กทม. ปรับปรุงระบบงบประมาณ เพิ่มประสิทธิภาพ การทำงาน | คมชัดลึก

ผศ.ดร.เกษรา ธัญลักษณ์ภาคย์ ประธานที่ปรึกษาด้านยุทธศาสตร์และงบประมาณ ที่ปรึกษาของผู้ว่าราชการกรุงเทพมหานคร เปิดเผยว่า แผนการขับเคลื่อนการนำหลักการงบประมาณฐานศูนย์ “Zero-Based Budgeting” ที่จะไปใช้กับโครงการต่างๆภายใต้งบประมาณประจำปีของกทม.

คาดว่ากระบวนการจะเริ่มต้นใช้ในบางโครงการ ในปีงบประมาณปี 2567และใช้การครอบคลุมการจัดทำงบประมาณปี 2568  ควบคู่ไปกับการเริ่มต้นใช้การวัดผล การจัดทำ OKR (Objective and Key Results) หรือ เครื่องมือในการตั้งเป้าหมายและกำหนดตัววัดผล คือ การคิดแบบติดตามผลลัพธ์ (Result Based) มากกว่า การประเมินตามแนวทางรูปแบบเดิม ที่บางครั้งไม่สามารถตอบสนองต่อการเพิ่มประสิทธิภาพและการพัฒนาเมืองในช่วงที่การเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นอย่างรวดเร็ว 

“การจัดสรรงบประมาณประจำปีของกทม. ที่มี 50 เขต 20 สำนัก ที่ผ่านมามักจะอ้างอิงกับงบประมาณของปีก่อน โดยปกติจะจัดทำล่วงหน้า 1-1.5 ปี ก่อนปีงบประมาณจริงเราเพิ่งเข้ามาทำงานได้ราว 100 กว่าวันจึงเข้ามาในช่วงที่การจัดทำงบปี’66 เสร็จแล้ว สิ่งที่เราทำได้ตอนนี้ คือ การดูงบประมาณอะไรที่สามารถนำมาประยุกต์ใช้กับนโยบายของเราได้ ซึ่งบประมาณของ กทม. จะถูกจัดสรรเป็น 5 ประเภท คือ งบบุคลากร งบดำเนินงาน งบลงทุน งบเงินอุดหนุน และงบรายจ่ายอื่นๆ ซึ่งหากดูแล้วงบทั้ง 5 ประเภทนี้ ที่จะนำมาทำได้ตามยุทธศาสตร์ ก็คือ งบลงทุน และงบรายจ่ายอื่นๆ ส่วนงบอื่นๆ จะเป็นงบที่ค่อนข้างคงที่และดีอยู่แล้ว” ผศ.ดร.เกษรา กล่าว

สำหรับการจัดสรรงบประมาณแบบอ้างอิงปีที่ผ่านมานี้มีข้อดี คือ สะดวก และง่าย แต่ข้อเสีย คือ เราไม่ได้คิดใหม่ แต่เมื่อทุกวันนี้โลกมีสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา เราจึงต้องอาศัยการจัดสรรงบประมาณแบบ Zero-based budgeting โดยที่ทุกโครงการในการใช้งบประมาณจะเริ่มต้นใหม่จากศูนย์ แล้วคิดต่อยอดในการใช้งบประมาณให้เกิดความคุ้มค่าและเกิดประโยชน์สูงสุด ภายใต้แนวคิดต้องทำกรุงเทพฯ ให้น่าอยู่สำหรับทุกคน

ทั้งนี้ ที่ผ่านมา กทม. ได้จัดทำแผนยุทธศาสตร์ ปี 2565-2570 เป็นที่เรียบร้อยแล้ว สิ่งที่ทำได้ขณะนี้ คือ การนำนโยบาย 9 ดี ที่เคยใช้หาเสียงมาประยุกต์ใช้กับแผนยุทธศาสตร์ดังกล่าว ด้วยการปรับเปลี่ยนและแก้ไขแผนบางส่วน เพื่อให้สอดคล้องกับนโยบาย 216 ข้อ ของผู้ว่าฯ กทม. เพื่อนำมาจัดทำงบประมาณตามแผนยุทธศาสตร์กทม.ฉบับแก้ไขใหม่ ซึ่งงบยุทธศาสตร์กทม. นี้จะอยู่ในส่วนของงบการลงทุนและงบรายจ่ายอื่นๆ คาดว่าในปี 2567 จะเป็นปีแรก ที่สามารถดำเนินงานตามแผนของเราได้ 100%

สำหรับการจัดสรรงบประมาณแบบอ้างอิงปีที่ผ่านมานี้มีข้อดี คือ สะดวก และง่าย แต่ข้อเสีย คือ เราไม่ได้คิดใหม่ แต่เมื่อทุกวันนี้โลกมีสถานการณ์ที่เปลี่ยนแปลงอยู่ตลอดเวลา เราจึงต้องอาศัยการจัดสรรงบประมาณแบบ Zero-based budgeting โดยที่ทุกโครงการในการใช้งบประมาณจะเริ่มต้นใหม่จากศูนย์ แล้วคิดต่อยอดในการใช้งบประมาณให้เกิดความคุ้มค่าและเกิดประโยชน์สูงสุด ภายใต้แนวคิดต้องทำกรุงเทพฯ ให้น่าอยู่สำหรับทุกคน

ทั้งนี้ ที่ผ่านมา กทม. ได้จัดทำแผนยุทธศาสตร์ ปี 2565-2570 เป็นที่เรียบร้อยแล้ว สิ่งที่ทำได้ขณะนี้ คือ การนำนโยบาย 9 ดี ที่เคยใช้หาเสียงมาประยุกต์ใช้กับแผนยุทธศาสตร์ดังกล่าว ด้วยการปรับเปลี่ยนและแก้ไขแผนบางส่วน เพื่อให้สอดคล้องกับนโยบาย 216 ข้อ ของผู้ว่าฯ กทม. เพื่อนำมาจัดทำงบประมาณตามแผนยุทธศาสตร์กทม.ฉบับแก้ไขใหม่ ซึ่งงบยุทธศาสตร์กทม. นี้จะอยู่ในส่วนของงบการลงทุนและงบรายจ่ายอื่นๆ คาดว่าในปี 2567 จะเป็นปีแรก ที่สามารถดำเนินงานตามแผนของเราได้ 100%