แก้บน แก้เศรษฐกิจ | คมชัดลึก

 เมื่อบนบานขอสิ่งต่างๆ ตามที่ตนเองต้องการต่อสิ่งศักดิ์สิทธิ์ และได้รับผลตามที่ผู้บนบานต้องการแล้ว ก็ต้องไปดำเนินกรรมวิธีแก้บนตามที่ได้ให้สัจวาจา หรือทำข้อตกลงกับสิ่งศักดิ์สิทธิ์เอาไว้ ซึ่งการแก้บนจะพิลึกพิลั่นพิสดารมากน้อยเพียงใด ขึ้นอยู่กับประเพณีและธรรมเนียมของสิ่งศักดิ์สิทธิ์นั้น บวกกับความมุ่งมั่นอยากได้รับผลของผู้บน

 ของแก้บนที่เป็นที่นิยมกันโดยทั่วไปส่วนใหญ่คืออาหาร ซึ่งก็จะแตกต่างกันออกไปอีก เพราะสิ่งศักดิ์สิทธิ์บางแห่งก็เน้นย้ำว่า ต้องเป็นอาหารชนิดนั้นชนิดนี้เท่านั้น หรือต้องไม่เป็นอาหารอย่างนั้นอย่างนี้ เช่น บางแห่งห้ามไม่ให้ใช้เนื้อวัว บางแห่งอาจจะห้ามไม่ให้ใช้เนื้อหมู  

 การแก้บนประเภทถวายความบันเทิงก็เป็นที่นิยมไม่แพ้กัน เช่น การแก้บนด้วยการมีภาพยนตร์กลางแปลง,  รำวง, งิ้ว, ลิเก หรือละครชาตรี เป็นต้น สถานที่บางแห่งที่มีผู้นิยมไปกราบไหว้บนบาน ก็นิยมแก้บนกันด้วยเสียงอึกทึกครึกโครมทั้งประทัดและเสียงปืน อันสรุปได้ว่าสิ่งของที่จะใช้เป็นเครื่องแก้บนนั้น มักจะเป็นสิ่งของที่นิยมกันตามความเชื่อที่บอกต่อกันมาแต่โบราณ
    
 ตามสถานที่ซึ่งผู้คนนิยมไปทำการบนบานกันมากๆ ธุรกิจที่เกี่ยวข้องกับของแก้บนรุ่งเรืองมีเงินหมุนเวียนไม่แพ้ธุรกิจหลักอื่นๆ เช่น การจำหน่ายธูปเทียนดอกไม้, การปล่อยนกปล่อยปลา, การจัดละครชาตรี ฯลฯ หลายแห่งแย่งชิงกันจนถึงขั้นเป็นข่าวฆ่ากันตายก็บ่อยครั้ง หลายแห่งต้องประมูลด้วยราคาสูงลิบลิ่ว เพื่อเข้าไปประกอบธุรกิจที่เกี่ยวกับของแก้บนโดยเฉพาะ

 แต่ในบรรดาสิ่งของแก้บนตามสถานที่ศักดิ์สิทธิ์ทั้งหลาย ผมว่าของแก้บนอย่างหนึ่ง ที่ผู้คนนิยมถวายแก่หลวงพ่อโสธรที่แปดริ้ว เป็นของแก้บนที่อยู่บนแนวคิดทันสมัย และเข้ากันได้กับระบบเศรษฐกิจท้องถิ่นเป็นที่สุด เพราะที่นั่นนอกจากจะมีการแก้บนกันด้วยละครรำแล้ว ยังมีคนจำนวนไม่น้อยที่บนบานศาลกล่าวเอาไว้ ด้วยการใช้ไข่ไก่ต้มสุกเป็นของแก้บน

 ที่บอกว่าทันสมัยและเข้ากับระบบเศรษฐกิจท้องถิ่นที่สุดนั้น เป็นเพราะว่าแปดริ้วหรือฉะเชิงเทรา เป็นพื้นที่ซึ่งมีฟาร์มไก่ไข่มากที่สุดในประเทศไทย ไข่ไก่จึงเป็นสินค้าเศรษฐกิจอีกอย่างหนึ่งของจังหวัด ปริมาณไข่ไก่ที่ออกสู่ท้องตลาดในแต่ละวัน และราคาไข่ไก่ที่ขึ้นลงแต่ละครั้ง จึงส่งผลต่อเศรษฐกิจของแปดริ้วหรือฉะเชิงเทราไปด้วย

 ผมไม่ใช่คนแปดริ้วจึงไม่รู้ว่าความนิยมบนบานด้วยไข่ไก่ต้มสุก เกิดขึ้นตั้งแต่เมื่อใดและใครเป็นผู้ริเริ่ม แต่เมื่อบนบานด้วยไข่ไก่ต้มสุก นั่นหมายความว่าไข่ไก่จำนวนนั้นต้องหลุดจากวงจรจำหน่ายไข่ไก่ไปโดยสิ้นเชิง เพราะต้องนำไปบริโภคเท่านั้น ไม่สามารถนำกลับมาใช้งานหรือซื้อขายซ้ำได้อีก

 ดังนั้น หากเป็นช่วงที่ไข่ไก่ราคาตกต่ำ ไข่ไก่ต้มสุกที่ถูกนำไปแก้บนก็ยังพอที่จะช่วยกระตุ้นตลาดไข่ไก่ของแปดริ้วได้บ้าง เพราะการบนบานด้วยไข่ไก่ต้มสุกของที่นั่น เขานิยมบนกันด้วยปริมาณคนละครั้ง ครั้งละไม่น้อยกว่า 100 ฟองกันเลยทีเดียว หรือที่หวังผลจากการบนบานมากหน่อย ก็ว่ากันด้วยจำนวนไข่ไก่ต้มสุกถึง 1,000 ฟองต่อราย   

 การคิดหาของแก้บนที่เป็นผลผลิตในท้องถิ่นอย่างนี้ ดีกว่าไปแก้บนกันด้วยของที่ต้องซื้อหาหรือนำเข้าจากต่างถิ่น เพราะคนในพื้นที่จะเป็นผู้ได้รับประโยชน์ไปเต็มเม็ดเต็มหน่วย ผลประโยชน์ไม่หายหกตกหล่นกระเด็นไปไหนทั้งสิ้น

 สำหรับเรื่องที่ผมบนบานเอาไว้กับหลวงพ่อนั้น บัดนี้ผมได้รับสิ่งที่ต้องการตามความประสงค์เรียบร้อยแล้ว แต่ต้องขอผัดหลวงพ่อไว้สักระยะหนึ่ง เพราะตอนนี้ไข่ไก่ยังมีราคาสูงอยู่ รอให้ไข่ไก่ราคาถูกลงอีกสักหน่อยแล้วผมจะมาแก้บน จะได้เป็นการช่วยกระตุ้นราคาไข่ไก่ให้แปดริ้วด้วยนะครับ

พัฒนเดช  อาสาสรรพกิจ