ดินสไลด์สมุทรปราการ เหตุจากเป็นชั้นดินอ่อน ยังอาจเคลื่อนตัวได้อีก | คมชัดลึก

จากเหตุการณ์ดินสไลด์บริเวณท้ายซอยศรีสัมพันธ์ หมู่ 15 ต.บางปลา อ.บางพลี จ.สมุทรปราการ ส่งผลให้มีบ้านพังเสียหายกว่า 20 หลัง เมื่อช่วงบ่ายวานนี้ (21) 

ศ.ดร.อมร พิมานมาศ นายกสมาคมวิศวกรโครงสร้างไทย และนักวิจัยในชุดโครงการ “ลดภัยพิบัติแผ่นดินไหวในประเทศไทย” ภายใต้การสนับสนุนของสำนักงานคณะกรรมการส่งเสริมวิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม (สกสว.) และสำนักงานการวิจัยแห่งชาติ (วช.) กระทรวงการอุดมศึกษา วิทยาศาสตร์ วิจัยและนวัตกรรม เปิดเผยว่า

บริเวณที่เกิดเหตุเป็นพื้นที่ชั้นดินเหนียวอ่อนมาก มีค่ากำลังรับแรงเฉือนที่ต่ำ ซึ่งดินลักษณะนี้สามารถเคลื่อนตัวได้ง่าย นอกจากนี้พื้นที่ดังกล่าวยังขุดบ่อไว้แต่เดิม ส่วนพื้นที่เกิดเหตุที่มีการสไลด์ตัวมีการถมดินและเทพื้นคอนกรีตทางด้านบน และมีการก่อสร้างอาคารบนพื้นที่

สำหรับลักษณะการเคลื่อนตัวของดิน (land slide) ในครั้งนี้ถือว่ามีขนาดค่อนข้างใหญ่ และทิศทางการเคลื่อนตัวไปหาบ่อ น่าจะเกิดจากหลายปัจจัยร่วมกัน เช่น 1. ความแตกระหว่างแรงดันดิน ส่งผลให้ดินเกิดการเคลื่อนตัว 2. น้ำหนักกดทับของพื้นที่ที่ถมดินและมีการก่อสร้างอาคาร 3. ดินถมเคลื่อนตัวได้ง่ายและอาจมีน้ำหนักเพิ่มขึ้นหากมีความชื้นหรือฝนตกก่อนหน้า 4. กำลังรับน้ำหนักหรือกำลังแรงเฉือนของดินลดลงเมื่อดินอุ้มน้ำหรือมีความชื้น

ในสถานการณ์ปัจจุบันการเคลื่อนตัวยังอาจเกิดขึ้นได้ต่อเนื่อง โดยเฉพาะอย่างยิ่งหากมีฝนตกหรือมีความชื้น  ก็อาจเคลื่อนตัวได้อีกจนกว่าจะเข้าสู่จุดสมดุล ดังนั้นประชาชนจึงควรรอฟังการตรวจสอบความปลอดภัยจากหน่วยราชการที่เกี่ยวข้องก่อนกลับเข้าพื้นที่ 

ศ.ดร.อมร กล่าวด้วยว่า เนื่องจากการขุดดินขนาดใหญ่อาจทำให้เกิดดินสไลด์และเป็นอันตรายได้  จึงมีกฎหมายที่เกี่ยวข้อง ได้แก่ พระราชบัญญัติการขุดดินและถมดิน พ.ศ. 2543 ซึ่งกำหนดว่าการขุดดินที่มีความลึกจากระดับพื้นดินเกิน 3 เมตร หรือมีพื้นที่ปากบ่อดินเกิน 10,000 ตารางเมตร  ต้องมีแบบแปลน รายการประกอบแบบ และรายการคำนวณของวิศวกรผู้ได้รับใบอนุญาตให้ประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมสาขาวิศวกรรมโยธาไม่ต่ำกว่าระดับสามัญวิศวกรตามกฎหมายว่าด้วยวิศวกร

นอกจากนี้หากขุดดินที่มีความลึกเกิน 20 เมตร ต้องป้องกันพังทลายของดินหรือสิ่งปลูกสร้าง โดยติดตั้งอุปกรณ์สำหรับวัดการเคลื่อนตัวของดินและต้องมีแบบแปลน รายการประกอบแบบแปลน และรายการคำนวณของผู้ได้รับใบอนุญาตประกอบวิชาชีพวิศวกรรมควบคุมสาขาวิศวกรรมโยธา ระดับวุฒิวิศวกร เป็นผู้ลงนามด้วย

และตามกฎกระทรวงกำหนดสาขาวิชาชีพวิศวกรรมและวิศวกรรมควบคุม ปี 2550 ยังกำหนดให้การการก่อสร้างกำแพงกันดินหรือกันน้ำที่มีความสูงตั้งแต่ 1.5 เมตร เป็นวิศวกรรมควบคุมอีกด้วย

สำหรับบ่อดินที่ได้ขุดไว้นานแล้ว เจ้าของหรือผู้ครอบครองที่ดินของบ่อจะต้องดำเนินการตรวจสอบความมั่นคงแข็งแรงและเสถียรภาพของบ่ออยู่ตลอด โดยมีวิศวกรที่ได้รับใบอนุญาตตามกฎหมายว่าด้วยวิศวกร ดำเนินการตรวจวัดติดตามการเคลื่อนตัวของดิน ด้วยอุปกรณ์วัดต่าง ๆ หรือด้วยวิธีการทางวิศวกรรมที่เหมาะสม โดยเฉพาะในช่วงที่มีฝนตกอาจเกิดการสไลด์ตัวได้ง่าย หากพบว่าบ่อมีโอกาสจะพังทลาย จะต้องเสริมความแข็งแรงด้วยวิธีการตามหลักวิศวกรรม รวมถึงต้องระมัดระวังเรื่องการสูบน้ำออกจากบ่ออย่างทันทีทันใด ซึ่งอาจเป็นอีกปัจจัยหนึ่งที่เร่งให้ผนังบ่อพังทลายได้ง่ายขึ้นเนื่องจากการสูญเสียแรงดันนั่นเอง