กรมชลฯ เปิดแผนเพิ่มประสิทธิภาพบริหาร "ลุ่มน้ำยม" ป้องสุโขทัย 

นายประพิศ จันทร์มา อธิบดีกรมชลประทาน เปิดเผยว่า "โครงการปรับปรุงคลองยม-น่าน" จังหวัดสุโขทัยวงเงิน 2,875 ล้านบาทโครงการ 5  ปี( 2563-67) ซึ่ง ครม.ได้อนุมัติงบฯให้กรมชลฯดำเนินการปัจจุบันคืบหน้าไปมาก เป้าหมายเพื่อตัดยอดน้ำจาก "แม่น้ำยม" สายหลักที่ไหลผ่านเมืองศรีสัชนาลัยก่อนที่จะเข้าเมืองสุโขทัยออกไปยังลำน้ำสาขาเนื่องจากแม่น้ำยม ที่สถานีY 4 ที่ผ่านเมืองสุโขทัยระบายน้ำได้ไม่เกิน 550 ลูกบาศก์เมตรต่อวินาที ขณะที่ช่วงน้ำหลากมีปริมาณน้ำท่าสูงสุดถึง3,800 ลบ.ม.ต่อวินาที ทำให้กลายเป็นพื้นที่ท่วมซ้ำซาก  

การเพิ่มศักยภาพระบายน้ำจะเป็นการป้องกันอุทกภัยพื้นที่เศรษฐกิจสุโขทัย พื้นที่ลุ่มต่ำริมสองฝั่งแม่น้ำยมตอนล่าง พิษณุโลก พิจิตร   สุโขทัย  ซึ่งในพื้นที่ "ลุ่มน้ำยมตอนล่าง" จะมีการทำแก้มลิงเพื่อเพิ่มน้ำต้นทุนในฤดูแล้งได้อีกประมาณ 160 ล้าน ลบ.ม. เพิ่มพื้นที่ชลประทานประมาณ 100,000 ไร่ เกษตรกรได้รับประโยชน์เพิ่มขึ้นไม่น้อยกว่า 40,000 ครัวเรือน

 "ลุ่มน้ำยม" มีพื้นที่ลุ่มน้ำกว่า23,600 ตารางกิโลเมตร ยาวรวม 735 กิโลเมตร มีปริมาณฝนเฉลี่ยรายปี1,143 มิลลิเมตรปริมาณน้ำท่ารายปีเฉลี่ย 6,715 ล้านลบ.ม.โดยปริมาณน้ำสูงสุดอยู่ในช่วงเดือน ส.ค.-ต.ค.ของทุกปี

ทั้งนี้กรมชลประทาน ได้วางแนวทางการพัฒนาลุ่มน้ำยมทั้งตอนบน ตอนกลาง และตอนล่างเพื่อให้สามารถช่วยเหลือประชาชนในพื้นที่ได้อย่างครอบคลุม เนื่องจากในลุ่มน้ำไม่มีแหล่งน้ำขนาดใหญ่ จำต้องมีการปรับปรุงระบบบริหารทั้งหมดให้ระบายน้ำได้และกักเก็บน้ำได้ เช่นการสร้างอาคารบังคับน้ำใน "แม่น้ำยม" เป็นช่วง ๆ แบบขั้นบันได เพื่อกักเก็บน้ำให้เกษตรกรได้ใช้ให้ได้มากที่สุด

ในการลงพื้นที่ของพลเอก ประวิตร  วงษ์สุวรรณ รองนายกรัฐมนตรี จังหวัดพิษณุโลก อุตรดิตถ์ และพิจิตร เมื่อ 4  เม.ย.2565 ที่ผ่านมา ได้ให้นโยบายกับกรมชลฯ ไว้ว่า ให้วางแผนการบริหารน้ำเพื่อการอุปโภค บริโภคให้เพียงพอตลอดทั้งปีพร้อมประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนใช้น้ำประหยัดสอดคล้องกับนโยบายของรัฐเพื่อสงวนน้ำสำหรับสนับสนุนทุกกิจกรรมของประชาชน 

ทั้งนี้โครงการเพิ่มประสิทธิภาพการบริหารน้ำ "ลุ่มน้ำยม" มีทั้งการขุดขยายคลอง ปรับปรุงประตูระบายน้ำ(ปตร.) ปรับปรุงฝาย  ซึ่งจุดที่มีนัยสำคัญของโครงการเช่น การปรับปรุงฝายแม่ยม ให้มีความสูงเพิ่มขึ้น 1 เมตร ด้วยการเสริมฝายยาง การปรับปรุงคลองผันน้ำยม-น่าน จากเดิมสามารถระบายน้ำได้ 100 ลบ.ม./วินาทีเป็น 300 ลบ.ม./วินาที และการเพิ่มประสิทธิภาพ  ประตูระบายน้ำที่เดิมระบายน้ำได้ 250 ลบ.ม.ต่อวินาทีเพิ่มเป็น 500  ลบ.ม.ต่อวินาที  เป็นต้น ซึ่งทั้งหมดกรมจะเร่งรัดติดตามงานเพื่อให้เสร็จตามแผนงานโครงการ
 

สำหรับ "โครงการลุ่มน้ำยมตอนบน" มีแผนพัฒนาแหล่งน้ำ ด้วยการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำขนาดกลาง จำนวน 22 โครงการ ความจุรวม 301 ล้าน ลบ.ม. ปัจจุบันอยู่ระหว่างก่อสร้าง 4 โครงการ ได้แก่ อ่างเก็บน้ำห้วยรู จ.พะเยา อ่างเก็บน้ำน้ำปี้ จ.พะเยา อ่างเก็บน้ำแม่คำมี จ.แพร่ อ่างเก็บน้ำแม่แคม จ.แพร่

ส่วน ลุ่มน้ำยมตอนกลาง มีแผนพัฒนาแหล่งน้ำ ด้วยการปรับปรุงลำน้ำที่ตื้นเขิน กำจัดสิ่งกีดขวางทางน้ำ การก่อสร้างอ่างเก็บน้ำขนาดกลาง 6 โครงการ ความจุรวม 37 ล้าน ลบ.ม. อาทิ อ่างเก็บน้ำห้วยไร่ จ.สุโขทัย อ่างเก็บน้ำแม่สำ จ.สุโขทัย

นอกจากนั้น ลุ่มน้ำยมตอนล่าง กรมชลประทานได้วางแผนพัฒนาพื้นที่แก้มลิง 118 แห่ง ความจุรวม 160 ล้านลบ.ม. ก่อสร้างประตูระบายน้ำและฝายตามลำน้ำยม 6 แห่ง ปัจจุบันอยู่ระหว่างก่อสร้าง 4 แห่ง ได้แก่  ประตูระบายน้ำท่านางงาม จ.พิษณุโลก ทดน้ำและกักเก็บน้ำได้ 7.6  ล้านลบ.ม. , ประตูระบายน้ำท่าแหทดน้ำและกักเก็บน้ำได้ 12.6 ล้านลบ.ม., ประตูระบายน้ำวังจิก ทดน้ำและกักน้ำได้ 4 ล้านลบ.ม. และประตูระบายน้ำโพธิ์ประทับช้าง จ.พิจิตร ทดน้ำและกักเก็บน้ำได้ 3.15 ล้านลบ.ม.