ยุติธรรม-ยุติปัญหา

  “คุณธรรม” ขั้นพื้นฐานของความเป็นมนุษย์ ชื่อว่า “มนุษยธรรม” คือ  คุณธรรมที่ทำให้เป็นมนุษย์ เป็นผู้มีจิตใจสูงกว่าสัตว์เดรัจฉานนั้น ได้แก่ ความเป็นผู้ละกายทุจริต วจีทุจริต และมโนทุจริต ประพฤติปฏิบัติอยู่ในกายสุจริต วจีสุจริต และมโนสุจริต

 เพราะความประพฤติทุจริตทางกาย-ทางวาจา-ทางใจ นั้น เป็นกรรมชั่ว  หรือ บาปอกุศล ที่ให้ผลแก่ผู้ประพฤติปฏิบัติเป็นความทุกข์เดือดร้อน กล่าวคือ

 ผู้มักประพฤติกายทุจริตข้อที่ ๑ ปานาติปาต ได้แก่ เป็นผู้มักเจตนาฆ่าสัตว์ตัดชีวิต ย่อมได้รับการผูกใจเจ็บและจองเวรต่อๆ กันไป ไม่มีที่สิ้นสุด และผู้ประพฤติปฏิบัติเช่นนั้น ย่อมได้รับผลจากบาป หรืออกุศลกรรมนั้น ให้เป็นคนทุพพลภาพ หรือมีอายุสั้น อย่างน้อยๆ ก็จะกลายเป็นคนขี้โรค อ่อนแอ ให้การประกอบอาชีพไม่สะดวก

 ผู้มักประพฤติกายทุจริตข้อที่ ๒ อทินนาทาน ได้แก่ มักเจตนาลักขโมยฉ้อโกง แย่งชิง กดขี่ ขู่บังคับ เอาของหรือสิทธิของผู้อื่นที่เขามิได้ให้ ด้วยอาการอย่างขโมย ย่อมได้รับผลแห่งกรรมนั้น เป็นความวิบัติเสียหายแห่งทรัพย์สิน  หรือโภคทรัพย์ที่ตนเองมีอยู่ หรือที่กำลังประกอบอาชีพอยู่ ก็ถึงทุนหายกำไรสูญ จากโจรภัย ราชภัย ภัยสงคราม และภัยธรรมชาติต่างๆ เป็นต้น

 ผู้มักประพฤติกายทุจริตข้อที่ ๓ กาเมสุมิจฉาจาร คือ ชายผู้มักล่วงประเวณีกับหญิงที่เขามีเจ้าของ ที่มีผู้ปกครองดูแล หรือกับหญิงที่มีจารีตห้าม  เช่น แม่ชีหรือหญิงนักบวช เป็นต้น

 ส่วนหญิงที่มีเจ้าของ หรือมีสามีอยู่แล้ว ไปเป็นชู้กับชายอื่น จัดเป็นความประพฤติผิดข้อ อทินนาทาน โดยความหมายว่า ขโมยผัสสะของสามีที่พึงมีกับตน ไปให้ชายอื่นเชยชม ก็มีโทษทำนองเดียวกันกับชายผู้ประพฤติล่วงประเวณี

 เหล่านี้ย่อมเป็นเหตุปัจจัยให้หลงผิด และประพฤติผิดๆ ทางไตรทวาร คือ ทางกาย เป็น กายทุจริต ทางวาจา เป็น วจีทุจริต และทางใจ เป็น มโนทุจริต ที่ให้ผลเป็นโทษ เป็นความทุกข์เดือดร้อน ทั้งแก่ตนเองและทั้งแก่ผู้อื่นที่เกี่ยวข้องด้วย จึงเป็นคนที่ไม่มีใครอยากคบค้าสมาคมด้วย และกลายเป็นคนอนาถา ขาดที่พึ่ง ทำให้การดำเนินชีวิตไม่ราบรื่น ไม่เจริญ และไม่มีความสันติสุข ตามส่วนแห่งมโนทุจริตนั้น

 กายทุจริต วจีทุจริต และ มโนทุจริต ดังกล่าวนี้ ย่อมเป็นอุปสรรคขัดขวางการดำเนินชีวิต และการประกอบกิจการงานในอาชีพ ให้ไม่ถึงความสำเร็จ ไม่เจริญรุ่งเรือง ถึงความล้มเหลวแห่งชีวิต และให้ขาดความสันติสุขที่แท้จริงได้

"พระราชญาณวิสิฐ (หลวงป๋า)"