
"ก้านเหลือง" แก่นย้อมผ้า
08 เม.ย. 2552
ปัจจุบันนี้ต้น "ก้านเหลือง" หาชมได้น้อย แต่ยังพอมีให้เห็นตามป่าชุมชนอยู่บ้าง ด้วยมีแก่นในลำต้นสีเหลืองอร่าม คนยุคก่อนจึงนิยมใช้แก่นมาต้มทำเป็นสีย้อมผ้า ขณะที่ใบก็มีสรรพคุณทางยา คือยับยั้งเซลล์มะเร็งผิวหนัง และบรรเทาโรคกระเพาะปัสสาวะอักเสบ
เป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง ในวงศ์ RUBIACEAER ความสูงไม่เกิน 20 เมตร ลำต้นคดงอ แตกกิ่งสาขาต่ำ เปลือกนอกสีเทาออกดำ แก่นในสีเหลือง มีรอยแตกเป็นร่องตามความสูงของต้น
ใบ เป็นใบเดี่ยว ทรงรีคล้ายรูปไข่ ขอบใบเป็นคลื่น ปลายมนกลม กว้าง 8-12 เซนติเมตร ยาว 12-20 เซนติเมตร ตามใบมีเส้นแขนงสีเขียวอ่อน 5-10 คู่ ก้านใบยาว 1-2 เซนติเมตร
ดอก ออกเป็นช่อแต่ละช่อมีดอกย่อยรูปหลอดเบียดกันแน่น โคนดอกแต่ละดอกสีเหลือง ยาวไม่ถึง 1 เซนติเมตร ที่ปลายมี 5 กลีบ สีเกสรตัวผู้ 5 อัน เมื่อบานจะส่งกลิ่นหอมทั้งวัน
ผล ทรงกลมออกเหลี่ยมนิดๆ แต่ละผลมีเส้นผ่าศูนย์กลางราว 3 เซนติเมตร สีดำ
ขยายพันธุ์ เพาะเมล็ด ขึ้นตามพื้นที่ราบต่ำหรือใกล้ลำธาร ชอบแสงแดดรำไร
"นายสวีสอง"