"ทัวร์ศูนย์เหรียญ" ทำไทยสูญเสียรายได้จาก การท่องเที่ยว?

ชื่อของ "ทัวร์ศูนย์เหรียญ" กลับมาอีกครั้ง ภายหลังจากมีการทลายเครือข่ายกลุ่มทุนจีนสีเทา ของ ตู้ห่าว ซึ่ง ทัวร์ศูนย์เหรียญ เกิดขึ้นเป็นกระแสเมื่อปี 2559 สร้างปัญหาให้กับการท่องเที่ยวไทย เพราะนักวิชาการมองว่า ทำให้ประเทศไทย สูญเสียรายได้จากการท่องเที่ยว จากทัวร์ศูนย์เหรียญ เป็นมูลค่าหลายล้านบาท

 

ทัวร์ศูนย์เหรียญ หรือ Zero-Dollar Tour หมายถึง คณะนักท่องเที่ยวที่เดินทางเข้ามาในประเทศไทย โดยซื้อทัวร์จากประเทศของตนเอง ในราคาที่ต่ำกว่าต้นทุน ก่อนที่บริษัททัวร์เหล่านั้น จะส่งลูกทัวร์ทั้งกรุ๊ปมาให้บริษัททัวร์ในไทย โดยที่ไม่ต้องจ่ายค่าทัวร์แฟร์ อันเป็นค่าใช้จ่ายในการพาเที่ยว ที่เก็บมาจากลูกทัวร์ให้กับเอเยนต์ฝ่ายไทยเลยแม้แต่เหรียญเดียว จึงเป็นที่มาของคำว่า “ทัวร์ศูนย์เหรียญ” 

 

 

เมื่อเงินไม่เข้า บริษัททัวร์ ซึ่งเป็นตัวแทน ก็จะมีวิธีเรียกเงินเพื่อคืนทุนจากนักท่องเที่ยวสารพัดวิธี ไม่ว่าจะเป็นการพาไปดูโชว์ลามก หรือการพานักท่องเที่ยวไปในสถานที่ต่าง ๆ ที่ต้องจ่ายเงินในราคาที่แพงกว่าปกติ เช่น ร้านอาหาร ร้านขายสินค้าที่ระลึก โดยอาจมีการหลอกขายเครื่องประดับในราคาที่แพงกว่าหลายเท่า เพื่อเรียกทุนคืน และรีดไถเอากำไรในส่วนต่างที่ไม่สมควรจะเรียกเก็บ หากนักท่องเที่ยวไม่ยอมจ่าย หรือจ่ายน้อย ก็จะถูกหลอกล่อ หรือกดดันด้วยวิธีต่าง ๆ ซึ่งบางครั้งอาจร้ายแรงจนถึงขั้นลอยแพทิ้งนักท่องเที่ยวเลยก็มี

 

ในช่วงระยะเวลา 10 ปีที่ผ่านมานั้น มีนักท่องเที่ยวจำนวนมาก โดยเฉพาะจากประเทศจีน พากันหลั่งไหลเข้ามาท่องเที่ยวในประเทศไทย ด้วยความหลากหลายของสถานที่ท่องเที่ยว ที่แตกต่างจากจีน การเดินทางมาท่องเที่ยวในไทย จึงถือว่าคุ้มค่าในสายตาของนักท่องเที่ยวชาวจีนส่วนใหญ่ เพราะมาที่เดียวก็สามารถไปเที่ยวได้หลายที่ แถมราคาถูก และผลจากการที่เมืองไทยเป็นเมืองท่องเที่ยวยอดนิยมจึงมีสิ่งที่เกิดขึ้นตามมา นั่นคือ "ทัวร์ศูนย์เหรียญ"

 

ผลกระทบจากทัวร์ศูนย์เหรียญ

 

เนื่องจากทัวร์ศูนย์เหรียญ มักจะมีบริษัทจากประเทศจีน มาเปิดบริษัทหรือกิจการที่เกี่ยวข้องกับการท่องเที่ยวในประเทศไทย โดยแต่งตั้งคนไทยมาเป็นนอมินี ทำให้ธุรกิจต่าง ๆ ที่เกี่ยวข้องกับทัวร์ เช่น บริษัทรถโค้ชโดยสาร,ร้านอาหาร,ร้านขายของที่ระลึก,ร้านจำหน่ายสินค้าต่างๆ,บริการต่าง ๆ มักเป็นของบริษัทจากประเทศจีน ทำให้คนไทยหรือบริษัทของคนไทย ไม่ได้รับผลประโยชน์จากนักท่องเที่ยว

 

การปราบปรามทัวร์ศูนย์เหรียญ เริ่มตั้งแต่เดือนสิงหาคม 2559  ครั้งนั้นเรียกได้ว่า ต้องเสี่ยงกับการหายไปของนักท่องเที่ยวจีน ที่มีมากกว่า 100 ล้านคน โดยรัฐบาลมีมติ ห้ามบริษัททัวร์ ขายทัวร์ในราคาต่ำกว่าต้นทุน ตั้งราคาทัวร์ขั้นต่ำที่ 1,000 บาทต่อคนต่อวัน กำหนดราคารายการนำเที่ยวเสริม ไม่เกิน 3,000 บาทต่อทริป เพื่อป้องกันการโก่งราคาทัวร์

 

ซึ่งหลังการจัดระเบียบ ปรากฏว่า นักท่องเที่ยวจีนยกเลิกการเดินทางมาไทยร้อยละ 40-50 โดยเฉพาะเมืองพัทยาที่มีรายงานว่า นักท่องเที่ยวจีนหายไปถึงร้อยละ 70

 

• ผู้ประกอบการมีทั้งเสียงคัดค้าน และเห็นด้วยกับมาตรการของรัฐบาล
• ฝ่ายเห็นด้วยมองว่าจะช่วยคัดกรองให้ได้ลูกทัวร์ที่มีคุณภาพ
• ฝ่ายคัดค้านเชื่อว่า เป็นเหตุให้ชาวจีนต้องซื้อทัวร์ในราคาที่สูงขึ้นกว่าเดิม จึงไม่เลือกเดินทางมาไทย

 

ดร.อัครพงศ์ อั้นทอง จากศูนย์ปฏิบัติการอัจฉริยะการตลาดการท่องเที่ยว (ททท.) ได้ศึกษาพฤติกรรมของนักท่องเที่ยวจีนที่มาเที่ยวประเทศไทย พบว่า นักท่องเที่ยวจีนที่มากับทัวร์ มีค่าใช้จ่ายช้อปปิ้งประมาณ 18,000 บาทต่อครั้งของการเดินทาง และนักท่องเที่ยวอิสระมีค่าใช้จ่ายประมาณ 11,000 บาท

 

ทัวร์ศูนย์เหรียญ ที่เปลี่ยนแปลงไป

 

พล.ต.ต.อาชยน ไกรทอง โฆษกสำนักงานตำรวจแห่งชาติ กล่าวว่าช่วงโควิดที่ผ่านมา ทำให้บริษัททัวร์ได้รับผลกระทบ ซึ่งส่งผลต่อ ทัวร์ศูนย์เหรียญ ด้วย อีกทั้ง ลักษณะการท่องเที่ยวของผู้คนก็มีความเปลี่ยนไป ทำให้สถานการณ์ทัวร์ศูนย์เหรียญดีขึ้น

 

"เมื่อก่อนเรามีปัญหาจริง ๆ แต่หลังจากเกิดโรคโควิด-19 ระบาด นักท่องเที่ยวมีการเปลี่ยนรูปแบบไปเยอะ ปัจจุบัน เรามีการส่งเสริมการท่องเที่ยวด้วยกิจกรรมที่ถูกต้อง ฉะนั้น กิจกรรมการท่องเที่ยวก็เปลี่ยนไป บางคนมีไกด์ ก็มีแค่กลุ่มย่อย แต่ปัจจุบัน นักท่องเที่ยวที่มา เขามากันเอง ใช้แอปพลิเคชัน ในการนำทาง หาที่เที่ยว โรงแรมดี ๆ ด้วยตัวเอง"