ชำแหละ หมูแพง จับรัฐขึ้นเขียง ผ่าพิสูจน์"โรคอหิวาต์ฯหมู ASF "เป็นอย่างไรแน่

 

ช่วงสัปดาห์ที่ผ่านมาประเด็นปัญหา"หมูแพง"ถูกนำมาขึ้นเขียงวิพากษ์วิจารณ์อย่างกว้างขวาง โดยเฉพาะในที่ประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) พล.อ.ประยุทธ์ จันทร์โอชา นายกรัฐมนตรี สั่งการให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องแก้ไขปัญหา "หมูแพง หมูขาดตลาด" เป็นการเร่งด่วน  เวลาต่อมาบรรดาหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ไม่ว่า เป็นกระทรวงพาณิชย์ ภายใต้การนำของนายจุรินทร์ ลักษณวิศิษฏ์ รองนายกฯและรมว.พาณิชย์ เรียกประชุมร่วมกับกระทรวงเกษตรฯ เพื่อหาแนวทางแก้ปัญหา ผลการหารือที่ถูกนำมาแถลงได้กล่าวถึงสาเหตุหนึ่งที่ทำให้ หมูแพง คือ การแพร่ระบาดของ"โรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกร หรือ โรค ASF "จากประเทศเพื่อนบ้าน  

 

ขอย้ำ มีการระบุว่า "การแพร่ระบาดของโรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกร(ASF) จากประเทศเพื่อนบ้าน"

 

เช่นเดียวกัน  เมื่อวันที่ 8 ม.ค.65  นายสัตวแพทย์สรวิศ ธานีโต อธิบดีกรมปศุสัตว์  ออกมายืนยันไม่มีโรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกร (ASF) ระบาดในประเทศไทย แต่พบในประเทศเพื่อนบ้าน ล่าสุดส่งเจ้าหน้าที่หน่วยเฉพาะกิจลงพื้นที่เร่งตรวจสอบเพื่อกำหนดมาตรการเฝ้าระวังและป้องกันการเกิดโรคระบาดในสุกร แก้ปัญหาราคาหมูแพง  

 

"ในปัจจุบันมีการระบาดในประเทศเพื่อนบ้าน เช่น จีน เวียดนาม ลาว กัมพูชา มาเลเซีย และเมียนมา ซึ่งยังคงมีแนวโน้มเพิ่มสูงขึ้นและขยายเป็นวงกว้างอย่างต่อเนื่อง ก่อให้เกิดความเสียหายอย่างร้ายแรงต่อเกษตรกรผู้เลี้ยงสุกรของแต่ละประเทศ" อธิบดีกรมปศุสัตว์ กล่าว เมื่อวันที่ 8 ม.ค.65

 

เห็นได้ว่า ประเด็นโรคระบาดในหมู หรือ "โรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกร ( ASF)"  ผู้เกี่ยวข้องทางภาครัฐบาล ออกมาเล่นบทคีย์เดียวกันว่า โรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกร  ยังไม่มีการแพร่ระบาดในประเทศไทย ซึ่งก็ดูจะสวนทางกับกลุ่มเกษตรกรเลี้ยงหมูที่ออกมาให้ข้อมูลผ่านรายการ "คมชัดลึก" มีการระบาดโรคอหิวาต์แอฟริกาในหมู หรือ โรค AFS ในไทยแล้วพร้อมเรียกร้องให้รัฐบาลออกมายอมรับความจริง  

 

 

 

 

จึงเป็นข้อชวนฉงนสงสัยอย่างยิ่ง ตกลง โรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกร หรือ โรค ASF  ระบาดแล้วหรือยังไม่ระบาด 

 

 

เพื่อทำความเข้าใจให้ตรงกัน  ข้อมูลจากกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ โดยสำนักงานมาตรฐานสินค้าเกษตรและอาหารแห่งชาติ ได้รายงานโรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกรหรือ โรคASF ไว้ดังนี้   

 

 

โรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกร เกิดขึ้นมากกว่า 50 ประเทศ ใน 3 ทวีป คือ แอฟริกา ยุโรป และเอเชีย  โดยพบการระบาดหลายคร้ังในทวีปแอฟริการะหว่างปีพ.ศ. 2503-2513 ในปีพ.ศ. 2550 เกิดการระบาด
ของโรคไปสู่ประเทศจอร์เจียและประเทศใกล้เคียง เช่น สหพันธรัฐรัสเซีย การระบาดของโรคในยุโรปตะวันออก เป็นสาเหตุของการแพร่กระจายของไวรัสไปยังสหภาพยุโรปในปีพ.ศ. 2557  ทำให้เกิดการระบาดของโรคในสุกรเลี้ยงและสุกรป่าทั่วทวีปยุโรป

 

ต่อมาในปีพ.ศ. 2561 พบการรายงานโรคครั้งแรก ในสาธารณรัฐ
ประชาชนจีน ซึ่งเป็นการแพร่กระจายของไวรัสมาสู่ทวีปเอเชีย
 

วิทยาการระบาดของโรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกรมีความซับซ้อนและมีรูปแบบของการระบาดที่หลากหลายในทวีปแอฟริกาและยุโรปการแพร่กระจายโรคเกิดจากสุกรเลี้ยง สุกรป่า และมีเห็บอ่อน (Ornithodoros spp.) เป็นพาหะ (biological vector) 

อาการของโรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกรแบ่งออกเป็นกลุ่มเฉียบพลันรุนแรง (peracute) เฉียบพลัน (acute)เรื้อรัง (chronic) และไม่แสดงอาการ (subclinical) 

"ไวรัสอหิวาต์แอฟริกาในสุกร" มีระยะฟักตัวนาน 4-19 วัน ไวรัสสายพันธุ์รุนแรงทำให้เกิดโรคแบบเฉียบพลัน 

 

รุนแรงและเฉียบพลัน สุกรติดเชื้อจะมีไข้สูง เบื่ออาหาร เกิดจุดเลือดออกที่ผิวหนังและอวัยวะภายใน และตายภายใน 4-10 วัน หรืออาจตายก่อนแสดงอาการป่วย โดยพบอัตราการป่วยตายสูงถึง 100%

 

หากไวรัสมีความรุนแรงปานกลางอาจทำให้สุกรแสดงอาการป่วยเล็กน้อย เช่น มีไข้ซึมเบื่ออาหาร สุกรที่ติดเชื้อไวรัสที่มีความรุนแรงต่ำ จะไม่แสดงอาการป่วยแต่พบแอนติบอดีในซีรัมได้การติดเชื้อไวรัสที่มีความรุนแรง

ปานกลางและรุนแรงต่ำอาจทำให้เข้าใจว่าสุกรเหล่านี้ป่วยจากสาเหตุอื่นๆ และไม่สามารถแยกโรคนี้จากโรคอื่นๆ จากอาการป่วยหรือการชันสูตรซาก เช่น โรคอหิวาต์สุกร (classical swine fever) โรคพีอาร์อาร์เอส(porcine reproductive and respiratory syndrome; PRRS) และโรคติดเชื้อแบคทีเรีย จึงต้องทำการจำแนกโรคด้วยวิธีชันสูตรโรคทางห้องปฏบัตการ  เช่น การเพาะแยกไวรัส หรือการตรวจหาสารพันธุกรรมของไวรัส
 

 

จากข้อมูลข้างต้น แสดงให้เห็นว่า "โรคระบาดอหิวาต์แอฟริกาในสุกรหรือ โรคASF"  เริ่มระบาดรอบบ้านไทยมานานกว่า 3 ปีแล้ว กระจายไปในหลายประเทศทั้งยุโรป เอเชีย

 

ช่างน่าสร้างอัศจรรย์อย่างยิ่ง เมื่อปี 2563 กระทรวงเกษตร ฯออกประกาศว่า ประเทศไทยประเทศเดียวในอาเซียน ที่ไม่พบการระบาดอหิวาต์แอฟริกาในหมู ถึงกับมีการจัดพิธีมอบรางวัลกันอย่างเอิกเกริกให้กลุ่มเกษตรกรที่ควบคุมป้องกันดูแลสุกรได้เป็นอย่างดี 

 

 

เอาหล่ะ  โรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกร  ได้มีการประกาศเป็นโรคระบาด ถึงขั้นกระทรวงสาธารณสุข ได้ประกาศลงราชกิจจานุเบกษา  ขณะที่ กระทรวงเกษตรได้มีการประกาศห้ามนำเข้าสุกร จากประเทศเพื่อนบ้านในช่วงที่มีการระบาดใหม่ๆลงในราชกิจจานุเบกษาเช่นกัน 

 

โรคอหิวาต์แอฟริกาในหมู  หรือ โรค ASF  เป็นอย่างไรกันแน่  

 

เมื่อปลายปี 2562  กระทรวงสาธารณสุข ของไทย ได้มีการออกประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง รายการเชื้อโรค ที่ประสงค์ควบคุมตามมาตรา 18 (ฉบับที่ 2) พ.ศ.2562 ซึ่งมีการปรับเชื้ออหิวาต์แอฟริกาในหมู จากเชื้อโรคกลุ่มที่ 2 เป็นกลุ่มที่ 3

 

 

ครั้งนั้น นพ.โอภาส การย์กวินพงศ์ สมัยดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมวิทยาศาสตร์การแพทย์  ปัจจุบันดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมควบคุมโรค ให้ข้อมูลว่า  การออกประกาศกระทรวงสาธารณสุข เรื่อง รายการเชื้อโรค ที่ประสงค์ควบคุมตามมาตรา 18 (ฉบับที่ 2) พ.ศ.2562 ซึ่งมีการปรับเชื้ออหิวาต์แอฟริกาในหมู จากเชื้อโรคกลุ่มที่ 2 เป็นกลุ่มที่ 3 ว่า เว็บไซต์ราชกิจจานุเบกษาได้เผยแพร่ประกาศดังกล่าว เมื่อวันที่ 18 ธ.ค. 2562 และมีผลบังคับใช้แล้ว 

 

 

โดยที่ต้องยกระดับเนื่องจาก "โรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกร" หากระบาดจะส่งผลกระทบต่อเศรษฐกิจและอุตสาหกรรมสุกรทั้งระบบ โดยมีการรายงานการระบาดโรคในหลายประเทศ แต่ยืนยันว่า ยังไม่มีการระบาดในไทย โดยโรคนี้เป็นโรคติดเชื้อไวรัสที่ติดต่อร้ายแรงในสัตว์ตระกูลสุกร มีหมูป่าเป็นแหล่งรังโรคและมีเห็บอ่อนเป็นพาหะ 

 

"แม้โรคนี้จะไม่ใช่โรคติดต่อจากสัตว์สู่คน แต่มีผลกระทบด้านเศรษฐกิจ หากมีการระบาดในประเทศจะกำจัดโรคได้ยาก เพราะยังไม่มีวัคซีนป้องกัน ขณะที่เชื้อไวรัสก่อโรคมีความทนทานต่อสิ่งแวดล้อมสูง และสามารถปนเปื้อนอยู่ในผลิตภัณฑ์อาหารที่ทำมาจากเนื้อสุกร โรคนี้เป็นโรคที่มีความรุนแรงมาก โดยทำให้สุกรที่ติดเชื้อมีอัตราป่วยและตายเกือบ 100% หลายประเทศได้เพิ่มความเข้มงวดและวางมาตรการรับมือกับโรคนี้ เพื่อควบคุมและป้องกันการแพร่ระบาด

 

กรมวิทยาศาสตร์การแพทย์ ได้ให้ความสำคัญด้วยการเพิ่มมาตรการความปลอดภัยด้านชีวภาพ เพื่อไม่ให้เชื้อโรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกรมีโอกาสหลุดลอดเข้ามาในประเทศไทย โดยที่ประชุมคณะกรรมการเชื้อโรคและพิษจากสัตว์ ภายใต้ พ.ร.บ.เชื้อโรคและพิษจากสัตว์ ได้มีมติเห็นชอบให้เสนอ นายอนุทิน ชาญวีรกูล รองนายกรัฐมนตรี และรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข (สธ.) ออกประกาศเพิ่มความเข้มงวดในการครอบครองเชื้อโรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกร โดยแก้ไขระดับความเสี่ยงและความอันตรายของเชื้อโรคดังกล่าวในประกาศกระทรวงสาธารณสุข ยกเชื้อดังกลาวจากเชื้อโรคกลุ่มที่ 2 เป็นเชื้อโรคกลุ่มที่ 3 ที่ต้องขออนุญาตในการดำเนินการผลิต ขาย มีไว้ในครอบครอง นำเข้า ส่งออก และนำผ่านทุกครั้ง และกำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการจำกัดการครอบครองเชื้อ โดยกำหนดให้ดำเนินการได้เฉพาะในห้องปฏิบัติการของกรมปศุสัตว์ กรณีหน่วยงานอื่นที่ประสงค์จะดำเนินการเกี่ยวกับเชื้อนี้ ให้ผ่านความเห็นชอบจากคณะกรรมการเชื้อโรคและพิษจากสัตว์ โดยคำแนะนำของกรมปศุสัตว์

 

ขณะที่ นพ.สุวรรณชัย วัฒนายิ่งเจริญชัย  เมื่อครั้งดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมควบคุมโรค (คร.) ปัจจุบันดำรงตำแหน่งอธิบดีกรมอนามัย  ให้ข้อมูลย้ำว่า  "โรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกร ไม่ติดต่อสู่คน ซึ่งปศุสัตว์จะมีมาตรการเกี่ยวกับเรื่องนี้ทั้งในและต่างประเทศ เพื่อป้องกันไม่ให้เชื้อเข้ามา"  

 

"ส่วนเรื่องของคน แม้จะไม่ติดต่อสู่คนก็ไม่ให้ประมาท และไม่แนะนำให้กินเนื้อหมูป่วยหรือตายไม่รู้สาเหตุ เพราะในเนื้อสัตว์ไม่ได้มีแค่เชื้อดังกล่าวอย่างเดียว ยังมีเชื้ออื่นๆ ด้วย เช่น เชื้อโรคไข้หูดับ ฯลฯ ดังนั้น สิ่งที่ควรทำคืออย่ากินหมูที่ไม่รู้แหล่งที่มา ซึ่งในต่างจังหวัดบางครั้งหมูตายแล้วมักง่าย เอาไปชำแหละขายราคาถูก บางทีหมูที่ตัวเองเลี้ยงไว้ตาย เสียดาย ไม่ได้พิสูจน์ว่าเป็นโรคอะไร ก็เอามากิน ก็จะป่วยตั้งแต่คนชำแหละและคนที่อาจไปกิน สำหรับคนที่จะกินเนื้อหมูดิบ ก็ต้องรู้แหล่งว่าปลอดภัยจริง เช่น มีการเลี้ยงอย่างปลอดภัยมากที่สุด"

 

นี่หล่ะคือที่มาที่ไป  "โรคอหิวาต์แอฟริกาในสุกร"  เรื่องราวดำเนินผ่านมาจนถึงปัจจุบัน"ปี 2565"   สถานการณ์หมูราคาแพง  กำลังเป็นประเด็นให้ประชาชนดึงรัฐบาลพล.อ.ประยุทธ์ ขึ้นเขียงผ่าพิสูจน์กันอีกครั้ง เพราะเหตุใดหน่วยงานราชการ รัฐบาลยังไม่ยืนยันมีการแพร่ระบาด อหิวาต์แอฟริกาหมู ในประเทศไทย!!!