โมเดลธุรกิจ SE "Social Enterprise" เทรนด์มาแรงทั่วโลก

Nation TV จัดงานสัมมนาระดมความคิดในรูปแบบ Virtual Forum ผ่านระบบ ZOOM ในหัวข้อ "สร้างวิสาหกิจเพื่อสังคม" หรือ "Social Enterprise" ให้เกิดขึ้นแบบยั่งยืน โดยมี นายจุรินทร์ ลักษณวิศิษฏ์ รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงพาณิชย์ กล่าวเปิดงานและบรรยายพิเศษ  "วิสาหกิจเพื่อสังคม" ขับเคลื่อนเศรษฐกิจเข้มแข็ง 

ในงานนี้ได้พูดถึง "ธุรกิจเพื่อสังคม" หรือ "Social Enterprise" (SE) หรือที่หลายคนอาจเรียกว่า "กิจการเพื่อสังคม" คือโมเดลการเคลื่อนไหวทางสังคมรูปแบบหนึ่ง ที่นำเอาโมเดลธุรกิจเข้ามาเป็นส่วนหนึ่งในการแก้ไขปัญหาสังคมและสิ่งแวดล้อมอย่างยั่งยืน กล่าวคือ จากเดิมที่ต้องพึ่งพาเงินบริจาคหรือเงินทุนซึ่งอาจมีความไม่แน่นอน ผู้ประกอบการที่เป็นผู้มุ่งหวังในการเปลี่ยนแปลงสังคม จึงปรับเปลี่ยนองค์กรหรือแนวทางการดำเนินงานของตนเองให้มีลักษณะเป็นกิจการ ที่สามารถสร้างเงินทุนภายในให้แก่ตนเองได้ และยังสามารถช่วยเหลือสังคมได้อย่างต่อเนื่องและเกิดผลอย่างยั่งยืน

ถึงแม้จะมีเรื่องผลประกอบการเข้ามาข้องเกี่ยว แต่เป้าหมายสำคัญหลักของ SE ยังคงอยู่ที่การขจัด บรรเทา และแก้ไขปัญหาสังคม บนรากฐานความสามารถในการสร้างกำไรหรือเงินทุนของตนเอง โดยไม่ต้องคอยพึ่งพาเงินบริจาคหรือเงินทุนจากแหล่งอื่นที่มักไม่ต่อเนื่องและแน่นอน

ในการสัมมนาครั้งนี้ นางนภา เศรษฐกร ผู้อำนวยการสำนักงานส่งเสริมวิสาหกิจเพื่อสังคม ได้เปิดเผยถึงเทรนด์โลกในการทำธุรกิจ SE ว่า ปัจจุบันนี้โลกมีกระแสตื่นตัวทางด้านรักษ์โลก รักษ์สิ่งแวดล้อมมากที่สุด ปัญหาที่เกิดจากปริมาณขยะพลาสติกจำนวนมากที่ส่งผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อมและตกค้างหลงเหลือในธรรมชาติอย่างมหาศาล เพราะฉะนั้นการทำธุรกิจที่คำนึงถึงสิ่งแวดล้อม จึงเป็นอีกหนึ่งโจทย์ที่ท้าทายสำหรับผู้ประกอบการSE แม้ว่าช่วงแรกอาจจะต้องเผชิญกับต้นทุนการดำเนินการที่สูง แต่เมื่อเทียบกับสิ่งที่จะได้มา ในเรื่องความเชื่อมั่นและภาพลักษณ์ต่อแบรนด์ ความยั่งยืนด้านสิ่งแวดล้อม ก็นับว่าคุ้มค่า 

ทางด้านนางศิริพร เชี่ยววัฒนากุล ประธานกรรมการ บริษัท ลิฟวิ่ง วิสาหกิจเพื่อสังคม จำกัด หนึ่งในผู้ประกอบการSE ที่ประสบความสำเร็จในปัจจุบัน เปิดเผยว่า การทำ "ธุรกิจเพื่อสังคม" หรือ "Social Enterprise" จะต้องใช้หัวใจในการทำงานควบคู่กับการทำธุรกิจ อย่างเช่นธุรกิจของลิฟวิ่ง ที่มุ่งเน้นช่วยเหลือผู้ป่วยจิตเวช ทั้งผู้ป่วยไบโพลาร์ ผู้ป่วยโรคซึมเศร้า และผู้ป่วยคนโรควิตกกังวล ด้วยการสนับสนุนการคืนสู่สุขภาวะของผู้ป่วยจิตเวช โดยให้บริการแบบมุ่งสู่สุขภาวะอย่างยั่งยืน และเปิดโอกาสให้ผู้ป่วยจิตเวชมีส่วนร่วมในงานทุกด้านทุกขั้นตอน เช่น การสนับสนุนให้ผู้ป่วยจิตเวชทำงานเพื่อช่วยหารายได้ อย่างการทำงานฝีมือ หรือการทำอาหาร เบเกอรี่ เครื่องดื่ม เป็นต้น เป็นการลงทุนที่มีผลตอบแทนเป็นชีวิต ที่สามารถกลับคืนสู่ครอบครัวและสังคมได้อย่างมีคุณค่า ซึ่งในการสัมมนาวันนี้ นางศิริพร ยังได้ขอความร่วมมือให้ทุกภาคส่วนช่วยประชาสัมพันธ์ การทำธุรกิจSE ในปัจจุบัน ที่ยังมีคนรู้จักน้อย และยังไม่เข้าใจในระบบของการทำธุรกิจSE ส่งผลให้การทำธุรกิจยังไม่ราบรื่น และอาจจะไม่เกิดผลในระยะยาว 

ทางด้าน ม.ล.ดิศปนัดดา ดิศกุล นายกสมาคมธุรกิจเพื่อสังคม กล่าวว่า ในปัจจุบันนี้ ผู้ประกอบการSE ยังคงประสบปัญหาในเรื่องการเงิน การเข้าถึงแหล่งเงินทุน ซึ่งเป็นเรื่องที่ผู้ประกอบการSE กำลังต่อสู้ในช่วงนี้ รวมไปถึงในเรื่องขององค์ความรู้ในการบริหารจัดการ ที่ผู้ประกอบการยังคงขาดอยู่ ซึ่งทั้งหมดนี้ จะส่งผลในเรื่องของการเติบโต และความยั่งยืน ของธุรกิจที่จะเกิดขึ้นในอนาคต

สุดท้ายนี้ ผู้บรรยาย ต่างให้ความคิดเห็นตรงกันว่า การทำธุรกิจSE ในประเทศไทย เป็นเรื่องที่ค่อนข้างละเอียดอ่อน และต้องใช้ความเข้าใจในการทำธุรกิจ เนื่องจากเป็นธุรกิจที่ต้องให้ความสำคัญกับสังคมและสิ่งแวดล้อมเป็นอันดับหนึ่ง รองลงมาจากการทำธุรกิจที่มุ่งหวังเรื่องผลกำไร ดังนั้นการทำธุรกิจนี้จึงต้องมีPassionที่แข็งแรง จึงจะทำให้ธุรกิจนี้เติบโตไปได้อย่างยั่งยืน