วิกฤตศรัทธาวงการสงฆ์เมื่อ "ผ้าเหลือง" ถูกสั่นคลอนด้วย "กิเลสโลก" | คมชัดลึก

ประเทศไทยในฐานะ "เมืองพุทธ" กำลังเผชิญกับคลื่นลมมรสุมลูกใหญ่ที่ถาโถมเข้าใส่วงการสงฆ์อย่างไม่เคยปรากฏมาก่อน ความเสื่อมศรัทธาที่เกิดขึ้นจากพฤติกรรมไม่เหมาะสมของพระภิกษุบางรูป ได้สร้างความกังวลและความไม่สบายใจให้กับพุทธศาสนิกชนเป็นอย่างมาก จนกระทั่งพระพรหมมงคลญาณวิสุทธิ์ หรือ พระพยอม กัลยาโณ เจ้าอาวาสวัดสวนแก้ว ถึงกับออกมาแสดงความเห็นว่า "วิกฤตวงการสงฆ์รุนแรงที่สุดในรอบ 10 ปี" และเรียกร้องให้ชาวพุทธอย่าเพิ่งทิ้งศาสน

 

ประเด็นร้อนที่สั่นคลอน "ผ้าเหลือง"

สถานการณ์ปัจจุบันของวงการสงฆ์ไทยถูกปกคลุมไปด้วยประเด็นร้อนหลายเรื่องที่ก่อให้เกิดคำถามและวิพากษ์วิจารณ์อย่างหนักหน่วงในสังคม

• คดี "สีกา ก." กับการลาสิกขาของพระชั้นผู้ใหญ่: นี่คือประเด็นที่สร้างแรงกระเพื่อมรุนแรงที่สุดในขณะนี้ เมื่อปรากฏข่าวเชื่อมโยง "สีกา ก." กับพระภิกษุชั้นผู้ใหญ่หลายรูปพร้อมกันโดยมิได้นัดหมาย จนนำไปสู่การลาสิกขาของพระชั้นผู้ใหญ่อีกหลายรูป เหตุการณ์นี้ตอกย้ำปัญหาการละเมิดพระธรรมวินัยอย่างร้ายแรง โดยเฉพาะในหมู่พระสงฆ์ที่มีสมณศักดิ์สูง ยิ่งทำให้ศรัทธาของประชาชนตกต่ำลงอย่างไม่เคยเป็นมาก่อน

 

• ปัญหาการทุจริต ยักยอกเงินวัด และผลประโยชน์: แม้จะไม่ใช่เรื่องใหม่ แต่ข่าวคราวเกี่ยวกับการทุจริตเงินบริจาค การยักยอกทรัพย์สินวัด และการแสวงหาผลประโยชน์ส่วนตัวโดยพระภิกษุบางรูป ยังคงปรากฏให้เห็นอยู่บ่อยครั้ง ซึ่งสร้างความผิดหวังและลดทอนความเชื่อมั่นของพุทธศาสนิกชนที่มีต่อพระพุทธศาสนาอย่างมาก 

 

• การละเมิดพระธรรมวินัยและพฤติกรรมที่ไม่เหมาะสม: นอกจากเรื่องการเงินแล้ว พฤติกรรมที่ไม่เหมาะสมอื่นๆ เช่น การเสพยาเสพติด การมีเพศสัมพันธ์ การดื่มสุรา การใช้ชีวิตฟุ่มเฟือย หรือแม้กระทั่งการเป็น "พระนอกรีต" ที่อ้างอิทธิฤทธิ์ปาฏิหาริย์ต่างๆ ก็ยังคงเป็นปัญหาเรื้อรังที่บ่อนทำลายภาพลักษณ์อันบริสุทธิ์ของพระพุทธศาสนา

 

• โครงสร้างการปกครองคณะสงฆ์และบทบาทของสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ: หลายฝ่ายมองว่า ปัญหาที่เกิดขึ้นส่วนหนึ่งมาจากโครงสร้างการปกครองคณะสงฆ์ที่อาจขาดประสิทธิภาพในการตรวจสอบและควบคุมพฤติกรรมของพระสงฆ์ นอกจากนี้ บทบาทของสำนักงานพระพุทธศาสนาแห่งชาติ (พศ.) ที่ถูกมองว่าเป็นเครื่องมือของรัฐมากกว่าการเป็นกลไกของคณะสงฆ์โดยตรง ก็เป็นอีกปัจจัยที่ทำให้การแก้ปัญหาทำได้ยากลำบาก  

 

ผลกระทบต่อศรัทธาพุทธศาสนิกชน

วิกฤตที่เกิดขึ้นได้ส่งผลกระทบอย่างรุนแรงต่อ "ศรัทธา" ของพุทธศาสนิกชนในประเทศไทย พระพุทธศาสนาซึ่งเคยเป็นศูนย์รวมจิตใจและเป็นสถาบันหลักของสังคมไทย กำลังถูกท้าทายจากภายใน พุทธศาสนิกชนจำนวนมากเริ่มตั้งคำถามถึงความบริสุทธิ์ของพระสงฆ์ และอาจนำไปสู่การลดละการทำบุญ หรือแม้กระทั่งการหันหลังให้กับศาสนา ซึ่งจะส่งผลกระทบในระยะยาวต่อการดำรงอยู่ของพระพุทธศาสนาในสังคมไทย

 

 

 

มาตรการแก้ไขและแนวทางในอนาคต

 

• หลายฝ่ายตระหนักถึงความเร่งด่วนในการแก้ไขปัญหาวิกฤตวงการสงฆ์ และเริ่มมีข้อเสนอแนะและมาตรการต่างๆ เกิดขึ้น เช่น:
• การคุมเข้มมาตรการทางวินัยสงฆ์: มีการเรียกร้องให้มีการบังคับใช้กฎระเบียบและพระธรรมวินัยอย่างเคร่งครัด รวมถึงการลงโทษพระภิกษุที่กระทำผิดอย่างเด็ดขาดและรวดเร็ว เพื่อเป็นเยี่ยงอย่างและเรียกคืนศรัทธา (กรมประชาสัมพันธ์, 27 พ.ย. 2567)
• การมีส่วนร่วมของพุทธศาสนิกชน: เสนอให้ประชาชนเข้ามามีส่วนร่วมในการสอดส่องดูแลและตรวจสอบการดำเนินงานของวัดและพระสงฆ์ เพื่อสร้างความโปร่งใสและตรวจสอบได้ (Hand.co.th, 12 ก.พ. 2568)
• การปฏิรูปโครงสร้างการบริหารคณะสงฆ์: มีการเสนอให้ปรับโครงสร้างการบริหารงานของมหาเถรสมาคม ให้มีสังฆสภาและสังฆมนตรี เพื่อให้การตรวจสอบและบริหารจัดการมีประสิทธิภาพมากขึ้น รวมถึงการพิจารณาแก้ไขกฎหมายและระเบียบต่างๆ ให้ทันสมัยและเหมาะสมกับสถานการณ์ปัจจุบัน (แนวหน้า, ไม่ระบุวันที่; กรมประชาสัมพันธ์, 10 ก.ค. 2568)
• การจัดตั้งคณะทำงานเฉพาะกิจดูแลเงินวัด: เพื่อแก้ปัญหาการทุจริตและการบริหารจัดการเงินวัดที่ไม่โปร่งใส มีข้อเสนอให้เชิญธนาคารของรัฐเข้ามาจัดตั้งคณะทำงานเฉพาะกิจร่วมดูแลเงินวัด (Ch7, 11 ก.ค. 2568)
• การส่งเสริมการศึกษาและการพัฒนาคุณภาพพระสงฆ์: การให้ความสำคัญกับการศึกษาพระธรรมวินัยอย่างลึกซึ้ง และการพัฒนาคุณภาพของพระสงฆ์ในทุกระดับ เพื่อให้พระสงฆ์เป็นที่พึ่งทางใจและเป็นแบบอย่างที่ดีแก่สังคม
• วิกฤตวงการสงฆ์ในประเทศไทยเป็นเรื่องที่ซับซ้อนและต้องใช้ความร่วมมือจากหลายฝ่าย ทั้งคณะสงฆ์ ภาครัฐ และพุทธศาสนิกชน เพื่อร่วมกันกอบกู้ศรัทธาและธำรงรักษาพระพุทธศาสนาให้เป็นหลักยึดเหนี่ยวจิตใจของสังคมไทยได้อย่างยั่งยืนต่อไป