พิธี "แต่งแก้" ขจัดสิ่งที่ไม่ดี อุปสรรคที่เกิดขึ้นในรอบปีที่ผ่านมา

วันที่ 23 มีนาคม 2565 ที่ศาลาการเปรียญวัดโพธิ์ชัยบ้านตูม ต.บัวบาน อ.ยางตลาด จ.กาฬสินธุ์ ชาวบ้าน พร้อมบุตรหลาน 9 ครอบครัว นำกระทงใบตองเครื่องเซ่นสรวง ที่ประกอบด้วยอาหารคาวหวาน ข้าวตอก ตอกไม้ หมาก พลู ผลไม้ หุ่น หรือสัญลักษณ์แทนรูปคนและทรัพย์สิน เพื่อประกอบพิธีสะเดาะเคราะห์ หรือพิธีเสียเคราะห์หลวง 

 

 

พระครูโพธิชยานุโยค เจ้าคณะตำบลบัวบาน เขต 1 กล่าวว่า พิธีเสียเคราะห์หลวง หรือการแต่งเสียเคราะห์ หรือที่ชาวบ้านเรียกว่า "แต่งแก้" นั้น เป็นความเชื่อที่สืบสานกันมาตั้งแต่บรรพบุรุษ เดิมเป็นพิธีทางพราหมณ์ ซึ่งจะมี "หมอพราหมณ์" เป็นผู้นำในการประกอบพิธี โดยสมัยก่อนจะเห็นทำพิธีกันที่บ้าน

 

 

ทั้งนี้ เป็นคติความเชื่อเพื่อสร้างขวัญกำลังใจ ขจัดสิ่งที่ไม่เป็นมงคลที่เคยพบ หรืออุปสรรคที่เกิดขึ้นในรอบปีที่ผ่านมา ซึ่งนิยมปฏิบัติในช่วงหลังปีใหม่ หรือ เดือนมีนาคม-เมษายน แต่ในระยะหลังในส่วนชาวบ้านพื้นที่ ต.บัวบาน จะนิยมมาประกอบพิธีที่วัด เนื่องจากหมอพราหมณ์หรือผู้นำในการประกอบพิธีหายาก ไม่มีผู้ทำหน้าที่สืบสาน

 

 

 

 

พระครูโพธิชยานุโยค กล่าวอีกว่า ชาวบ้านที่มีความเชื่อ ทำพิธีเสียเคราะห์หลวง หรือแต่งแก้ดังกล่าว จัดกระทงใบตองพร้อมเครื่องเซ่นสรวงมาทำพิธีที่วัด โดยนิมนต์พระครู เป็นผู้นำประกอบพิธี ซึ่งก็ไม่ขัดศรัทธา นำพาชาวบ้านประกอบพิธี เป็นการผสมผสานทั้งทางพุทธกับทางพราหมณ์ ตามคำกล่าวที่ว่าพุทธกับไสยไปด้วยกัน มีการปฏิบัติติดต่อกันมาหลายปี บางปีมีการนัดหมายจัดพร้อมกันหลายครอบครัว หรือทั้งหมู่บ้าน 

 

แต่ช่วงนี้อยู่ในสถานการณ์โควิด-19 จึงทยอยกันมาเป็นกลุ่มเล็กกลุ่มน้อย เพื่อลดความแออัด ทั้งนี้ เป็นความเชื่อที่ปลูกฝังมาตั้งแต่บรรพบุรุษ และเป็นความเชื่อส่วนบุคคล

 

 

 

 

นางคำปลิว อายุ 77 ปี ชาวบ้าน บอกว่า พิธีแต่งแก้ ความหมายก็คือ การแต่งหรือการแก้ไข เพื่อให้ชีวิตและความเป็นอยู่ดีขึ้น ทั้งนี้ตนเองได้ร่วมกับญาติ พี่น้องพาลูกหลานจัดทุกปี โดยจะจัดช่วงที่ลูกหลานอยู่กันพร้อมหน้าพร้อมตา เพื่อจะได้มีส่วนร่วมในพิธีด้วยกัน เริ่มตั้งแต่ช่วยกันจัดทำกระทงใบตอง จัดหาเครื่องเซ่นสรวงให้ครบถ้วน

 

จากนั้นเข้าร่วมพิธีสะเดาะเคราะห์ หรือแต่งแก้ กรวดน้ำอุทิศส่วนกุศลให้ เจ้ากรรมนายเวร และอุปสรรคที่ผ่านเข้ามาในชีวิต ที่จะเป็นการบำรุงขวัญกำลังใจ ขับไล่สิ่งไม่ดีไม่งามที่ผ่านเข้ามาในชีวิตช่วงรอบปีที่ผ่านมา เพื่อที่จะเกิดความเป็นสิริมงคล มีความปลอดภัยในชีวิตและทรัพย์สิน หน้าที่การงานเจริญรุ่งเรือง ทุกคนในครอบครัวอยู่เย็นเป็นสุข คิดหวังสิ่งใดได้ตามความมุ่งมาดปรารถนาทุกประการ

 

นายฉัตรชัย ครูชำนาญพิเศษ ร.ร.เขาพระนอนวิทยาคม กล่าวว่า พิธีเสียเคราะห์หลวงหรือเสียเคราะห์ปีดังกล่าว เป็นความเชื่อที่ปลูกฝังมาหลายชั่วอายุ เพื่ออุทิศส่วนกุศลให้กับสิ่งไม่ดี ที่อาจจะเข้ามาในชีวิต และรับสิ่งใหม่ๆ ดีๆ ในโอกาสต้อนรับปีใหม่ไทย ในเทศกาลสงกรานต์ที่กำลังจะมาถึง ซึ่งหลังจากทำพิธีแล้วทุกคนก็เกิดความสบายใจ 

 

สำหรับตนเอง ยังได้อธิษฐานขอพรคุณพระศรีรัตนตรัย ปกป้องคุ้มครองทุกคนในครอบครัว โดยเฉพาะในช่วงนี้อยู่ในสถานการณ์โควิด-19 ก็ขอให้ทุกคนมีสุขภาพกาย ใจ ที่แข็งแรง ก้าวผ่านสถานการณ์นี้ด้วยกัน นอกจากนี้ยังขอให้ชุมชนเกิดความสงบสุข และปลอดภัยจากพายุฤดูร้อนในช่วงนี้

 

 

ชมพิศ ปิ่นเมือง ผู้สื่อข่าวภูมิภาค จ.กาฬสินธุ์