ความมั่นคงของ'ไทย'ก็คือความมั่นคงของ'ลาว' | คมชัดลึก

มีความสัมพันธ์อันดีกับไทยมากที่สุดประเทศหนึ่ง นายวิบูลย์ คูสกุล เอกอัครราชทูตไทยประจำประเทศลาว ได้ให้สัมภาษณ์พิเศษ "คม ชัด ลึก" ระหว่างเดินทางไปเยี่ยมชมการก่อสร้างเขื่อนและโรงผลิตกระแสไฟฟ้าพลังน้ำ น้ำงึม 2 กับคณะผู้บริหารธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้าแห่งประเทศไทย (เอ็กซิมแบงก์) ในฐานะผู้ปล่อยเงินกู้ให้รัฐบาลลาวก่อสร้างเขื่อน

 ถาม : รัฐบาลลาววิเคราะห์หรือมีมุมมองเรื่องการเมืองของไทยตลอด 4-5 ปีที่ผ่านมาอย่างไร

 ตอบ : ต้องยอมรับว่าที่ผ่านมารัฐบาลลาวไม่เคยแทรกแซงการเมืองไทยแม้แต่น้อย หนำซ้ำรัฐบาลลาวยังแสดงความตั้งใจ ความเป็นห่วง โดยบอกว่าอยากให้ประเทศไทยบรรลุความขัดแย้งด้วยสันติวิธีและเร็วที่สุด เพราะที่ผ่านมาทั้งสองประเทศมีผลประโยชน์ร่วมกัน 4-5 ปี ที่ไทยมีความเคลื่อนไหวทางการเมืองก็เหมือนเงาที่กระทบต่อประเทศลาวด้วย 

 "ความมั่นคงของประเทศลาวก็คือความมั่นคงของไทย ความมั่นคงของไทยก็คือความมั่นคงของลาวเช่นกัน สิ่งที่บ่งบอกได้ชัดเจนที่สุดคือ เรื่องนักท่องเที่ยว เพราะนักท่องเที่ยวต่างชาติไม่ว่าจะเป็นยุโรป เกาหลี ญี่ปุ่น มักจะเดินทางมาเที่ยวทั้งไทยและลาวพร้อมๆ กัน คือเมื่อเดินทางมาท่องเที่ยวในประเทศไทยแล้วยังจะต้องเดินทางต่อมาที่ประเทศลาว จากสถิติปีที่ผ่านมามีนักท่องเที่ยวต่างชาติเดินทางมาลาว 1.8 ล้านคน 70 เปอร์เซ็นต์เดินทางเข้ามาทางประเทศไทย ภาพที่เห็นชัดเจนก็ครั้งที่มีการปิดสนามบิน ประเทศลาวก็ได้รับผลกระทบด้วยเช่นกัน"  

 ถาม : ปัจจุบันมีปัญหาตามแนวชายแดนหรือไม่

 ตอบ : เมื่อเดือนมกราคมที่ผ่านมานี้ คุณอภิสิทธิ์ เวชชาชีวะ นายกรัฐมนตรี เดินทางมาที่ประเทศลาว พอพลบค่ำได้พาท่านนายกฯ ไปเดินเล่นริมแม่น้ำโขง ท่านนายกฯ ถามว่าเขตแดนระหว่างไทย-ลาวอยู่ตรงไหน ผมบอกท่านว่าไม่รู้ แต่ตามหลักการของสากลแล้วต้องใช้แนวร่องน้ำลึกเป็นเส้นแบ่งเขตแดน และผมก็ไม่ทราบเหมือนกันว่าร่องน้ำลึก ที่แบ่งเขตแดนระหว่างไทยลาวนั้นอยู่ตรงไหน ผมยังบอกท่านอีกว่า ขณะนี้เราต้องมาคำนึงถึงเรื่องเส้นแบ่งเขตแดนทำไม เพราะถ้าเราทำให้ความสัมพันธ์ระหว่างเรากับเพื่อนบ้านให้ดี เส้นแบ่งเขตแดนก็คงไม่มีความหมาย

 ถาม : ความสัมพันธ์ไทย-ลาวโดยรวมเป็นอย่างไร

 ตอบ : ความสัมพันธ์ระหว่างไทยกับลาวเวลานี้ บอกได้เลยว่าทั้งสองประเทศมีความสัมพันธ์อันดีต่อกัน โดยเฉพาะปีที่ผ่านมาจนถึงปีนี้เป็นปีที่ดี เพราะเป็นปีทองของประเทศไทยกับประเทศลาว ในขณะที่ไทยตกอยู่ท่ามกลางความขัดแย้ง ความรุนแรง และความไม่เข้าใจตรงกันทางด้านการเมือง แต่ความสัมพันธ์ของทั้งสองประเทศกลับแน่นแฟ้นมากขึ้น ดูได้จากเมื่อเดือนธันวาคมปีก่อน ประเทศไทยได้ส่งม้งกลับประเทศลาว ต่อมาเดือนมกราคม นายกฯ เดินทางมา จากนั้นเดือนกุมภาพันธ์ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จฯ มาทรงเปิดเส้นทางรถไฟ ผมบอกได้เลยว่าระยะทางเชื่อมต่อ 1,810 กิโลเมตร ที่ไทยกับลาวมีดินแดนติดกัน เป็นพื้นที่แนวเดียวที่มีความสงบที่สุด

 ถาม : สื่อไทยในสังคมลาวมีบทบาทแค่ไหน

 ตอบ : เรื่องวัฒนธรรมเป็นเรื่องที่ละเอียดอ่อนมาก เพราะคนในประเทศลาวบริโภคสื่อไทย พฤติกรรมของคนลาวทุกวันนี้เขาดูข่าวสารจากทีวีไทย รู้เรื่องข่าวบ้านเมืองหรืออาชญากรรมที่เกิดขึ้นเหมือนคนไทยทุกอย่าง ปีที่ผ่านมาเรื่องความขัดแย้ง ความไม่เข้าใจกันในเรื่องนี้ไม่มีเกิดขึ้นเลย สื่อไทยเข้าใจและให้ความร่วมมือดีมาก บอกได้เลยว่าภาพลักษณ์ของประเทศไทย รวมถึงท่านนายกฯ ตอนนี้คือภาพในทีวีหล่อคือหล่อ

 ถาม : เป้าหมายของลาวที่ต้องอาศัยความสัมพันธ์อันดีระหว่างไทย-ลาว มีนโยบายอย่างไร 

 ตอบ : ผมได้มีโอกาสคุยกับประธานประเทศของลาวหลายต่อหลายครั้ง ทุกครั้งเขาจะยืนยันว่าประเทศลาวต้องการความมั่นคง ต้องการความเจริญ ไม่ต้องการสงคราม เพราะในอดีตลาวประสบปัญหามานับไม่ถ้วน โดยในปี 2020 ลาวตั้งเป้าหมายไว้ว่า ประชาชนของลาวจะต้องมีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น เพราะฉะนั้นความสัมพันธ์ไทยลาวจะต้องเดินต่อไป ขณะนี้เรามีโครงการเข้าไปเซตระบบตลาดหลักทรัพย์ให้แก่ประเทศลาว เราต้องแก้ไขประสบการณ์ที่ไม่ดีให้หมดจากเขา

 "ผมบอกท่านประธานประเทศว่า ผมมาทำงานที่นี่ผมมีความสุขมาก และมากกว่าที่อื่นหลายเท่า เพราะมาทำงานที่นี่มีเวอร์ชั่นเดียว ไม่มีคำว่าต่อหน้าและลับหลัง ผมว่าเป็นผลบวก การสร้างสัมพันธ์ไทยลาวเปรียบเสมือนการปลูกต้นไม้ใหญ่ ต้องใช้เวลาพอสมควร ยอมรับว่าสมัยที่ผมเป็นทูตอยู่ที่นี่ต้นไม้ต้นนี้คงไม่โตที่ผมแค่นี้ ทูตที่จะมาทำงานต่อจากผมที่นี่ หรือรุ่นต่อไปต้องสานงานต่อ อย่าตัดต้นไม้ความสัมพันธ์ต้นนี้ลง"

 ถาม : นอกจาการลงทุนร่วมกันของทั้งสองประเทศในการสร้างโรงไฟฟ้าที่เขื่อนน้ำงึม 2 แล้วจะมีโครงการอะไรต่อไปในอนาคต

 ตอบ : วันที่ 16 ธันวาคมปีนี้ จะครบรอบ 60 ปีการทูตไทย-ลาว ซึ่งทางไทยเองก็พยายามเสนอทางการลาวให้ทำทางรถไฟส่วนต่อกรุงเทพฯ-เวียงจันทน์ มูลค่ากว่า 800 ล้านบาท มีโอกาสเป็นไปได้มาก เดิมทีประเทศลาวเป็นแลนด์ลอร์ดก็จะกลายเป็นแลนด์ลิงก์ ซึ่งตรงกับนโยบายของรัฐบาลลาวในปี 2020 ด้วย เพราะฉะนั้นสิ่งที่เราจะต้องทำตอนนี้คือ พยายามส่งเสริมการท่องเที่ยวตามแนวชายแดน ซึ่งเราได้เปรียบประเทศอื่น เพราะเรามีวัฒนธรรมชายแดนร่วมกัน ซึ่งประเทศอื่นไม่มี เรามีปัจจัย เงื่อนไข ด้านศาสนาและภูมิศาสตร์ใกล้เคียงกับลาว ดังนั้นเราต้องใช้ให้เป็นจุดแข็ง เพราะคู่แข่งเราก็ไม่น้อยเช่นกัน

 ถาม : การค้าไทย-ลาวเป็นอย่างไร

 ตอบ : ปี 2552 ประเทศไทยมีมูลค่าการส่งออกสินค้าตามแนวชายแดนให้แก่ลาวกว่า 7 หมื่นล้านบาท ขณะที่มียอดการนำเข้า 2 หมื่นล้านบาท การลงทุนในธุรกิจประเภทต่างๆ มูลค่ากว่า 2,600 ล้านบาท เป็นอันดับหนึ่ง ส่วนอันดับสองคือประเทศเวียดนาม ขณะที่ประเทศจีนมีการลงทุนในประเทศลาวเป็นอันดับ 3

 การลงทุนในประเทศลาวสำหรับนักลงทุนไทย ที่น่าจะมีการสนับสนุนจากภาครัฐให้มาลงทุนขณะนี้คือ แขวงบ่อแก้ว เป็นแขวงที่มีขนาดเล็กสุดของลาว มีพรมแดนติดกับประเทศไทย พม่า และห่างจากชายแดนจีนเพียง 100 กิโลเมตร (ถนน R3) ยังไม่มีนักลงทุนชาติใดมาลงทุนที่นี่เลย ดังนั้นหากนักลงทุนไทยสามารถเจาะตลาดบริเวณนี้ได้ก่อนก็จะได้เปรียบ อย่างไรก็ดีการลงทุนด้านภาคบริการน่าจะเป็นสิ่งที่น่าลงทุนมากที่สุด เนื่องจากสินค้าภาคบริการของลาวยังไม่ค่อยมีมากเท่าไร

 ทีมข่าวรายงานพิเศษ