'หมอระวี' จี้ 'เอนก' เคลียร์ให้ชัด ปม มสธ. ลงทุน-ยืมตัว ขัดกม.หรือไม่

20 ก.พ. 2566 นพ.ระวี มาศฉมาดล สมาชิกสภาผู้แทนราษฎร แบบบัญชีรายชื่อ พรรคพลังธรรมใหม่ ได้ทำหนังสือสอบถามและขอให้มีการตรวจสอบ ถึง ศ.พิเศษ ดร.เอนก เหล่าธรรมทัศน์ รัฐมนตรีว่าการกระทรวงอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตจกรรม (อว.)โดยเฉพาะการที่รัฐมนตรีกระทรวง อว.ได้มีการรับรอง การเอาเงินไปลงทุนของมหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมาธิราช(มสธ.)จำนวน 5,500 ล้านบาท ทำได้หรือไม่ จึงขอให้รัฐมนตรีกระทรวง อว.พิจารณา หารือร่วมกับหน่วยงานเกี่ยวข้องและผู้เชี่ยวชาญ ให้เกิดความชัดเจนเสียก่อน โดยมีข้อมูลที่สมควรพิจารณา ดังนี้

1.มสธ.เอาเงินไปลงทุนไม่ได้ เพราะไม่มีกฎหมายให้อำนาจ มสธ.อ้างว่าตนมีอำนาจนำเงินไปลงทุนตามพรบ.มสธ. 2521 มาตรา 11 และมาตรา 12 แต่เมื่อตรวจสอบดูแล้วกลับพบข้อเท็จจริงว่า มาตรา 11 บัญญัติเพียงว่านอกจากเงินงบประมาณแล้ว เงินรายได้มสธ.มีประเภทอะไรบ้าง ส่วนมาตรา 12 บัญญัติว่าการจัดการทรัพย์สินของมสธ.ต้องทำเพื่อประโยชน์และตามวัตถุประสงค์ของมหาวิทยาลัย

ทั้งสองมาตราที่มสธ.อ้างไม่มีข้อความใดระบุว่า “ให้มสธ.นำเงินไปลงทุนได้” รวมถึงคณะกรรมการกฤษฎีกา เรื่องเสร็จที่ 438/2547 และหนังสือคณะกรรมการการอุดมศึกษา ที่ ศธ 0592(2)2.27/ว1697 วินิจฉัยอย่างชัดเจนว่า “หน่วยงานของรัฐที่ตั้งขึ้นตามกฎหมายจะนำเงินไปลงทุนได้ ต้องมีกฎหมายให้อำนาจ” ซึ่งย่อมหมายถึงมีกฎหมายระบุไว้ชัดเจนว่า “ให้หน่วยงานของรัฐนำเงินไปลงทุนได้” มิใช่การนำมาตรา 12 ซึ่งมีข้อความเพียงว่าการจัดการทรัพย์สินของมสธ.ต้องทำเพื่อประโยชน์และตามวัตถุประสงค์ของมหาวิทยาลัย มาตีความขยายให้หมายความรวมถึง “การนำเงินไปลงทุน”

การวินิจฉัยของคณะกรรมการกฤษฎีกาข้างต้นย่อมเป็นบรรทัดฐานและต้องการให้หน่วยงานที่จัดตั้งขึ้นตามกฎหมายของรัฐตีความอย่างเคร่งครัดว่าต้องมีข้อความระบุว่า “ให้หน่วยงานของรัฐนำเงินไปลงทุนได้ “มิใช่โดยวิธีใช้อำนาจตีความขยายผลตามอำเภอใจ

การนำเงินทุนของ มสธ.จำนวนมากถึง 5,500 ล้านบาทไปให้บริษัทเงินทุนจัดการกองทุนบริหารของ มสธ.ดังกล่าวจึงเป็นการกระทำโดยไม่มีอำนาจ และเป็นการดำเนินการที่ขัดต่อกฎหมาย ซึ่งมีผลให้ใช้บังคับไม่ได้มาตั้งแต่ต้น บรรดาข้อบังคับต่าง ๆ ของมสธ. ที่ออกโดยอาศัยฐานอำนาจตามพ.ร.บ.มสธ. 2521 เมื่อขัดต่อเนื้อความของพ.ร.บ.มสธ. 2521 ซึ่งเป็นกฎหมายแม่บทที่ให้อำนาจออกข้อบังคับย่อมใช้บังคับไม่ได้

2.กรณีที่มสธ.มีเหตุอันควรสงสัยว่าตนนำเงินไปลงทุนได้หรือไม่ หาก มสธ.มีเหตุอันควรสงสัยว่าตนนำเงินไปลงทุนได้หรือไม่ เพราะเหตุใดมสธ.จึงไม่ส่งเรื่องให้คณะกรรมการกฤษฎีกาวินิจฉัยเพื่อให้ได้เป็นข้อยุติเสียก่อนตั้งแต่แรก การรีบร้อนและเร่งรัดนำเงินรายได้จำนวนมากของมสธ.ไปให้เอกชนจัดการน่าจะส่อให้เห็นถึงความลับและความดำมืดที่ซ่อนเร้นอยู่ไม่น้อย

3.การที่ปรากฏเป็นข่าวว่ารัฐมนตรีว่าการกระทรวง อว. รับรองว่ามสธ.นำเงินไปลงทุน ทำได้ จะเป็นการกระทำจริงของรัฐมนตรีหรือเป็นการแอบอ้างชื่อ เป็นเรื่องที่กระผมไม่อาจทราบได้  หากเป็นกรณีการแอบอ้างชื่อ รัฐมนตรีว่าการกระทรวง อว. ควรออกมาชี้แจงให้สาธารณะได้รับทราบว่าท่านไม่ได้เกี่ยวข้อง ส่วนถ้าเป็นการรับรองโดยรัฐมนตรีว่าการกระทรวง อว. ตามข่าว ก็น่าจะเป็นการกระทำที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย เพราะรัฐมนตรีกระทรวง อว. มีหน้าที่ตรวจสอบการกระทำและความถูกต้องตามกฎหมายของมหาวิทยาลัย ข้อเท็จจริงในปัจจุบันยังไม่ปรากฏว่ากระทรวงอว.ได้มีการตรวจสอบเรื่องนี้มาก่อน ทั้งยังมีข้อเท็จจริงปรากฏชัดว่า หนังสือคณะกรรมการวินิจฉัยปัญหาการจัดซื้อจัดจ้างและการบริหารพัสดุภาครัฐ กรมบัญชีกลางที่( กค (กวจ)0405.2/057421 ลงวันที่ 28 ธันวาคม 2561

ซึ่งทางมสธ.เป็นผู้หารือไปเอง และกรมบัญชีกลางตอบกลับว่ามสธ.ย่อมที่จะขออนุญาตกระทรวงอว.ก่อนนำเงินไปลงทุน แต่มสธ.มิได้ดำเนินการ

เรื่องนี้กระผมเข้าใจว่ากระทรวง อว.น่าจะยังไม่ได้ตรวจสอบและวินิจฉัยใด ๆ อีกทั้งยังไม่ได้วินิจฉัยว่ามสธ.มีอำนาจนำเงินไปลงทุนตามพร.บ. มสธ.2521 ตามมาตรา 11 และมาตรา 12 ที่ทาง มสธ. กล่าวอ้างหรือไม่ การให้ข่าวสารในนามของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงอว. น่าจะต้องกระทำโดยรอบคอบ เพราะรัฐมนตรีกระทรวงอว.เป็นผู้รักษาการในกฎหมายแห่ง พ.ร.บ. มสธ. 2521 และอาจมีผลผูกพันตามกฎหมาย

4.การที่ มสธ. อ้างว่าส่งร่างสัญญาจ้างบริษัทเงินทุนจัดการกองทุนบริหารเงินลงทุนให้สำนักงานอัยการสูงสุดตรวจสอบนั้น น่าจะเป็นการอ้างข้อมูลที่คลาดเคลื่อน เนื่องจากปัจจุบันปรากฏหลักฐานเพียงสำนักงานอัยการสูงสุดได้ส่งเรื่องการตรวจสัญญาระหว่างมสธ.กับบริษัทจัดการกองทุนคืนมา และส่งตัวอย่างสัญญาการลงทุนกับเอกชนของมหาวิทยาลัยราชภัฏสงขลามาเป็นตัวอย่างให้แก่ มสธ. สำหรับกรณีมรภ.สงขลา อยู่ภายใต้พรบ.มหาวิทยาลัยราชภัฏคนละฉบับกับพรบ.มสธ. และเป็นกฎหมายมีเนื้อความเกี่ยวกับการนำเงินไปลงทุนแตกต่างจากมสธ. ประกอบกับการตรวจสัญญาของสำนักงานอัยการสูงสุด เป็นเพียงการตรวจสอบรูปแบบและเงื่อนไขของสัญญาที่หน่วยงานของรัฐทำกับเอกชน มิใช่กรณีที่สำนักงานอัยการสูงสุดให้การรับรองว่า มสธ.มีอำนาจนำเงินไปลงทุนได้ดังที่ปรากฏเป็นข่าวในแถลงการณ์ของมสธ.

5.แถลงการณ์ของ มสธ.อ้างว่าการนำเงินไปลงทุนขณะนี้ได้กำไร 200 ล้านบาท แถลงการณ์ดังกล่าวเป็นการโฆษณาชวนเชื่อ นำเสนอเฉพาะผลลัพธ์ที่เกิดจากการนำเงินไปลงทุน มิใช่การพิจารณาในประเด็นการมีอำนาจนำเงินไปลงทุนหรือไม่ อีกทั้งเป็นการกล่าวถึงเฉพาะผลดีเพื่อจูงใจผู้รับข่าวให้คล้อยตาม แต่ความจริงเป็นการนำเงินไปลงทุนมากถึง 5,500 ล้านบาท ซึ่งหากคิดเป็นจำนวนผลกำไรแล้วคิดได้ไม่กี่เปอร์เซ็นต์ และไม่ได้ผ่านการตรวจสอบจากผู้เชี่ยวชาญการลงทุนภายนอกที่เป็นอิสระ อีกทั้ง มสธ.ยังปกปิดตัวเลขอื่นอีกมาก เช่น ค่าใช้จ่ายที่เกี่ยวข้องและเงินรายได้ที่มสธ.แบ่งให้กับบริษัทเงินทุน กระผมขอถามและให้ตรวจสอบว่ามสธ.ได้จ่ายเงินให้บริษัทเงินทุนจัดการกองทุนเป็นค่าบริหารเงินทุนไปจำนวนเท่าใด บริษัทดังกล่าวได้รับประกันเงินต้นตามเงื่อนไขของข้อบังคับว่าด้วยเงินรายได้และทรัพย์สินของมสธ.ในขณะที่มีการทำสัญญาครั้งแรกหรือไม่

6.มหาวิทยาลัยโดยทั่วไปบริหารโดยยึดหลักการแบ่งอำนาจ แต่ มสธ.รวบอำนาจ โดยมีเจตนาอะไรที่คนทั่วไปไม่เข้าใจ มหาวิทยาลัยทุกแห่งในประเทศไทยจัดโครงสร้างใหญ่ ๆ เป็นสองส่วน ส่วนแรก คือ สภามหาวิทยาลัย ทำหน้าที่กำหนดนโยบายและควบคุมกิจการทั่วไปของมหาวิทยาลัย ส่วนที่สอง คือ ฝ่ายบริหาร ซึ่งมีอธิการบดีเป็นผู้บังคับบัญชาสูงสูดของฝ่ายบริหารและทำงานประจำ แต่ขณะนี้ สภา มสธ.เข้ามาครอบงำทั้งด้านนโยบายและการบริหาร โดยแต่งตั้งคนของตัวเองเข้ามาทำหน้าที่บริหารงานเป็นรักษาการอธิการบดีอย่างต่อเนื่องถึงสามคน และเข้ามาจัดการบริหารอย่างสมบูรณ์เบ็ดเสร็จ ผิดหลักการแบ่งอำนาจในการบริหารมหาวิทยาลัย ซึ่งทำลายคุณธรรมในการปกครองมหาวิทยาลัยอย่างต่อเนื่องและการที่ใครคนหนึ่งเป็นผู้ก่อตั้งมหาวิทยาลัย ก็ย่อมเป็นคุณประโยชน์ที่ผู้นั้นได้กระทำแก่ส่วนรวมซึ่งควรค่าแก่การยกย่อง แต่ไม่ได้หมายความว่าทำให้มหาวิทยาลัยตกอยู่ใต้อำนาจของคนผู้นั้นไปตลอดกาล มสธ.ควรตระหนักถึงสัจธรรมของการเปลี่ยนผ่านไปสู่คนรุ่นใหม่ เพื่อฝึกหัดปฏิบัติผู้บริหารรุ่นใหม่และสร้างประชาธิปไตยในมหาวิทยาลัยให้เป็นแบบอย่างที่ดีต่อไป

7.การยืมตัวข้าราชการจากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มาเป็นรักษาการแทนอธิการบดี เป็นการเข้ามาโดยทำเรื่องขอยืมตัวของนายกสภามสธ. ซึ่งมิได้มีฐานะเป็นหัวหน้าส่วนราชการ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยซึ่งเป็นต้นสังกัดของข้าราชการรายนี้ อนุญาตให้ยืมตัวได้บางเวลา จึงเป็นการให้ยืมตัวโดยมีเงื่อนไข แต่ก่อให้เกิดผลเสียแก่ทั้งจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยและมสธ. กล่าวคือ ข้าราชการรายนี้ มาเป็นรักษาการแทนอธิการบดี ย่อมทำงานให้จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้ไม่เต็มเวลา ขัดต่อเงื่อนไขและข้อกำหนดของการเป็นข้าราชการที่ต้องอุทิศตัวให้กับหน่วยงาน 

ขณะเดียวกัน กลับได้รับเงินเดือนเต็มจำนวน จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยน่าจะได้ทบทวนว่าตนเสียประโยชน์จากการให้มสธ.ยืมตัวบุคลากรของตนหรือไม่ อีกทั้งน่าที่จะได้ทบทวนว่าสมควรที่จะให้ยืมตัวต่อไปหรือไม่ และต้องมีเงื่อนไขใดเพิ่มเติม เช่น การขอให้ ข้าราชการายนี้ ลาออกจากราชการไปชั่วคราว แล้วทำเรื่องขอกลับเข้ารับราชการทีหลัง

นอกจากจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยเสียประโยชน์จากการใช้คนของตนไม่เต็มที่และเต็มตามศักยภาพแล้ว ฝ่ายมสธ.ก็เสียประโยชน์ เนื่องจากอธิการบดีเป็นตำแหน่งผู้บังคับบัญชาสูงสุดของมหาวิทยาลัย มีหน้าที่และความรับผิดชอบมากมาย ไม่อาจทำงานโดยการปฏิบัติงานไม่เต็มเวลาได้ การให้ ข้าราชการรายนี้ มาทำงานรักษาการแทนอธิการบดี มสธ. และจ่ายค่าตอบแทนให้ถึง 250,000 บาท(สองแสนห้าหมื่นบาท)ต่อเดือนเป็นการใช้เงินงบประมาณของมสธ.โดยไม่คุ้มค่า และไม่ชอบธรรม เพราะในกรณีการถอดถอนอธิการบดีบางคน เพียงแค่ลาไปเรียนวปอ.ยังเป็นเหตุให้สภา มสธ.มีมติถอดถอน ด้วยเหตุทำงานไม่เต็มเวลา

เมื่อจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยเสียประโยชน์ มสธ.เสียประโยชน์ ย่อมทำให้ประเทศชาติเสียประโยชน์ไปด้วย สมควรที่ รัฐมนตรีว่าการกระทรวง อว.ควรได้ตรวจสอบต่อไปว่า กรณีการยืมตัว ข้าราชการรายนี้ชอบด้วยหลักเกณฑ์และกฎหมายหรือไม่ เพราะกรณีปรากฏชัดว่ามิได้ทำเรื่องขออนุมัติจากปลัดกระทรวง อว. อีกทั้งเป็นกรณีที่ยืมตัวข้าราชการไปช่วยราชการเกิน 180 วัน แล้วด้วย รวมทั้งน่าจะแจ้งให้จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัยได้ทบทวนต่อไป