สร้างพระในสมัยนั้นได้สร้างแม่พิมพ์ขึ้นใหม่เอง โดยเลียนแบบพระยุคเก่าก่อน เป็นต้นแบบทางด้านศิลปะ และจินตนาการ ไม่ได้นำองค์จริงของเดิมมาถอดพิมพ์แต่ประการใด พระย้อนศิลป์บางพิมพ์ จึงมีความสวยงามโดดเด่น ในอีกรูปแบบหนึ่ง ที่ไม่เหมือนกับองค์เดิมก็มี เช่น พระนาคปรก กรุวัดราชบูรณะ สร้างล้อ ศิลปะลพบุรี โดยพระพักตร์ลดความเคร่งขรึมลง สัดส่วนลำตัวองค์พระไม่บึกบึนทะมึน มีความขึงขังน้อยกว่า

             พระนาคปรก กรุวัดราชบูรณะ มีหลายพิมพ์ เช่น พิมพ์ใหญ่ พิมพ์ใหญ่ฐานสูง พิมพ์เล็ก พิมพ์จิ๋ว และมีอีก ๑ พิมพ์ ที่มีความอลังการสวยงามมาก คือ พระนาคปรก พิมพ์พิเศษ ฐานบัวเม็ด

             พระทุกพิมพ์มีการตัดขอบด้านข้างที่มักจะไม่เหลือขอบหรือปีกด้านล่างมากนัก และด้านหลังองค์พระจะมีลายผ้าแบบลายเล็กที่ละเอียด ปรากฏอย่างชัดเจน

             พระนาคปรก พิมพ์ใหญ่ พุทธลักษณะ องค์พระประทับนั่งปางสมาธิ เหนือขนดนาค เบื้องหลังมีพญานาค ๗ เศียรแผ่พังพานเหนือเศียร องค์พระประทับอยู่บนฐานลักษณะเส้นตรงยาวเรียบ ๓ ชั้น เปรียบเสมือนประทับอยู่บนบัลลังก์ลำตัวนาค

             พระมาลาสวมมงกุฎแบบลพบุรี คือ ทรงจีโบ พระกรรณทั้ง ๒ ข้างมีลักษณะเล็ก และยาวย้อยลงมาจนถึงกรองศอ พระวรกายสมส่วน ไม่บึกบึนล่ำสันแบบของลพบุรี และไม่ปรากฏพระนาภี (สะดือ) ให้เห็น พระหัตถ์ทั้ง ๒ ข้างประสานในลักษณะสมาธิ และมีวัตถุทรงกลมเล็กๆ (คล้ายลูกแก้ว) บนพระหัตถ์ เช่นเดียวกับของลพบุรี

             พิมพ์พระนาคปรกของทั้ง ๒ เมืองนี้จะต่างกันที่ แบบของกรุวัดราชบูรณะ จะไม่มีเส้นรัดประคดเอวปรากฏให้เห็น แต่ในแบบของลพบุรี มีปรากฏให้เห็นชัดเจนข้างๆ ทั้ง ๒ ข้างของลูกแก้วบนพระหัตถ์ องค์พระขนาดกว้าง  ๒.๒  ซม. สูง ๔.๕ ซม.

             พระนาคปรก พิมพ์พิเศษฐานบัวเม็ด พุทธลักษณะเหมือน พระนาคปรก พิมพ์ใหญ่ คือมีฐาน ๓ ชั้น เช่นกัน แต่พิมพ์พิเศษนี้ได้เพิ่มเม็ดบัวประดับเป็นจุดต่างๆ เรียงรายที่ฐานแต่ละชั้นอย่างสวยงามมาก อีกทั้งยังเพิ่มเม็ดบัวประดับล้อมรอบภายนอกเหนือเศียรพญานาคทั้ง ๗ เศียร ทำให้มีลวดลายวิจิตรบรรจงสวยงามมากกว่า พระพิมพ์ใหญ่ธรรมดา องค์พระจึงอลังการเข้มขลัง ขนาดกว้าง ๒.๖ ซม. สูง ๕.๒ ซม.

             พระนาคปรก พิมพ์ฐานสูง ลักษณะเหมือนกับพระนาคปรกพิมพ์ใหญ่ ทั่วไป เพียงแต่เพิ่มตรงฐาน ซึ่งมีถึง ๕ ชั้น คือ ๔ ชั้นแรกเป็นฐานตรงเรียบธรรมดา เพิ่มฐานชั้นสุดท้ายเป็นฐานบัวเม็ด ขนาดองค์พระจะสูงกว่าพิมพ์ใหญ่เล็กน้อย 

             พุทธคุณ เหมือนพระนาคปรกเมืองอื่นๆ ทุกประการ โด่งดังทางด้านแคล้วคลาด มหาอุด และคงกระพัน ดุจดั่งพญานาคราชมาปกป้องคุ้มครองผู้ที่บูชา นั่นเอง

             สนนราคา พระนาคปรก พิมพ์ใหญ่ อยู่ที่หลัก ๒ หมื่นขึ้นไป ส่วนพิมพ์ฐานสูง จะมีราคาสูงกว่า ร่วม ๓ หมื่นบาท แต่ถ้าเป็นพิมพ์พิเศษ ซึ่งหายาก เพราะพระพิมพ์นี้พบในกรุจำนวนน้อย จะมีราคาสูงถึง ๔ หมื่นกว่าบาท ขึ้นไป พระทุกพิมพ์ดังกล่าว ถ้ามีสภาพสวยงามคมชัด ผิวปรอทสวยสมบูรณ์ขาวเต็มทั่วองค์พระทั้ง ๒ ด้าน จะมีราคาทวีคูณบวกเพิ่มขึ้นไปอีก ๑-๒ หมื่นบาทขึ้นไป

             อย่างไรก็ตาม พระกรุวัดราชบูรณะ ทุกพิมพ์มีพระฝีมือ (เก๊) ออกมานานแล้ว พระฝีมือ (เก๊) ในปัจจุบันพัฒนาฝีมือการทำได้เหมือนพระแท้มาก ทั้งน้ำหนัก พิมพ์ทรงองค์พระ การตัดขอบ ได้เหมือนจริง อีกทั้งมีการทำรอยระเบิด และคราบปรอทให้เก่า (ปรอทตาย) ได้ใกล้เคียงของแท้ ขนาดปาดคอเซียนมานักต่อนักแล้ว

             ดังนั้นจุดหนึ่งที่ผู้ชำนาญการหลายท่านใช้ประกอบการพิจารณา พระแท้-พระปลอม ก็คือ เรื่องของ ผิวปรอทตาย และ คราบดินขี้กรุ เป็นหลัก ก่อนจะตัดสินใจเช่า ขอให้พิจารณาผิวของพระกรุนี้ให้ละเอียดและรอบคอบ หลายๆ ครั้ง ก่อนจะเสียเงินเช่าบูชา 

             นักสะสมพระบางท่าน ดูพระรวดเร็วเกินไป และประมาท บางท่านส่องพระในสถานที่ๆ แสงส่องสว่างไม่ดีพอ ปัจจัยเหล่านี้ อาจจะทำให้ได้พระฝีมือ (เก๊) ต้องมาเสียใจในภายหลังก็ได้