"แปลงใหญ่มะเขือเทศพานพร้าว" นำร่องสู่ธุรกิจเกษตรอุตสาหกรรม

นางสาวอุษา โทณผลิน ผู้อำนวยการสำนักงานเศรษฐกิจการเกษตรที่ 3 อุดรธานี(สศท.3) สำนักงานเศรษฐกิจการเกษตร(สศก.)เปิดเผยถึงผลการดำเนินงานของ “กลุ่มเกษตรกรแปลงใหญ่มะเขือเทศตำบลพานพร้าว” ตำบลพานพร้าว อำเภอศรีเชียงใหม่ จังหวัดหนองคาย เกิดจากการรวมกลุ่มภายใต้ขับเคลื่อนโครงการนำร่องพัฒนาเกษตรแม่นยำสู่ "ธุรกิจเกษตรอุตสาหกรรม" 2 ล้านไร่ ของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ เริ่มดำเนินการโครงการ ปี 2564 – 2566

ทั้งนี้หลังจากการเข้าร่วมโครงการฯ เกษตรกรสามารถลดต้นทุนการผลิต มีผลผลิตต่อหน่วยเพิ่มขึ้น ผลผลิตมีคุณภาพได้มาตรฐาน สอดคล้องกับความต้องการของตลาด ภายใต้การบูรณาการของหน่วยงานภาครัฐและเอกชน
จากการติดตามกลุ่มเกษตรกรแปลงใหญ่มะเขือเทศตำบลพานพร้าว ปัจจุบันมีพื้นที่ปลูกมะเขือเทศโรงงาน 83 ไร่ มีสมาชิกเกษตรกร 35 ราย  โดยมีนายฉัตรชัย วงค์แก่น เป็นประธานกลุ่ม

จากการที่เกษตรกรรวมกลุ่มแปลงใหญ่ภายใต้ดำเนินโครงการนำร่องพัฒนาเกษตรแม่นยำสู่ "ธุรกิจเกษตรอุตสาหกรรม" 2 ล้านไร่ พบว่า เกษตรกรได้รับการถ่ายทอดความรู้ในการผลิตมะเขือเทศจากทั้งภาครัฐและเอกชน มีแหล่งจำหน่ายผลผลิตและมีการกำหนดราคาที่แน่นอนภายใต้ระบการเกษตรแบบพันธะสัญญา

ทั้งนี้จากการดำเนินงานช่วงที่ผ่านมากลุ่มแปลงใหญ่ได้มีการพัฒนาคุณภาพในด้านที่สำคัญ คือ ด้านการลดต้นทุนการผลิตและการเพิ่มผลผลิต เกษตรกรใช้พันธุ์ปลูกที่ดี ใช้ระบบน้ำพุ่ง/น้ำหยดในแปลงปลูกเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต    

การควบคุมโรค/ศัตรูพืชด้วยวิธีผสมผสาน (IPM) การใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน การใช้โดรนพ่นสารป้องกันกำจัดศัตรูพืช/การตัดแต่งกิ่งให้ผลผลิตทยอยออก และใช้แรงงานในครัวเรือนทดแทนการจ้างแรงงาน ส่งผลให้สามารถลดต้นทุนการผลผลิตเหลือเพียง19,280บาท/ไร่/ปี จากเดิมก่อน "รวมกลุ่มแปลงใหญ่" ที่มีต้นทุนเฉลี่ย 24,000  บาท/ไร่/ปี หรือลดลงร้อยละ 20 และผลผลิตต่อไร่เพิ่มขึ้นเฉลี่ย8,000 กิโลกรัม/ไร่จากเดิมมีผลผลิตเฉลี่ย 6,800 กิโลกรัม/ไร่หรือเพิ่มขึ้นร้อยละ 20

ด้านการพัฒนาคุณภาพผลผลิตมีการเข้ารับการอบรมและศึกษาดูงานการผลิตมะเขือเทศตามมาตรฐาน GAP จากศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรหนองคาย เพื่อผลักดันให้สมาชิกแปลงใหญ่ผ่านมาตรฐานการผลิตพืช ด้านการตลาด มีตลาดรับซื้อที่แน่นอน โดยมีการรับซื้อผลผลิตผ่านระบบเกษตรพันธสัญญากับบริษัท ศรีเชียงใหม่อุตสาหกรรม จำกัด และมีการพัฒนาการแปรรูปสินค้าเพื่อเพิ่มมูลค่า และด้านการบริหารจัดการกลุ่ม เน้นการวางแผนการผลิตให้มีกิจกรรมตลอดทั้งปี รวมถึง "กลุ่มแปลงใหญ่" ยังมีแนวคิดที่จะขยายผลสู่การเป็นวิสาหกิจชุมชนและนิติบุคคล

นางสาวอุษา กล่าวอีกว่าสำหรับปี 2565 "กลุ่มเกษตรกรแปลงใหญ่มะเขือเทศตำบลพานพร้าว" คาดว่ามีผลผลิตรวม 273 ตัน แบ่งเป็น ผลผลิต จำนวน 216 ตัน หรือร้อยละ 79 ส่งจำหน่ายบริษัทศรีเชียงใหม่อุตสาหกรรม จำกัด อำเภอศรีเชียงใหม่ จังหวัดหนองคาย ราคาที่บริษัทรับซื้อจะขึ้นอยู่กับคุณภาพของผลผลิต มีราคาประกันรับซื้อไม่ต่ำกว่า 2 บาท/กิโลกรัม ซึ่งเป็นราคาที่บริษัท   ได้ทำสัญญาไว้กับเกษตรกรล่วงหน้าแล้ว และผลผลิตอีกจำนวน 57 ตัน หรือร้อยละ 21 ส่งจำหน่ายเป็นมะเขือเทศบริโภคสดให้กับพ่อค้าทั่วไป โดยราคาเฉลี่ย ณ เดือนเมษายน 2565 ผลเขียว ราคา 5 บาท/กิโลกรัม ผลแดง ราคา 2.50 บาท/กิโลกรัม

นอกจากนี้ จังหวัดหนองคายซึ่งเป็นแหล่งผลิตสำคัญของภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ได้มีส่วนร่วมกับสำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ (มกอช.) และบริษัทศรีเชียงใหม่อุตสาหกรรม จำกัด ได้ดำเนินการโครงการในพื้นที่นำร่องภายใต้ชื่อโครงการพัฒนาระบบการรับรองผลิตภัณฑ์รูปแบบใหม่ โดยการประยุกต์ใช้ระบบการประเมินผู้ส่งมอบ (Supplier audit) เพื่อพัฒนาศักยภาพผู้ผลิตเข้าสู่ระบบรับรองผลิตภัณฑ์มาตรฐานสินค้าเกษตรปลอดภัย ภายใต้เครือข่ายสภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย

สำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ(มกอช) ดำเนินโครงการในพื้นที่นำร่อง ได้แก่ บริษัท ศรีเชียงใหม่อุตสาหกรรม จำกัด และชนิดสินค้าผลิตภัณฑ์นำร่องได้แก่ มะเขือเทศ ทั้งนี้ จะดำเนินการให้การรับรองมาตรฐานให้กับเกษตรกรที่เป็นสมาชิกกลุ่มแปลงใหญ่เป็นลำดับแรก

ขอเชิญชวนให้เกษตรกรที่สนใจและสามารถรวมกลุ่มเพื่อปลูกมะเขือเทศส่งเข้าโรงงาน หรือเป็นเกษตรกรเครือข่ายของบริษัทผู้รับซื้อผลผลิตที่จะขึ้นทะเบียนรวมเป็นแปลงใหญ่ภายใต้โครงการที่อยู่ในจังหวัดหนองคาย สมัครเข้าร่วมโครงการ สามารถติดต่อ  สิริณัฏฐ์ รักษ์เมือง หัวหน้ากลุ่มยุทธศาสตร์พัฒนาการเกษตร สำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดหนองคาย โทร 0 4242 2841 หรือที่สำนักงานเกษตรจังหวัดหนองคาย และสำนักงานเกษตรอำเภอทุกอำเภอ  นอกจากนี้ยังสามารถติดต่อรายละเอียดเพิ่มเติมได้ที่บริษัท ศรีเชียงใหม่อุตสาหกรรม จำกัด 99/1 ถนนมิ่งเมือง ตำบลพานพร้าว อำเภอศรีเชียงใหม่ จังหวัดหนองคาย 43130 หรือ โทร 0 4245 1410