การดูแลไม้ใบประดับในช่วงฤดูฝน

             สภาพอากาศที่มีการเปลี่ยนแปลงไปตามธรรมชาติ จากที่เคยไล่เรียงค่อยๆเปลี่ยนไปตามฤดูกาลแบบปกติ ทุกวันนี้กลับเริ่มมีการขยับเปลี่ยนไปบ้างจนบางครั้งในรอบปีมีช่วงบางฤดูกาลที่ยาวนานไปกว่าปกติ และในขณะเดียวกันฤดูกาลอื่นก็ช่างแสนจะสั้นกว่าที่ควรจะเป็น และบางช่วงเวลาก็มีสภาวะของอากาศรุนแรงจนถึงขั้นวิกฤตเลยก็มี หรือบางทีในรอบวันก็อาจได้สัมผัสกับอากาศแบบครบทั้งสามฤดูเลยก็ได้ จนบางครั้งจะดูเป็นเรื่องธรรมดาที่คนทั่วไปเริ่มปรับตัวได้กับการเปลี่ยนแปลงนั้นไปแล้วและก็ดูเหมือนสิ่งมีชีวิตอื่นก็พยายามจะปรับตัวให้เข้ากับการเปลี่ยนแปลงนี้ไปด้วยเช่นกันอย่างเป็นไปตามเงื่อนไขและปฏิกิริยาพื้นฐานของการอยู่รอดในสัญชาตญาณของสรรพชีวิตทั่วไป

 

              หลายพื้นที่ในสภาวะปัจจุบันคงมีฝนตกชุก ซึ่งขณะเดียวกันทุกๆคนก็คงมีสิ่งที่ต้องทำอีกหลายอย่างในชีวิตประจำวัน จนบางครั้งแทบจะลืมดูแลไม้ประดับต่างๆที่ปลูกเลี้ยงอยู่ทั่วไปเลยก็มี ซึ่งไม้ที่ปลูกประดับอย่างหลากหลายคงมีบางส่วนที่ปลูกลงแปลง ระบบรากเริ่มขยายกระจายไปทั่วทรงพุ่ม การดูแลคงไม่ยากนัก หากเพียงแต่ไม่ควรเข้าไปเหยียบย่ำบริเวณที่มีรากกระจายอยู่จนเกิดผลต่อการเจริญเติบโต และส่วนใหญ่ในเรื่องการบำรุงและให้ปุ๋ยก็ควรเลื่อนหรือขยับห่างออกไปได้อีกสักระยะ แต่หากต้องการให้ก็ควรเป็นสารอินทรีย์อ่อนๆและลดสัดส่วนธาตุอาหารที่มีปริมาณไนโตรเจนสูงไปก่อนอันจะเป็นผลทำให้ยอดและใบอวบอ้วนจนเกิดความเปราะบางและเสียหายได้ในที่สุด

               บางส่วนของแปลงไม้ประดับยามช่วงฝนชุกจนเกิดภาวะน้ำท่วมขัง ซึ่งหากพื้นที่ดังกล่าวนั้นมีไม้ประดับที่มีมูลค่าหรือมีความสำคัญอยู่ก็ควรพิจารณาถึงองค์ประกอบหลายๆส่วนที่ต้องทำให้เกิดความเหมาะสม โดยเฉพาะไม้ประดับบางชนิดมีความทนทานและยังสามารถปรับตัวต่อสภาพแวดล้อมต่างๆได้ดี แม้จะผ่านภาวะวิกฤตก็จะไม่ส่งผลโดยตรงไปเสียทีเดียว อันจะรับรู้ได้จากข้อมูลพื้นฐานของพืชพันธุ์นั้นๆหรือสังเกตได้จากอาการของพืชที่แสดงออกมา อาทิ ใบเหี่ยว ใบตก หรือแสดงอาการอื่นๆให้พอจับจุดถึงการเปลี่ยนแปลงได้โดยจะจัดลำดับถึงความสำคัญในเงื่อนไขเวลาที่จะต้องรักษาพืชพันธุ์ดังกล่าว ทั้งการอนุบาลที่เหมาะสมพร้อมกับการดูแลให้สอดคล้องและจำเป็นในแต่ละกรณีไป   

              ส่วนไม้ประดับที่ปลูกในภาชนะและมีการจัดวางยังที่ต่าง ๆ เป็นระยะเวลายาวนานแล้วคงมีรากที่โตตามเวลา สามารถสร้างความแข็งแรงในการยึดเกาะและพยุงต้นมิให้ล้มโดยง่าย นอกจากนั้นยังมีปริมาณพื้นผิวที่ช่วยเพิ่มโอกาสในการดูดซับธาตุอาหารได้เป็นอย่างดี แต่บางครั้งปริมาณที่มีมากจนเกินไปก็สร้างปัญหาอีกรูปแบบหนึ่ง ซึ่งจะเห็นการโตของรากเป็นไปตามรูปทรงกระถางโดยมีบางส่วนแทรกตัวไปปิดรูระบายน้ำ จนส่งผลถึงการท่วมขังของน้ำในภาชนะได้ และในบางกรณีสภาพของวัสดุปลูกที่เก่า 

               และเริ่มย่อยสลายจนเกิดการยุบตัวจนมีช่องว่างในกระถางบางทีถึงขนาดทับถมจนแน่นและส่งผลโดยตรงต่อระบบการดูดซับสารอาหารและอากาศ ให้เห็นถึงโครงสร้างวัสดุที่เปลี่ยนไปจนไม่เอื้อต่อการถ่ายเทน้ำและอากาศ กระทั่งส่งผลไปถึงสุขภาพโดยรวมของพืช จึงนับเป็นภาวะจำเป็นที่ต้องทำการเปลี่ยนถ่าย หรือที่เรียกว่า “ปลูกใหม่” ด้วยวัสดุที่เหมาะสมพร้อมกับการจัดการรูระบายน้ำและอากาศในส่วนด้านล่างของภาชนะไม่ให้มีการอุดตันซ้ำแบบเดิมได้อีก

               ไม้ประดับที่ปลูกตามระบบและมีการจัดการที่ดีก็จะมีสุขภาพที่ดีไปด้วย ถึงแม้จะมีการเปลี่ยนแปลงของสภาพอากาศและสิ่งแวดล้อมไปอย่างไรก็จะไม่ส่งผลกระทบต่อต้นไม้สักเท่าไรนัก และหากมีเวลาสังเกตเป็นประจำ ผู้ปลูกเลี้ยงก็จะดูแลแก้ไขได้ทันท่วงทีทุกครั้งไป และหากมีความประสงค์จะให้ปุ๋ยเพื่อเร่งต้นในช่วงเวลาที่มีฝนชุกนี้ก็ควรมีความระมัดระวังเป็นพิเศษทั้ง ปริมาณ ความพอดี ระยะที่ให้จากชายทรงพุ่ม รวมถึงระยะเวลาและสูตรปุ๋ยที่เหมาะสม ซึ่งทั้งหลายเหล่านี้ล้วนเป็นเรื่องละเอียดอ่อน 

        

 

 

              อีกทั้งต้องเฝ้าสังเกตถึงโรคและศัตรูพืชที่จะมาพร้อมกับความเปียกชื้นจนมักสร้างปัญหาได้อีกมิใช่น้อย ยิ่งหากเผลอลืมดูด้วยในบางครั้งก็มักเกิดความเสียหายขึ้นมาแล้ว ซึ่งในทางปฏิบัติทุกช่วงก่อนถึงฤดูฝนคงต้องมีการเตรียมตัวที่ดี เพื่อจะได้มีไม้ใบประดับที่สวยพร้อมมีสุขภาพที่ดีอยู่ตลอด แต่หากเพิ่งพบปัญหาและได้เริ่มต้นดูแลต้นไม้ในช่วงฝนชุกที่ผ่านมานั้นก็คงต้องทะยอยดูแลและจัดการให้เหมาะสมต่อไปตลอดทุกช่วงเวลาที่จะใช้ไม้ประดับ แม้ฤดูฝนที่หลายคนคงคิดว่าต้นไม้ต้องงดงามตามธรรมชาติทั่วไป แต่ในความเป็นจริงหากมีบางเหตุปัจจัยที่ไม่เอื้อแล้ว ไม้ทุกต้นก็คงรอคอยที่จะได้รับการดูแลอยู่เสมอ