ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวพัทลุง ชู มาตรการช่วย "นาแปลงใหญ่"

นายอัมพร ทองไชย ผู้อำนวยการศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวพัทลุง เปิดเผยว่า ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวพัทลุง เป็นศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวภายใต้กรมการข้าวเป็น 1 ใน 3 ของศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวภาคใต้มีภารกิจหลักคือการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวเพื่อสนับสนุนเกษตรกรชาวนาในภาคใต้ ซึ่งศูนย์ฯมีเป้าหมายการผลิตอยู่ที่ 2,500 ตัน/ปี พันธุ์ข้าวที่ผลิตมี 4 สายพันธุ์ด้วยกัน

 

ประกอบด้วยพันธุ์ข้าวพื้นเมืองซึ่งเป็นพันธุ์ข้าวที่เหมาะสมกับท้องถิ่น พันธุ์ข้าวเชี่ยงพัทลุง เล็บนกปัตตานี สังข์หยดพัทลุง และมีพันธุ์ข้าวไม่ไวแสงซึ่งสามารถปลูกได้ในทุกที่ของประเทศไทยก็คือพันธุ์กข79 โครงการระบบส่งเสริม"เกษตรแบบแปลงใหญ่" กรมการข้าวได้มอบหมายให้ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวพัทลุงดำเนินการมาตั้งแต่ปี 2559 จนถึงปัจจุบันนี้ ศูนย์ฯมี "แปลงใหญ่" ดูแลและสนับสนุนอยู่มนพื้นที่ 2 จังหวัดคือจังหวัดตรังและจังหวัดสตูล รวมทั้งสิ้น 13 แปลง ในส่วนของการส่งเสริม "นาแปลงใหญ่" ให้สู่ความยั่งยืนของชาวนาก็คืออันดับแรกเราจะให้เจ้าหน้าที่ของเราเข้าไปดูแลในกลุ่มของ "แปลงใหญ่" ว่าในพื้นที่จังหวัดตรังและจังหวัดสตูล รวมทั้งสิ้น 13 แปลง

ในส่วนของการส่งเสริม "นาแปลงใหญ่" ให้สู่ความยั่งยืนของชาวนาก็คืออันดับแรกเราจะให้เจ้าหน้าที่ของเราเข้าไปดูแลในกลุ่มของแปลงใหญ่ว่าในพื้นที่จังหวัดตรังและสตูล มีเกษตรกรผลิตข้าวเพื่ออะไรบ้าง ที่ผ่านมาก็จะแยกเป็น 2 กลุ่มก็คือกลุ่มผลิตข้าวเพื่อบริโภค อีกกลุ่มหนึ่งก็ผลิตข้าวเพื่อบริโภคด้วยเพื่อขายด้วย ทั้ง 2 กลุ่มนี้ก็จะแยกกันในเรื่องของการส่งเสริมอย่างเห็นได้ชัด

ในส่วนที่ผลิตเพื่อบริโภคอาจจะใช้เทคโนโลยีในส่วนที่มีความจำเป็นบางส่วน แต่อีกกลุ่มมีความจำเป็นต้องใช้เทคโนโลยีหรือนวัตกรรมใหม่ ๆ เข้าไปในบางกลุ่มเพื่อต่อยอด เพื่อการตลาด เพื่อการค้า ศูนย์ฯก็จะใช้อีกวิธีการหนึ่งเพื่อให้"กลุ่มนาแปลงใหญ่" สามารถอยู่ได้ โดยการรวมกลุ่มการผลิตบริหารจัดการ ต้องมีการเชื่อมโยงกับตลาดด้วย สิ่งสำคัญที่กรมการข้าว โดยศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวพัทลุง ให้ความเอาใจใส่เกษตรกรมากที่สุดคือการลดต้นทุนและเพิ่มประสิทธิภาพการผลิตข้าว ซึ่งสิ่งที่จะเกื้อหนุนให้เป็นไปตามเป้าหมายมีหลัก 3 ประการ คือ

ประการแรก เรื่องเมล็ดพันธุ์ ซึ่งกรมการข้าวมีการผลิตเมล็ดพันธุ์ทั้งพันธุ์หลักและพันธุ์ขยาย เมล็ดพันธุ์ข้าวที่ดีทำให้ คุณภาพการผลิตในแปลงนาดีขึ้น ทำให้คุณภาพข้าวเปลือกดีขึ้น มีความต้านทานต่อโรคและแมลง ลดต้นทุนการบริหารจัดการส่วนนี้ เกษตรกรจึงมีรายได้เพิ่มขึ้น

 

พร้อมกันนี้ยังได้ส่งเสริมให้เกษตรกรปฏิบัติตามแนวทาง 3 ต้องทำ 3 ต้องลด ได้แก่ ต้องใช้เมล็ดพันธุ์ที่มีคุณภาพผ่านการรับรองพันธุ์จากกรมการข้าว ต้องทำนาไม่เกินปีละ 2 ครั้ง ต้องมีการจดบันทีก  ส่วนต้องลดประกอบด้วย ต้องลดอัตราการใช้เมล็ดพันธุ์ข้าวจากเดิมใช้ 20-30 กก./ไร่ เหลือเพียง 8-10 กก./ไร่ ลดการใช้ปุ๋ยเคมี ลดการใช้สารเคมี

 

ประการที่สอง คือการถ่ายทอดองค์ความรู้และเทคโนโลยีการผลิตข้าว ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวพัทลุง  มีเจ้าหน้าที่ถ่ายทอดองค์ความรู้เรื่องข้าวตั้งแต่กระบวนการผลิตในแปลงนาจนถึงการเก็บเกี่ยวตลอดจนวิทยาการหลังการเก็บเกี่ยว เพื่อให้ได้ผลผลิตที่มีคุณภาพตรงตามความต้องการของตลาด

 

อีกทั้งยังมีการลงพื้นที่ให้องค์ความรู้เรื่องโรคและแมลงศัตรูข้าว แมลงศัตรูและศัตรูธรรมชาติในนาข้าว ส่งเสริมและถ่ายทอดความรู้ ในการผลิตสารชีวภัณฑ์ในการป้องกันกำจัดโรคแมลงศัตรูข้าว รวมถึงถ่ายทอดองค์ความรู้การพัฒนามาตรฐานการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวสำหรับ "กลุ่มนาแปลงใหญ่"ที่มีศักยภาพและมีความสนใจจะเป็นผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพอีกด้วย

 

ประการสุดท้าย คือการสร้างมูลค่าเพิ่มให้กับผลผลิต ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวสุพัทลุงส่งเสริมและสนับสนุนการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว และการผลิตข้าวคุณภาพตามมาตรฐาน GAP ด้าน ICS เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ในการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าว การเพิ่มมูลค่าข้าว การบริหารจัดการ และการตลาด ให้สามารถแก้ไขปัญหาต่าง ๆ ของกลุ่ม

 

รวมทั้งเตรียมการพัฒนาเกษตรกรแปลงใหญ่เข้าสู่การตรวจรับรอง เพิ่มมูลค่าสินค้าข้าวโดยการยกระดับมาตรฐานการผลิตข้าวคุณภาพ การฝึกอบรมให้ความรู้ด้านการผลิตให้ได้ตามมาตรฐาน GAP การยื่นขอรับรองมาตรฐาน GAP อีกทั้งยังมี "กลุ่มนาแปลงใหญ่"บางส่วนที่พัฒนายกระดับตัวเองขึ้นเป็นผู้ผลิตข้าวอินทรีย์ ส่งผลให้เกษตรกรที่เป็นสมาชิก "นาแปลงใหญ่" สามารถเพิ่มประสิทธิภาพผลผลิตข้าวมีความปลอดภัยต่อตนเองและผู้บริโภค ผลผลิตเพิ่มขึ้น ข้าวคุณภาพดีสร้างรายได้ที่มากขึ้นอย่างยั่งยืน