
โลก"เฟซบุ๊ก"จับพิรุธรูป"ทักษิณ"
ท่ามกลางความเคลือบแคลงชวนคลุมเครือว่า "พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร" อดีตนายกรัฐมนตรี ช็อกจากการทำคีโมหรือถ่ายเลือดรักษาโรคมะเร็งระยะ 3 หรือไม่นั้น เจ้าตัวก็ทวิตภาพถ่ายตัวเองปรากฏตัวอยู่ตามสถานที่ต่างๆ 6 ภาพ เพื่อกลบกระแสข่าวลือและเป็นการยืนยันถึงความดำรงอยู่อย่
แต่เรื่องกลับไม่จบลงง่ายๆ อย่างที่เจ้าตัวคิด ตรงกันข้ามกลับโหมกระแสข่าวลือให้หนักยิ่งขึ้น ในโลกไซเบอร์และโซเชียลเน็ตเวิร์กมีการหยิบยกภาพเหล่านี้ขึ้นมาพินิจพิเคราะห์ถึงความ "ไม่เนียน" ในการ "ตัดแปะ" ภาพ จนเกิดการวิพากษ์ขยายวงกว้างเพียงชั่วข้ามคืน
ในโอเคเนชั่นบล็อกมีอย่างน้อย 2 บล็อกเกอร์ที่หยิบยกภาพชุดนี้มาวิเคราะห์คือ deadlysin และ zzzpeterzzz ขณะเดียวกันในห้องกล้องเว็บไซต์พันทิปดอทคอมเองก็ตื่นตัวกับเรื่องนี้มาก
deadlysin ออกตัวว่าทำงานด้านกราฟฟิกดีไซน์ วิเคราะห์ภาพถ่าย พ.ต.ท.ทักษิณ ที่ชายหาดว่าเป็นภาพที่ไม่ได้สัดส่วนระหว่างทะเลกับตัวแบบในภาพ ซึ่งในห้องกล้องเว็บพันทิปเองก็ถกกันว่า ภาพทะเลที่เห็นน่าจะถ่ายในระดับสายตา แต่ภาพ พ.ต.ท.ทักษิณ กลับมีสัดส่วนที่เล็กผิดธรรมชาติ เหมือนคนถ่ายภาพจากมุมสูงหรือไม่ตัวแบบก็คุกเข่าให้ถ่าย
นอกจากนี้ยังเป็นเรื่องของแสงและเงา ที่พื้นหลังแสงส่องจากซ้ายไปขวา แต่ใบหน้า พ.ต.ท.ทักษิณ แสงเงากลับเป็นตรงกันข้าม หรือแม้แต่รอยต่อระหว่างตัวแบบกับฉากหลังมีแสงสีที่ไม่เข้ากัน ซึ่งเกิดจากการไดคัทเหลือฉากหลังของภาพเก่าติดมาด้วย
ยิ่งเมื่อคนในวงการกราฟฟิกดีไซน์เข้ามาปรับความสว่างให้ลดลง จะเห็นรอยต่อระหว่างตัวแบบกับฉากหลังอย่างชัดเจน ?!!
อีกภาพที่มีการพูดถึงอย่างกว้างขวางคือ ภาพถ่ายบนถนน บรรดานักเล่นกล้องท่องเน็ตทั้งหลายต่างลงความเห็นว่า เป็นการถ่ายย้อนแสง แต่ภาพ พ.ต.ท.ทักษิณ กลับมีแสงและเงาไม่เข้ากันกับฉากหลัง
แถมในรูประดับความสูงของตัวแบบกับพื้นถนนยังขัดแย้งกันอย่างมาก คือระดับหัวเข่ากับความยาวขาไม่เข้ากันกับระดับพื้นถนน ?!!
นอกจากการจับผิดเรื่องแสงและเงากับการไดคัทที่ไม่เนียนแล้ว ยังมีการวิเคราะห์ถึงข้อมูลที่ปรากฏในภาพ โดยเฉพาะเรื่องของเวลานำมาเปรียบเทียบกับข้อเท็จจริงที่เกิดขึ้นในภาพด้วย
zzzpeterzzz จับผิดภาพแรกที่ถ่ายหน้าโรงแรมริมชายหาด ระบุวันที่ 22/04/2010 เวลา 07.07 น.แต่แสงที่เห็นเทียบกับเงาน่าจะเป็นแดดสายแล้ว หลังจากนั้นอีก 5 นาทีต่อมา 07.12 น.ก็ปรากฏภาพต่อเนื่อง พ.ต.ท.ทักษิณ มาถ่ายรูปบนพื้นถนน
แต่สิ่งที่ zzzpeterzzz เรียกความสนใจจากผู้คนในโลกไซเบอร์ได้มากคือ การขยายภาพหอนาฬิกาด้านหลังที่ชี้บอกเวลา 11.15 น.ซึ่งขัดกับข้อเท็จจริงที่ปรากฏในภาพถ่าย หรือแม้แต่ภาพเจ้าปัญหาบนชายหาด ระบุเวลา 09.44 น.วันที่ 22/04/2010 แต่ปรากฏว่าแสงที่ได้เป็นแสงบ่ายที่ทอดเงามาจากเบื้องซ้ายของภาพเช่นกัน
แม้จะมีหลายภาพที่ชวนเคลือบแคลงสงสัย ทว่าในโลกอินเทอร์เน็ตเองก็มีความพยายาม "ชี้นำให้คนเชื่อ" ว่า พ.ต.ท.ทักษิณ ตัดแปะภาพเหล่านี้ขึ้นมากลบกระแสข่าวลือ
ในภาพ พ.ต.ท.ทักษิณสวมเสื้อแดงถ่ายหน้าปราสาทหลังหนึ่ง แม้จะมีหลายคนวิเคราะห์ถึงข้อพิรุธของภาพแล้ว ยังมีบางคนพยายามทำลายความเคลือบแคลงนั้น ด้วยการนำภาพตัวปราสาทปราศจาก พ.ต.ท.ทักษิณ มาวางคู่ให้คนเข้าใจได้ว่า เป็นภาพที่ พ.ต.ท.ทักษิณแต่งขึ้นเอง ?!!
อย่างไรก็ดี มีคนจำนวนหนึ่งเข้ามาท้วงติง โดยยกตัวอย่างข้อพิรุธอันเกิดจากการ "จงใจ" ลบภาพแบบออกจากฉากหลัง จนรายละเอียดบางส่วนของภาพสูญหายไป หรือไม่บางรายละเอียดก็มีความสมบูรณ์แบบมากเกินกว่าจะอยู่ในโลกแห่งความเป็นจริง
เมื่อให้ช่างภาพมืออาชีพวิเคราะห์ภาพที่ได้ก็มีความเห็นไม่แตกต่างนัก เพราะข้อมูลการถ่ายรูปของไฟล์ภาพถูกลบออกทั้งหมด ไม่ว่าจะเป็นกล้องรุ่นไหน ช่องรับแสงเท่าไร ความเร็วชัตเตอร์ ทำให้ไม่มีข้อมูลประกอบยืนยันความน่าเชื่อถือของภาพ ส่วนรายละเอียดเรื่องแสงและเงานั้น ส่วนใหญ่ตรงกับความคิดเห็นในโลกไซเบอร์
"สัดส่วนของภาพแบบกับทิวทัศน์ดูไม่สมจริง ตัวคนดูเล็กกว่าความเป็นจริง เหมือนคนแคระยืนอยู่ในโลกคนทั่วไป เมื่อเพ่งที่ขอบกางเกงจะเห็นเส้นสีขาวๆ เหมือนเป็นช่องว่างเล็กๆ อยู่รอบๆ ส่วนเรื่องความชัดลึกของภาพ ชัดตั้งแต่ฉากหน้ายันสุดลูกหูลูกตานั้น คงต้องใช้รูปในหลายๆ ระดับพื้นที่ชัดมารวมกันเป็นภาพหนึ่งภาพ หรือไม่กล้องคอมแพ็กก็ให้ความชัดลึกสูงมาก ตัวแบบที่อยู่ใกล้กล้องระดับครึ่งตัวต้องมีสัดส่วนหัวโต ขาลีบ จากเพอร์สเปคทีฟจากเลนส์ให้เห็นบ้าง ถ้ากล้องแก้ปัญหานี้ได้ก็ต้องเป็นกล้องระดับเทพ"
ช่างภาพคนเดิมเข้าโปรแกรมแต่งรูปอย่างโฟโต้ช็อป ลดความสว่างทั้งหมดของภาพยิ่งปรากฏรัศมีขาวๆ เบลอๆ ขึ้นรอบๆ ตัวมากขึ้น เหมือนเป็นภาพสองชิ้นมาวางซ้อนกัน และทำให้เห็นทิศทางของแสงชัดเจนมากขึ้น ร่องรอยบนพื้นทรายแสดงถึงทิศทางแสงที่ตรงกันข้ามกับตัวแบบหนักยิ่งขึ้น
ไม่เฉพาะเรื่องรูป แต่ยังขยายวงไปถึงการ "จับผิด" ในตัวอักษรทวิตคืนวันที่ 25 เมษายนที่ผ่านมาด้วย โดยมีการตั้งข้อสังเกตเรื่องตัวอักษรที่ไม่เหมือนเดิมของ พ.ต.ท.ทักษิณ รวมถึงคำพูดและประโยคที่เปลี่ยนไปเหมือนไม่ใช่คนเดิมอีกด้วย
ผศ.ดร.?ชวาล คูร์พิพัฒน์ ภาควิชาวิทยาศาสตร์ทางภาพถ่าย และเทคโนโลยีทางการพิมพ์ คณะวิทยาศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย อธิบายว่า ภาพที่สังเกตง่ายที่สุดว่ามีการรีทัชมาคือภาพถ่ายริมทะเล เพราะเพอร์สเปคทีฟ (perspective) หลอกตา ไม่สมจริง โดยสังเกตจากมุมกล้องที่ถ่าย พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร นั้นสูงกว่าศีรษะ แต่มุมทะเลเป็นมุมปกติที่เรายืนถ่ายภาพกัน
นอกจากนี้ ขนาดของตัวคนเมื่อเทียบกับฉากหลังผิดสัดส่วนของมุมกล้องปกติ ดังนั้น ค่อนข้างมั่นใจว่าเป็นภาพที่นำภาพคนมาซ้อนกับภาพวิวทะเล ส่วนภาพที่น่าจะรีทัชอีกภาพคือภาพที่ใส่เสื้อแดง เนื่องจากมีผู้พบภาพต้นฉบับที่เป็นฉากหลัง มีภาพต้นฉบับอยู่ในเว็บ http://tweetphoto.com/19963448 ซึ่งมาจากกระทู้ในเว็บไซต์พันทิปดอทคอม
ทั้งนี้ จะสังเกตว่าผู้หญิงที่ถือร่มเดินในภาพต้นฉบับ ตำแหน่งการย่างเท้าเหมือนกับรูปที่มี พ.ต.ท.ทักษิณ อยู่ทุกประการ แสดงว่าต้องมีรูปใดรูปหนึ่งเป็นต้นฉบับ กล่าวคือมีความเป็นไปได้ 2 ทาง คือ กรณีแรกเอารูป พ.ต.ท.ทักษิณมาใส่ในรูปฉากหลัง หรือกรณีที่สองเอารูปที่มี พ.ต.ท.ทักษิณอยู่แล้วลบคนออกไป แล้วใส่ภาพฉากหลังที่โดนบังเพิ่มเติมเข้ามา จากการวิเคราะห์แล้วน่าจะเป็นกรณีแรกมากกว่า
ผศ.ดร.ชวาล ให้ความเห็นต่อว่า การวิเคราะห์ภาพที่ พ.ต.ท.ทักษิณถ่ายในสนามหญ้า และริมถนนขณะใส่เสื้อสีขาวนั้น ช่วงเวลาห่างกันเพียง 5 นาที แต่สภาพแสงกลับต่างกันมาก จากภาพที่มีแดดแรงจัดมาเป็นฟ้าครึ้ม มีแต่เมฆ ภายใน 5 นาทีจะมีการเปลี่ยนแปลงได้ขนาดนี้ได้จริงหรือ แต่ก็มีความเป็นไปได้สำหรับเมืองที่มีเมฆมากและมีการเคลื่อนที่ของเมฆเร็ว ดังนั้นสองภาพนี้น่าเคลือบแคลง แต่ไม่ฟันธง
"รูปที่ถ่ายโดยใส่เสื้อลายแนวตั้ง สังเกตเงาของเก้าอี้และทิศทางแสงแล้วไม่มีอะไรผิดสังเกตว่า เป็นภาพตกแต่งมา มุมกล้องและเพอร์สเปคทีฟก็ดูปกติ แต่พอขยายภาพไปมากๆ บริเวณไหล่ขวาจะมีพิกเซลของลายเสื้อยื่นออกมาปะปนไปกับพื้นหญ้า แสดงให้เห็นถึงการคร็อปภาพไม่ต่อเนื่อง น่าจะเป็นภาพที่รีทัชมาอีกเช่นกัน" ผศ.ดร.ชวาล ให้ความเห็น