ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวสุโขทัย ชูความสำเร็จ "กลุ่มนาแปลงใหญ่" ผลิตข้าวคุณภาพ

นายพนม แผลงฤทธิ์ ผู้อำนวยการศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวสุโขทัย กล่าวว่า ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวสุโขทัย ดำเนินการส่งเสริมกลุ่มเกษตรกรให้เข้าร่วมโครงการ "นาแปลงใหญ่" ตั้งแต่เริ่มมีโครงการ ปี 2559 จนถึงปัจจุบัน มี "กลุ่มนาแปลงใหญ่" ทั้งหมด 32 กลุ่ม เกษตรกรเข้าร่วมโครงการ 1,378 ราย พื้นที่ 24,469.75 ไร่

 

ในจำนวนนี้มี "แปลงใหญ่" ที่สมัครเข้าร่วมโครงการยกระดับ "แปลงใหญ่"ด้วยเกษตรสมัยใหม่และเชื่อมโยงตลาด จำนวน 23 แปลง โดยได้ขอรับการสนับสนุนงบประมาณ เพื่อจัดซื้อเครื่องจักร เครื่องมือและอุปกรณ์ที่ทันสมัย ตลอดจนปัจจัยการผลิต

 

ในจำนวนนี้มี "กลุ่มนาแปลงใหญ่" ข้าวศรีนคร อำเภอศรีนคร จังหวัดสุโขทัย เป็นอีกหนึ่งกลุ่มที่มีการพัฒนาการปลูกข้าว จนกลุ่มประสบความสำเร็จในด้านการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว การแปรรูปข้าวสารเพื่อเพิ่มมูลค่าข้าว ซึ่งมีตลาดรองรับที่แน่นอน "กลุ่มนาแปลงใหญ่" ข้าวศรีนคร อำเภอศรีนคร จังหวัดสุโขทัย มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องตั้งแต่เกษตรกรเริ่มผลิตเมล็ดพันธุ์ส่งให้กับทางศูนย์ฯ

 

พอเริ่มมีพื้นที่และสมาชิกเพิ่มมากขึ้น ก็เริ่มนำพันธุ์ข้าวที่เหลือมาคัดและบรรจุถุงเพื่อเพิ่มมูลค่านำไปจำหน่ายให้แก่เกษตรกรในหมู่บ้านข้างเคียง  หลังจากนั้นทางกลุ่มมีการพัฒนาขึ้นเรื่อย ๆ โดยได้รับการสนับสนุนเครื่องจักรเครื่องมือและอุปกรณ์ด้านการผลิต นำมาใช้ลดต้นทุนในการผลิต และการแปรรูป โดยได้ขยายตลาดไปสู่สหกรณ์การเกษตรเพื่อการตลาดลูกค้า ธ.ก.ส. จำกัด (สกต.) อีกด้วย

 

อีกทั้งยังส่งผลผลิตแปรรูปไปจำหน่ายยังจังหวัดอื่น "กลุ่มนาแปลงใหญ่ข้าวศรีนคร" อำเภอศรีนคร จังหวัดสุโขทัย มีการพัฒนากลุ่มในทิศทางที่ดีขึ้นและรวดเร็ว จนในปี 2564 ทางกลุ่มได้เข้าร่วมโครงการยกระดับแปลงใหญ่ด้วยเกษตรสมัยใหม่และเชื่อมโยงตลาด ได้รับงบประมาณสนับสนุน จำนวน 3 ล้านบาท เพื่อนำเงินมาจัดซื้อ จัดหาเทคโนโลยีและนวัตกรรมใหม่ ๆ  

      นางฐิติมนกาญจน์ จันทร์ละมูล ประธานกลุ่มนาแปลงใหญ่ข้าวศรีนคร

 

นำมาพัฒนากลุ่ม และต่อยอดในด้านการแปรรูปข้าว เพื่อสร้างมูลค่า และเชื่อมโยงตลาดให้กว้างขวางมากยิ่งขึ้น

 

นางฐิติมนกาญจน์ จันทร์ละมูล ประธานกลุ่มนาแปลงใหญ่ข้าวศรีนคร อำเภอศรีนคร จังหวัดสุโขทัย กล่าวว่า กลุ่มนาแปลงใหญ่ข้าวศรีนคร ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวส่งให้กับทางศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวสุโขทัยตั้งแต่ปี 2552 และเริ่มจดทะเบียนเป็นวิสาหกิจชุมชน เมื่อปี 2556  

จากนั้นในปี 2561 ได้สมัครเข้าร่วมโครงการนาแปลงใหญ่ ปัจจุบันมีสมาชิก 30 ราย พื้นที่การปลูกข้าว 1,500  ไร่ ในแต่ละปี จะปลูกข้าว 2- 3 รอบ ขึ้นอยู่กับเมล็ดพันธุ์ข้าวว่า อายุสั้นหรืออายุยาว

โดยทางกลุ่มผลิตข้าวหลากหลายพันธุ์  กข41 กข61 กข49  กข43 พิษณุโลก80 พิษณุโลก2 และขาวดอกมะลิ105 โดยมีเจ้าหน้าที่จากศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวสุโขทัย เข้ามาแนะนำส่งเสริมให้ความรู้ด้านการผลิตเมล็ดพันธุ์ การตัดพันธุ์ปน และให้คำแนะนำในการเปลี่ยนการทำนาจากนาหว่านมาเป็น นาดำ ซึ่งทำให้การผลิตเมล็ดพันธุ์ง่ายขึ้น แตกต่างจากเมื่อก่อน เพราะจะเป็นการทำนาหว่าน ทำให้เกษตรกรตัดพันธุ์ปนยาก สิ่งเจือปน และพันธุ์ปนเยอะ พอเปลี่ยนมาเป็นนาดำ ทำให้เกษตรกรตัดพันธุ์ปนได้ง่ายขึ้น

อีกทั้งยังมีหน่วยงานราชการอื่น ๆ ติดต่อเข้ามาประสานงาน เพื่อให้ความรู้แก่กลุ่ม จุดเด่นของกลุ่มกลุ่มนาแปลงใหญ่ข้าวศรีนคร อำเภอศรีนคร จังหวัดสุโขทัย คือ การผลิตเมล็ดพันธุ์โดยเมล็ดพันธุ์ที่นำมาจัดทำแปลงขยายพันธุ์ มาจากหน่วยงานของกรมการข้าว ซึ่งเป็นเมล็ดพันธุ์ที่มีคุณภาพ ทำให้เกษตรกรมีโอกาสเข้าถึงเมล็ดพันธุ์ดี ถือว่าเป็นผลดีกับเกษตรกรเป็นอย่างมาก 

จะเห็นได้ว่ากลุ่มนาแปลงใหญ่ข้าวศรีนคร อ.ศรีนคร จ.สุโขทัย จะให้ความร่วมมือกับศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวสุโขทัยเป็นอย่างดี  เกษตรกรสามารถรวมกลุ่มกันได้อย่างเข้มแข็ง เนื่องจากเกษตรกรจะเห็นประโยชน์จากการรวมกลุ่มกันทำกิจกรรม และหลังจากกลุ่มเข้าร่วมโครงการยกระดับ"แปลงใหญ่"ด้วยเกษตรสมัยใหม่และเชื่อมโยงตลาดแล้ว

 

กลุ่มจะมีเครื่องจักรเครื่องมือที่ทันสมัย มีปัจจัยการผลิตต่าง ๆ มีการวางแผนการบริหารงานอย่างเป็นระบบ มีการจัดทำบัญชีควบคุม ใช้เงินลงทุนน้อย มีรายได้เพิ่มมากขึ้น ผลตอบแทนจะเห็นเป็นรูปธรรม ส่งผลให้เกษตรกรให้ความร่วมมือกันในการบริหารจัดการตามหน้าที่ที่ได้รับมอบหมายมากขึ้น ความเข้มแข็งในการรวมกลุ่มกันก็จะดีขึ้นตามไปอีกด้วย