ชู "แปลงใหญ่ข้าวโพนเมืองน้อย" เกษตรกรมีรายได้มั่นคง

นายประมวล ขันธ์เพชร ประธาน "แปลงใหญ่ข้าว" หมู่ 5 ตำบลโพนเมืองน้อย อ.หัวตะพาน  จ.อำนาจเจริญ กล่าวว่า คนในชุมชนบ้านโนนค้อทุ่ง มีอาชีพหลักคือการทำนาแบบใช้สารเคมีมาแต่เดิม เกษตรกรทำนาทุกปีขาดทุนทุกปี จึงมีแนวคิดที่จะพึ่งพาตนเองหลีกเลี่ยงการใช้สารเคมีและรวมตัวกันเพื่อผลิตข้าวอินทรีย์

 

จุดเริ่มต้นของการรวมกลุ่มเกษตรกรผู้ปลูกข้าวจึงเกิดขึ้น เมื่อปี พ.ศ.2546 ได้รวมกลุ่มกันโดยการฝึกอบรมสัจธรรมชีวิต เพื่อเรียนรู้การผลิตปุ๋ยหมักชีวภาพ ปุ๋ยพืชสด เพื่อใช้ทดแทนสารเคมีและแจกจ่ายกันไปใช้ในพื้นที่นาของตนเอง เพื่อลดต้นทุนการผลิต จากเดิมมีสมาชิกเพียง 10 ราย ปลูกข้าวอินทรีย์เพื่อจำหน่าย แต่ตลาดข้าวของกลุ่มก็ยังคงเป็นตลาดที่ขายร่วมกับข้าวที่ใช้สารเคมี

 

โดยเฉพาะอย่างยิ่งช่วงปีแรกกลุ่มประสบปัญหาเรื่องการตลาดเพราะข้าวเปลือกของกลุ่มยังไม่ได้รับรองมาตรฐานการผลิต และยังขาดตลาดรองรับที่เพียงพอ จึงคิดหาวิธีการเพื่อหาตลาดที่รับซื้อข้าวอินทรีย์โดยเฉพาะและได้จดทะเบียนเป็นวิสาหกิจชุมชนร่วมใจโนนค้อทุ่งขึ้นเมื่อปี2548 พร้อมกับได้พัฒนากระบวนการผลิตข้าวอินทรีย์เข้าสู่การตรวจรับรองมาตรฐาน IFOAM มาตรฐาน EU และมาตรฐาน COR 

 

ต่อมาปี2560 ได้เข้าร่วมโครงการระบบส่งเสริม "เกษตรแบบแปลงใหญ่" ใช้ชื่อว่า แปลงใหญ่ข้าว หมู่ 5 ตำบลโพนเมืองน้อย มีสมาชิก 35 ราย พื้นที่การปลูก 725 ไร่ พันธุ์ข้าวที่ปลูกได้แก่ ข้าวหอมมะลิ 105 ข้าวหอมมะลิแดง ข้าวหอมนิล และข้าว กข6 แล้วนำผลผลิตข้าวดังกล่าวมาสีแปรสภาพ บรรจุถุงสูญญากาศเพื่อจำหน่าย โดย "กลุ่มแปลงใหญ่ข้าว" หมู่ 5 ตำบลโพนเมืองน้อย จะผลิตข้าวอินทรีย์ทั้งระบบให้ครบวงจรตั้งแต่แปลงนา การเก็บเกี่ยว โรงสี (สีแปรสภาพ) การบรรจุภัณฑ์ ไปจนถึงการจัดจำหน่าย

 

สำหรับกระบวนการสีแปรสภาพข้าวแต่ละเดือนที่ต้องสีข้าวส่งลูกค้าตามออเดอร์สั่งซื้อ สมาชิกจะร่วมมือกัน สีข้าว คัดข้าว บรรจุข้าว ซึ่งทางกลุ่มมีความพร้อมทั้งกำลังคนและเครื่องมือในการทำงาน ประกอบกับทางกลุ่มมีตลาดรองรับที่แน่นอน ผลผลิตจึงสามารถจำหน่ายไปยัง บริษัททีวีบูรพา โรงแรมสามพรานริเวอร์ไซด์ ศูนย์การประชุมไบเทค โรงแรมในเครือของสามพราน และร้านอาหาร Sizzler สร้างรายได้ต่อปีกว่า 4 ล้านบาท

 

ด้านนางจันจิรา สายรอด เกษตรจังหวัดอำนาจเจริญ กล่าวว่า ด้วยนโยบายของรัฐมนตรีว่าการกระทรวงเกษตรและสหกรณ์  นายเฉลิมชัย ศรีอ่อน โดยการนำของนายเข้มแข็ง ยุติธรรมดำรง อธิบดีกรมส่งเสริมการเกษตร ได้มีการขับเคลื่อนภายใต้การดำเนินงานโครงการระบบส่งเสริม "เกษตรแบบแปลงใหญ่" ในจังหวัดอำนาจเจริญ

 

โดยมี "กลุ่มแปลงใหญ่" ทั้งหมด 220 แปลง ซึ่งส่วนใหญ่จะเป็นแปลงใหญ่ข้าว 155 แปลง แปลงใหญ่อ้อย 5 แปลง แปลงใหญ่มันสำปะหลัง 23 แปลง และปศุสัตว์ 15 แปลง แปลงใหญ่ข้าวหมู่ 5 ตำบลโพนเมืองน้อย อำเภอหัวตะพาน จ.อำนาจเจริญ เป็นอีกหนึ่ง "กลุ่มแปลงใหญ่" ที่ถือได้ว่าประสบความสำเร็จเป็นอย่างมาก โดยมีการส่งเสริมจากกรมส่งเสริมการเกษตร โดยสำนักงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรที่ 4 จังหวัดขอนแก่น สำนักงานเกษตรจังหวัดอำนาจเจริญ สำนักงานเกษตรอำเภอหัวตะพาน เกษตรตำบลโพนเมืองน้อย

 

จุดเด่นของแปลงใหญ่ข้าว หมู่ 5 ตำบลโพนเมืองน้อย คือสมาชิกกลุ่มมีความเข้มแข็งรวมกลุ่มกันผลิตข้าวอินทรีย์ เข้าสู่การตรวจรับรองมาตรฐาน IFOAM มาตรฐาน EU และมาตรฐาน COR จนประสบความสำเร็จได้รับการรับรองในที่สุด สามารถสร้างงาน สร้างรายได้ ในเรื่องของตลาดนำการผลิต ซึ่งเป็นนโยบายของกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ 

 

นอกเหนือจากนี้ส่งเสริมให้ "กลุ่มแปลงใหญ่ข้าว" หมู่ 5 ต.โพนเมืองน้อย เข้าสู่โครงการยกระดับแปลงใหญ่ด้วยเกษตรสมัยใหม่ เชื่อมโยงตลาดซื้อรถฟาร์มแทรกเตอร์ 50 แรงม้า1คัน ใบมีดดันดิน 50 แรงม้า1ชุด ผานพรวน 50 แรงม้า 1ชุด จอบหมุน 50 แรงม้า 1 ชุด ผานไถกลบตอซัง 2 ชุด หัวหมูพร้อมกันจม 1 ชุด เครื่องหยอดเมล็ดพันธุ์ข้าว 5 แถว พร้อมถังปุ๋ยเครื่องพ่นอเนกประสงค์ 1 ชุด รถเกี่ยวนวดข้าว 70 แรงม้า 1 คัน เครื่องคัดแยกทำความสะอาดเมล็ดพันธุ์ เครื่องสีข้าวขาวและข้าวกล้องกำลังผลิต 200 กิโลกรัมต่อชั่วโมงจำนวน 1 เครื่อง และเครื่องซีลสูญญากาศ 3 เครื่อง

 

เพื่อให้เกษตรกรเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต พัฒนาด้านคุณภาพ สู่การขยายตลาดต่อไปในอนาคต สร้างความมั่นคงและยั่งยืนในอาชีพทำนา ช่วยสร้างงาน สร้างรายได้ควบคู่ไปกับการรักษาสิ่งแวดล้อม เผื่อแผ่ให้คนรอบข้างได้บริโภคข้าวอินทรีย์ที่มีคุณค่า รวมไปถึงการรักษาสืบทอดประเพณีการปลูกข้าวของคนในท้องถิ่นให้กับลูกหลานสืบต่อไปอีกด้วย