ชู "แปลงใหญ่ข้าวทุ่งขวาง" ลดต้นทุน เพิ่มผลผลิตข้าว

นายสุรเชษฐ์ อยู่สวัสดิ์ เกษตรอำเภอกำแพงแสน กล่าวว่า ปี 2561 สำนักงานเกษตรอำเภอกำแพงแสนได้มาส่งเสริมแนะนำให้เกษตรกรรวมกลุ่มกันเพื่อเข้าร่วมโครงการระบบส่งเสริม "การเกษตรแบบแปลงใหญ่" แล้วตั้งเป็น"กลุ่มนาแปลงใหญ่ตำบลทุ่งขวาง" ขึ้นมาเมื่อจัดตั้งกลุ่มแล้วสำนักงานเกษตรอำเภอกำแพงแสนร่วมกับสำนักงานเกษตรจังหวัดนครปฐมได้เข้ามาสนับสนุนด้านต่าง ๆ ได้แก่ ด้านวิชาการ ด้านปัจจัยการผลิต ด้านเทคโนโลยี เพื่อจะพัฒนาให้เกษตรกรมีความรู้สามารถพึ่งพาตนเองได้ 

 

ที่ผ่านมาแนวทางการส่งเสริมของกรมส่งเสริมการเกษตรมีหลายด้านในการถ่ายทอดความรู้คือ มีการถ่ายทอดทางด้านวิชาการ มีการจัดตั้งโรงเรียนเกษตรกรขึ้น มีการอบรมถ่ายทอดความรู้ให้เกษตรกร เริ่มตั้งแต่ขบวนการเตรียมดิน จนถึงการเก็บเกี่ยวส่งผลให้เกษตรกรได้นำความรู้ที่ได้จากการอบรมไปพัฒนาแก้ไขปัญหาในการทำนาได้ จนเกษตรกรสามารถที่จะลดต้นทุนได้ตั้งแต่เมล็ดพันธุ์จนถึงสารเคมีที่ใช้กับศัตรูพืช

นอกจากนี้ยังมีการส่งเสริมระบบการทำนาจากนาหว่าน หว่านน้ำตมเปลี่ยนเป็นนาดำ ทำให้ลดปัญหาเกี่ยวกับเรื่องการกำจัดวัชพืช กำจัดข้าวดีด

 

นอกจากนี้ยังมีการส่งเสริมการใช้ชีวภัณฑ์ทดแทนสารเคมี รวมถึงการส่งเสริมให้เกษตรกรใช้ปุ๋ยตามค่าวิเคราะห์ดิน มีการเก็บตัวอย่างดินไปตรวจและนำผลการวิเคราะห์ดินที่ได้มาผสมปุ๋ยเคมีใช้เอง เมื่อเกษตรกรมีความรู้ความเข้าใจในการทำนาข้าวแล้ว ก็มีการรวมกลุ่มกันในการที่จะผลิตข้าวแปรรูปเพื่อจำหน่าย ซึ่งเป็นช่องทางการตลาดอีกช่องทางหนึ่งที่ทำให้เกษตรกรมีรายได้เพิ่มขึ้น
 

"แปลงใหญ่ข้าวทุ่งขวาง" ต.ทุ่งขวาง อ.กำแพงแสน จ.นครปฐม เกษตรกรส่วนใหญ่มีอาชีพทำนา จึงมีการจัดตั้งศูนย์เรียนรู้การเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตสินค้าเกษตร(ศพก.)ด้านข้าวซึ่งมีพื้นที่เหมาะสมและต้องการเรียนรู้เทคโนโลยีการเพิ่มผลผลิตข้าว ได้รับการสนับสนุนปัจจัยการผลิตจากสำนักงานเกษตรอำเภอกำแพงแสนและศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวราชบุรี ได้ดำเนินการเป็นระบบมากขึ้นและชัดเจนด้านการบริหารกลุ่มเป็นจุดถ่ายทอดความรู้ด้านการเกษตรของชุมชนและเป็นที่ให้บริการข้อมูลข่าวสารและบริการด้านการเกษตร เป็นกลไกในการถ่ายทอดความรู้ เรื่องการผลิตสินค้าเกษตร โดยเฉพาะศูนย์เรียนรู้ด้านข้าวและทำให้การขยายผลเพื่อลดต้นทุนการผลิตประสบความสำเร็จอย่างยั่งยืน เกษตรกรได้รับความรู้ที่บริหารจัดการโดยเกษตรกร และสามารถจัดการการผลิตสินค้าเกษตรอย่างถูกต้อง เพื่อเพิ่มผลผลิต ลดต้นทุนการผลิต ได้ด้วยตนเอง อย่างยั่งยืน

ดังนั้น "กลุ่มแปลงใหญ่ข้าวทุ่งขวาง" จึงมีความเหมาะสมทั้งในด้านพื้นที่ และสมาชิกในกลุ่มให้ความร่วมมือในการบริหาร รวมถึงชุมชนมีส่วนร่วม ส่งผลให้กลุ่มมีการบริหารจัดการกลุ่มที่ดี สมาชิกในกลุ่มมีความสนใจกระตือรือร้นในการที่จะเรียนรู้ในสิ่งใหม่ ๆ และที่สำคัญคือผู้นำกลุ่มมีความเข้มแข็ง สามารถดูแลบริหารจัดการกลุ่มได้ ส่งผลให้ "กลุ่มแปลงใหญ่ข้าวทุ่งขวาง"มีความเข้มแข็งและมีศักยภาพในการพัฒนาต่อยอดอีกด้วย

 

นายอุบล เพชรแอง ประธานกลุ่มนาแปลงใหญ่ข้าวทุ่งขวาง ต.ทุ่งขวาง อ.กำแพงแสน จ.นครปฐม กล่าวว่า จุดเริ่มต้นในการรวมกลุ่มเป็น"แปลงใหญ่ข้าว"กับกรมส่งเสริมการเกษตรเดิมเกษตรกรต่างคนต่างทำ เน้นทำการเกษตรในรูปแบบรายเดี่ยว แยกกันซื้อปุ๋ย แยกกันซื้อเมล็ดพันธุ์  ขาดอำนาจต่อรองราคา

 

ต่อมาเมื่อประมาณปี พ.ศ.2557 มีเพลี้ยกระโดดสีน้ำตาลระบาดในนาข้าว เกิดความเสียหายเป็นจำนวนมาก จึงเป็นที่มาในการรวม "กลุ่มแปลงใหญ่"เพื่อนำองค์ความรู้มาแก้ไขปัญหาและผลดีอีกหนึ่งอย่างก็คือ เมื่อรวมกลุ่มกันต้นทุนการผลิตก็ลดลง ผลผลิตก็เพิ่มขึ้น ปัจจุบันมีสมาชิกทั้งหมด 32 ราย มีพื้นที่ 425 ไร่ 

 

สำหรับการส่งเสริมการเกษตรโดยเกษตรอำเภอกำแพงแสนได้มาแนะนำให้รวมกลุ่มกันผลิตข้าวพื้นนุ่มเพื่อให้ตอบโจทย์ของผู้บริโภค เพราะเกษตรกรส่วนใหญ่จะไม่ค่อยได้เก็บข้าวไว้บริโภคเอง นอกจากนี้ยังมาแนะนำเรื่องของโรงเรียนชาวนา ทำให้เกษตรกรก็มีความรู้เรื่องข้าวและแมลงศัตรูพืช และส่งเสริมเรื่องการตลาดเพื่อสร้างรายได้เพิ่มสู่กลุ่ม มีการนำผลิตภัณฑ์ไปออกร้านตามงานต่าง ๆ เช่น งานฟิวเดย์ ตลาดเกษตรกรจังหวัดนครปฐม 

 

ปัจจุบันกลุ่มมีการต่อยอดมีผลิตภัณฑ์ของกลุ่ม แปรรูปในรูปแบบแพ็คบรรจุ มีข้างกล้องไรซ์เบอร์รี่ ข้าวหอมมะลิ ซึ่งข้าวหอมมะลิกลุ่มผลิต1 ปีเกือบ 10 ตัน แต่ไม่พอขาย เพราะมีลักษณะเด่นด้านความหอม และการันตีได้เลยว่าข้าวหอมมะลิที่กลุ่มผลิตหุงแล้วอุ่นตามปกติ 48 ชั่วโมง ก็ยังไม่มีกลิ่นบูด ส่งผลให้ลูกค้าติดใจและมาซื้อซ้ำอยู่ตลอด

 

และที่สำคัญลูกค้าก็มั่นใจได้ว่าข้าวที่ซื้อไปรับประทานมีคุณภาพมาตรฐาน เพราะได้รับใบรับรองมาตรฐานของ GAP ซึ่งเป็นตัวการันตีว่าข้าวของของกลุ่มแปลงใหญ่ข้าวทุ่งขวางปลอดภัยต่อสุขภาพ

 

ในอนาคต "กลุ่มนาแปลงใหญ่ข้าวทุ่งขวาง" มีแผนที่จะขยายจำนวนสมาชิกให้เพิ่มขึ้นและส่งเสริมให้มีการบูรณาการกับหน่วยงานต่าง ๆ ในภาคี ทั้งกระทรวงเกษตรและสหกรณ์และกระทรวงพาณิชย์ จะมาช่วยกันแก้ไขปัญหาให้กับกลุ่มเพื่อให้กลุ่มสามารถพัฒนาต่อยอดไปให้ได้

 

โดยมีสำนักงานเกษตรอำเภอกำแพงแสน สำนักงานเกษตรจังหวัดนครปฐมเป็นพี่เลี้ยงและสำนักงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรที่ 2 จังหวัดราชบุรี คอยสนับสนุนเชื่องโยงกับหน่วยงานต่าง ๆ ให้กับกลุ่มนี้ตลอดไป นายสุรเชษฐ์ อยู่สวัสดิ์ เกษตรอำเภอกำแพงแสน กล่าว

 

นางธัญธิตา บุญญมณีกุล  ผอ.สำนักงานส่งเสริมและพัฒนาการเกษตรที่ 2 จังหวัดราชบุรี กล่าวว่า แปลงใหญ่ข้าวทุ่งขวาง ต.ทุ่งขวาง อ.กำแพงแสน จ.นครปฐม มีความเด่นในเรื่องของการลดต้นทุน โดยเกษตรกรได้รับความรู้จากกระบวนการโรงเรียนเกษตรกร โดยสำนักงานเกษตรอำเภอกำแพงแสน และสำนักงานเกษตรจังหวัดนครปฐม เข้ามาส่งเสริมให้ความรู้ ให้เกษตรกรเป็นศูนย์กลาง ร่วมกันคิด ร่วมกันแก้ไขปัญหาในการผลิตทุกขั้นตอนตั้งแต่เริ่มปลูกจนเก็บเกี่ยว

 

นอกจากนี้มีการพัฒนาคุณภาพจนได้รับการรับรอง GAP มีการบริหารจัดการกลุ่มที่ดีและมีการแปรรูปเพิ่มมูลค่าของสินค้า เป็นที่ยอมรับกับผู้บริโภค เป็น "แปลงใหญ่"ที่ประสบความสำเร็จเป็นต้นแบบในการขยายผลต่อไป