ประวัติพระราชสมภพ "สมเด็จพระปิยมหาราช รัชกาลที่ 5" | คมชัดลึก

20 ก.ย. 2568 เนื่องในวันคล้ายวันพระบรมราชสมภพ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 5 แห่งมหาจักรีบรมราชวงศ์ 

พระองค์เสด็จพระราชสมภพ เมื่อวันที่ 20 ก.ย. 2396 เป็นพระราชโอรสในพระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่ 4 ประสูติแต่สมเด็จพระเทพศิรินทราบรมราชินี

พระราชทานพระนามว่า "เจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์" ถึงวันที่ 21 มี.ค. 2404 จึงได้รับพระราชทานสุพรรณบัฏจารึกพระนามว่า "สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ บดินทรเทพยมหามกุฎ บุรุษยรัตนราชรวิวงศ์ วรุตมพงศบริพัตร สิริวัฒนราชกุมาร" ซึ่งคำว่า "จุฬาลงกรณ์" นั้นแปลว่า เครื่องประดับผม อันหมายถึง "พระเกี้ยว" ที่มีรูปเป็นส่วนยอดของพระมหามงกุฎหรือยอดชฎา

หลังรัชกาลที่ 4 สวรรคตเมื่อวันที่ 1 ต.ค. 2411 พระองค์ทรงได้รับการกราบบังคมทูลเชิญขึ้นเป็นพระมหากษัตริย์สืบราชสมบัติทันที ด้วยพระชนมายุเพียง 15 พรรษา โดยมีเจ้าพระยาศรีสุริยวงศ์ (ช่วง บุนนาค) เป็นผู้สำเร็จราชการแทนพระองค์ จนเมื่อมีพระชนมพรรษา 20 พรรษา ในวันที่ 16 พ.ย. 2416 จึงทรงปกครองแผ่นดินด้วยพระองค์เองอย่างสมบูรณ์ 

ในรัชกาลของพระองค์ พระองค์ทรงตระหนักถึงการคุกคามจากจักรวรรดินิยมตะวันตกที่มีต่อประเทศในแถบเอเชีย โดยมักอ้างความชอบธรรมในการเข้ายึดครองดินแดนแถบนี้ว่าเป็นการทำให้บ้านเมืองเจริญก้าวหน้าอันเป็น "ภาระของคนขาว" ทำให้ต้องทรงปฏิรูปบ้านเมืองให้ทันสมัย โดยพระราชกรณียกิจดังกล่าวเริ่มขึ้นตั้งแต่ปี 2416

ทรงครองราชย์อยู่เป็นเวลายาวนานถึง 42 ปี และได้ทรงพัฒนาประเทศให้เจริญก้าวหน้าทัดเทียมอารยประเทศทุกวิถีทาง

ข้อมูล : เพจ โบราณนานมา