
แปลง"ขยะ"เป็นศิลปะภาพนูนต่ำ วิธีเพิ่มมูลค่าชมรมทูบีฯ "วัดยายร่ม"
เศษกระดาษจากสมุด หนังสือ และเอกสารที่เหลือจากการใช้ประโยชน์ในแต่ละวัน ได้กลายมาเป็นขยะที่สร้างปัญหาให้หลายๆ โรงเรียนที่ต้องรับภาระในการเสียค่าใช้จ่ายเพื่อการกำจัดขยะเหล่านี้
แต่สำหรับชมรมทูบีนัมเบอร์วัน โรงเรียนวัดยายร่ม เขตจอมทอง กรุงเทพฯ เขามีไอเดียที่สร้างสรรค์นำเศษกระดาษที่เหลือใช้มาเป็นวัตถุดิบสำหรับสร้างงานศิลปะผลิตเป็นชิ้นงานประติมากรรมที่สวยงาม งานนี้นอกจากจะเป็นวิธีการรีไซเคิลช่วยลดปริมาณขยะอย่างได้ผลแล้ว ยังเป็นการเพิ่มรายได้ให้นักเรียนสมาชิกชมรม ซึ่งเป็นเจ้าของผลงานอีกด้วย
อ.ธวัช กินขุนทด อาจารย์ประจำศูนย์เพื่อนใจวัยรุ่น ร.ร.วัดยายร่ม เล่าถึงที่มาของการสร้างงานประติมากรรมภาพนูนต่ำว่า เกิดจากความคิดที่จะกำจัดเศษกระดาษ ซึ่งในแต่ละวันมีจำนวนมาก และมักถูกทิ้งเกลื่อนกลาดตามพื้นตามท้องถนน หลายๆ คนอาจมองไม่เห็นคุณค่า แต่สำหรับตนเองมองว่าเศษกระดาษที่ไร้ค่าเหล่านี้น่าจะนำมาสร้างเป็นงานศิลปะ และพัฒนาให้มีมูลค่าเพิ่มได้ ประกอบกับศูนย์เพื่อนใจวัยรุ่นมีกลุ่มนักเรียนที่เป็นสมาชิกชมรมมีความสนใจในงานด้านศิลปะ จึงสอนให้เด็กๆ ลองสร้างงานศิลปะในรูปแบบของงานประติมากรรมด้วยการนำเศษกระดาษเหลือใช้มาทำเป็นวัสดุสำหรับผลิตเป็นชิ้นงานซึ่งเราเรียกศิลปะแบบนี้ว่า “ศิลปะภาพนูนต่ำ” ผลงานที่ได้ผลิตออกมามีทั้งภาพพระพิฆเนศ ภาพฝูงช้าง ภาพนางอัปสร เป็นต้น
"ขั้นตอนในการผลิตนั้นเริ่มต้นจะนำกระดาษเหลือใช้มาปั่นในเครื่องทำลายกระดาษด้วยการผสมร่วมกับกระดาษปอสาประมาณ 20-30% เพื่อให้กระดาษมีความเหนียวมากขึ้น จากนั้นนำกระดาษที่ปั่นผสมแล้วเทลงแผ่นบนกระดานนำไปตากแดดไว้อีกหนึ่งวัน เพื่อให้กระดาษแห้งก่อนที่จะนำมาขึ้นรูปเป็นชิ้นงาน"
อาจารย์คนเดิมเผยต่อว่า สำหรับตัวชิ้นงานที่เป็นภาพนูนต่ำนั้นจะต้องมีการทำบล็อกก่อน เช่นรูปช้างก็ต้องทำบล็อกเป็นรูปช้างหลังจากนั้นจึงนำไปประกบกับแผ่นกระดาษที่แห้งแล้ว โดยภายในตัวช้างจะอัดด้วยกระดาษ เพื่อให้ได้ภาพนูน ทิ้งไว้แล้วทาด้วยสีโป๊วรถยนต์ ซึ่งเป็นสีที่แห้งตัวไวและมีความทนทานเหมาะสำหรับใช้ในการทำงานประติมากรรมภาพนูนต่ำ จากนั้นจะทาสีดำทับอีกครั้งและปัดทองโดยการใช้สีฝุ่นทองหรือสีอื่นๆ ที่ต้องการ ผลงานที่ได้ผลิตออกมาเรียกว่าเป็นงานคลาสสิกเลียนแบบโลหะ
"งานแต่ละชิ้นจะมีเอกลักษณ์เฉพาะและมีความสวยงามคลาสสิก เหมาะสำหรับใช้เป็นเฟอร์นิเจอร์ประดับตกแต่งภายในบ้าน อาคาร หรือสำนักงานต่างๆ ผลงานที่นักเรียนทำออกมาบางชิ้นมีราคาสูงถึงหลักพันเลยทีเดียว ซึ่งหลังจากหักค่าใช้จ่ายแล้วทำให้เด็กมีรายได้มากพอสมควร ในอนาคตทางโรงเรียนจะนำประติมากรรมภาพนูนต่ำ เข้าในโครงการหนึ่งโรงเรียนหนึ่งผลิตภัณฑ์ ตามนโยบายของรัฐบาลอีกด้วย" อ.ธวัชกล่าว
ด้านด.ญ.สิตาพร พรหมรักษ์ นักเรียนชั้น ม.3 หนึ่งในสมาชิกชมรมทูบีนัมเบอร์วัน ร.ร.วัดยายร่ม บอกว่า ปกติเป็นคนที่ชอบงานศิลปะอยู่แล้ว เมื่อมีโอกาสเรียนรู้การผลิตผลงานศิลปะด้วยรูปแบบใหม่ๆ อย่างงานประติมากรรมภาพนูนต่ำที่ อ.ธวัช ได้นำเข้ามาสอนในชมรม ยิ่งทำให้ตนเองสนใจมากยิ่งขึ้น จึงเรียนรู้และฝึกประดิษฐ์จนมีความชำนาญ
"ช่วงแรกๆ ของการฝึกหัด จะทำเป็นชิ้นงานเล็กก่อน โดยทำเป็นพวงกุญแจ เพื่อจำหน่ายเป็นสินค้าที่ระลึก ถึงแม้จะเป็นชิ้นงานเล็กๆ แต่ก็สามารถทำให้มีรายได้ 200-300 บาท หลังจากนั้นจึงได้เริ่มทำเป็นชิ้นงานขนาดใหญ่ บางชิ้นงานมีราคาถึง 1,000-2,000 บาท เลยทีเดียว" นักเรียนคนเดิมกล่าวอย่างภูมิใจ พร้อมย้ำว่ารายได้หลังหักค่าใช้จ่ายก็จะเก็บออมเป็นทุนการศึกษาต่อไป
จากเศษกระดาษเหลือใช้ ได้ถูกเปลี่ยนสภาพมาเป็น งานศิลปะ “ประติมากรรมภาพนูนต่ำ” สามารถสร้างรายได้ให้สมาชิกชมรมทูบีนัมเบอร์วัน โรงเรียนวัดยายร่ม แสดงให้เห็นถึงพลังความคิดสร้างสรรค์ของเยาวชน สามารถเปลี่ยนขยะที่ดูว่าไร้ค่าให้กลายเป็นสิ่งที่มีทั้งมูลค่าและคุณค่าได้อย่างน่าประทับใจ
"สุรัตน์ อัตตะ"