แทนคุณแผ่นดิน 76 คนดี นำทาง แทนคุณแผ่นดิน | คมชัดลึก

 นายสำรวย ผัดผล เป็นผู้ก่อตั้งศูนย์การเรียนรู้ของชุมชนโจ้โก้ เพื่ออนุรักษ์พันธุ์พืชพื้นบ้านพันธุ์ข้าวพื้นเมืองของจ.น่าน ทำการคัดสายพันธุ์ข้าวให้เป็นสายพันธุ์บริสุทธิ์ การผสมข้ามพันธุ์ให้ได้พันธุ์ใหม่ที่มีผลผลิตมากเหมาะสมกับพื้นที่นั้นๆ โดยได้ค้นพบสายพันธุ์ข้าวเหนียวของน่านมีอยู่ 316 สายพันธุ์ข้าวเจ้า 10 สายพันธุ์และพืชผักมากกว่า 30 ชนิด ผลจากการคัดเลือกสายพันธุ์ข้าวเจ้าและข้าวเหนียวเป็นพันธุ์ที่บริสุทธิ์ และวิธีการผสมข้ามพันธุ์จนได้พันธุ์ที่มีคุณภาพให้ผลผลิตสูงสามารถแจกจ่ายให้เกษตรกรนำไปปลูกมี 10 สายพันธุ์ นับว่าเป็นผลสำเร็จของนายสำรวยและทีมงานจากศูนย์การเรียนรู้ของชุมชนโจ้โก้ โดยทุกคนทำด้วยใจ ไม่ได้หวังสิ่งตอบแทนมากไปกว่าความภูมิใจที่ได้เห็นเกษตรกรมีความรู้สามารถเรียนรู้คัดสายพันธุ์ข้าวได้เอง

   ขณะเดียวกัน เขาและทีมงานได้ทดลองให้นำไปปลูกในที่ดอนหรือบนดอยได้ เพื่อจะแจกแจกจ่ายพันธุ์ให้เกษตรกรยืมไปเพาะปลูกขยายพันธุ์ แล้วนำกลับมาคืนธนาคารเมล็ดพันธุ์พืช ณ ศูนย์โจ้โก้ และยังมีสายพันธุ์ที่ผ่านการทดลองเหมาะสม กับปลูกนาปรังและนาดอนบนดอย สามารถทำนาได้ปีละ 2 ครั้ง จากที่เคยทำปีละครั้งมาทำนานอกฤดูได้ จากการทดลองขณะนี้ทางศูนย์ได้ค้นพบพันธุ์ข้าวเหนียวพันธุ์ กข.6 ต้านทางโรคไหม้ จากพันธุ์ กข.10 ที่ปลูกแล้วเกิดโรคไหม้คือตัวแมลงบั่วลงกินทำให้ชาวนาได้รับความเสียหายหลายพื้นที่ ปรากฏว่าข้าวพันธุ์ กข.6 ต้านทานโรคไหม้ แมลงบั่วจะไม่ชอบ

  ศูนย์ได้จัดทำแปลงเรียนรู้ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง และเปิดศูนย์รวบรวมพันธุ์ข้าวพื้นเมืองเพื่อให้แก่เกษตรกรในพื้นที่ได้ศึกษาและนำไปปรับใช้ให้เหมาะสม กระทั่งตั้งเป็น มูลนิธิฮักเมืองน่าน  อย่างไรก็ตาม บทบาทของ "สำรวย" ไม่ได้มีเพียงเท่านี้ แต่ยังดำเนินกิจกรรมที่เกี่ยวข้องกับการขับเคลื่อนด้านสิ่งแวดล้อมและการเกษตรภาคประชาชนมากมาย ล่าสุดเขาได้รับรางวัลเชิดชูเกียรติในโครงการ "76 คนดี นำทาง แทนคุณแผ่นดิน" ที่นสพ."คม ชัด ลึก" จัดขึ้น ในฐานะผู้จุดประกาย และเป็นบุคคลต้นแบบในการทำความดีให้แก่ชุมชน และสังคม