
นกเขาเปล้าธรรมดา : นกป่าสัปดาห์ละตัว
นกเขาเปล้าธรรมดา : นกป่าสัปดาห์ละตัว
วันหยุดยาวปีใหม่นี้ผู้อ่านส่วนใหญ่ที่ชื่นชอบการท่องเที่ยวคงไม่พลาดที่จะออกทริปยาวไปพักผ่อนเพลิดเพลินกับธรรมชาติ ส่วนคนกรุงเทพที่ตัดสินใจอยู่บ้านเพื่อหลีกเลี่ยงการจราจรติดขัดในวันที่คนจำนวนมากออกเดินทาง ก็สามารถมาร่วมกิจกรรม bird walk ที่สมาคมอนุรักษ์นกและธรรมชาติแห่งประเทศไทย (BCST) จัดทุกวันเสาร์-อาทิตย์แรกของเดือนที่สวนรถไฟและสวนหลวง ร.๙ ช่วงนี้ของปีนกอพยพจากประเทศเขตอบอุ่นและเขตหนาวล้วนมาถึงแหล่งอาศัยช่วงฤดูหนาวกันครบถ้วนทุกชนิดแล้ว
แต่นอกจากนกอพยพฤดูหนาว ตามสวนสาธารณะใน กทม. ก็พบนกที่อพยพตามแหล่งอาหารได้ด้วย ตัวอย่างที่ชัดเจนเมื่อไม่นานมานี้ก็เช่น นกเขาเปล้าธรรมดา (Thick-billed Green Pigeon) ที่ถูกพบ 1 คู่ขณะกินลูกไม้ในสวนลุมพินี ในงาน Bangkok Wild Watch จัดโดยมูลนิธิโลกสีเขียว โดยทั่วไปเราถือว่านกเขาเปล้าธรรมดาเป็นนกประจำถิ่น (resident) ที่หาดูง่าย กระจายอยู่ตามป่าทั่วประเทศ แต่ในที่ราบลุ่มภาคกลางที่มีรายงานเพียงประปรายนั้น ส่วนใหญ่น่าจะเป็นนกป่าที่บินตามหาลูกไม้กินเป็นระยะทางไกล
นกที่มีพฤติกรรมเช่นนี้อาจนับเป็นนกอพยพ (migratory) ได้ไม่เต็มปากนัก อันที่จริงคู่มือดูนกส่วนใหญ่จัดให้อยู่ในข่ายนกประจำถิ่น แต่นกกินผลไม้หลายชนิดไม่ได้เป็น sedentary (อาศัยอยู่ในอาณาเขตหรือพื้นที่เดิมตลอดทั้งปี) แบบนกประจำถิ่นตามความหมายที่มักเข้าใจกัน หากแต่เป็น nomadic ซึ่งหมายถึงพวกที่มีวิถีชีวิตเร่ร่อน โดยเฉพาะในช่วงนอกฤดูผสมพันธุ์ นกเปล้าหน้าเหลือง (Ashy-headed Green Pigeon) ที่หาดูค่อนข้างยากและมีสถานภาพใกล้ถูกคุกคามระดับโลก ก็เคยมีรายงานตามสวนในลักษณะเดียวกัน
เอกลักษณ์ของนกเขาเปล้าธรรมดาคือจะงอยปาก มันมีโคนปากสีแดงสด ตัดกับสีเหลืองตุ่นๆ ของส่วนครึ่งปลายปากที่ลักษณะอวบหนา นอกจากนี้ยังมีหนังเปลือยรอบดวงตาสีเขียว เพศผู้ต่างจากเพศเมียตรงที่มีปีกสีแดงอมม่วง และมีสีส้มเรื่อๆ ที่ขนคลุมใต้โคนหาง
นกเขาเปล้าธรรมดามักอยู่รวมกันเป็นฝูงใหญ่ การเฝ้าดูพวกมันเดินไต่ไปตามกิ่งก้านสาขาเพื่อจิกลูกไม้เข้าปากลูกแล้วลูกเล่า ในขณะเดียวกันก็ส่ายหางไปมาช้าๆ เป็นภาพที่น่าดูมากทีเดียวครับ วิถีชีวิตแบบเร่ร่อนก็มีส่วนช่วยกระจายพันธุ์พืชที่มันกินไปยังจุดที่อยู่ห่างไกลกันมากๆ ด้วย พวกมันเป็นนักปลูกป่าที่มีความสำคัญทีเดียว
นกเขาเปล้าธรรมดา
ชื่ออังกฤษ Thick-billed Green Pigeon
ชื่อวิทยาศาสตร์ Treron curvirostra (Gmelin, 1789)
วงศ์ (Family) Columbidae (วงศ์นกเขาและนกพิราบ)
อันดับ (Order) Columbiformes (อันดับนกเขาและนกพิราบ)