ศมข.พิจิตร เข้มตลอดกระบวนการผลิตสู่ "เมล็ดพันธุ์ข้าว" คุณภาพได้มาตรฐาน

นายอัครสิชฌ์ มหาจิราศิริ  ผู้อำนวยการศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวพิจิตร กล่าวว่า ระบบส่งเสริมการเกษตรแบบแปลงใหญ่เป็นการดำเนินงานซึ่งเน้นการรวมกลุ่มของเกษตรกรรายย่อยในพื้นที่ โดยวางระบบการผลิตและการบริหารจัดการไปในแนวทางเดียวกัน เพื่อประหยัดต้นทุนและเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต "เมล็ดพันธุ์ข้าว" เป็นหนึ่งในปัจจัยการผลิตที่สำคัญในการผลิตข้าว

เนื่องจาก "เมล็ดพันธุ์ข้าว" ที่มีคุณภาพดี ช่วยให้ได้ผลผลิตต่อไร่มากขึ้น ผลผลิตมีคุณภาพดีและได้มาตรฐาน การผลิต"เมล็ดพันธุ์ข้าว"ที่ดีสำหรับจำหน่าย จำเป็นต้องควบคุมการปฏิบัติตั้งแต่ในแปลงนา สถานที่รวบรวม การปรับปรุงคุณภาพและการตรวจสอบ "เมล็ดพันธุ์ข้าว" จนถึงการบรรจุ เพื่อลดความเสี่ยงของการปนของข้าวพันธุ์อื่น การทำลายของศัตรูพืช และปัจจัยอื่น ๆที่ทำให้ "เมล็ดพันธุ์ข้าว" ไม่ได้ตามมาตรฐาน

นางสาวตราจิณห์  ลอมศรีสกุล นักวิชาการเกษตรปฏิบัติการ กลุ่มควบคุมคุณภาพ ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวพิจิตร  กล่าวว่า ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวพิจิตร ได้กำหนดให้มีการควบคุมคุณภาพ "เมล็ดพันธุ์" ในทุกขั้นตอนของกระบวนการผลิตเมล็ดพันธุ์อย่างเข้มงวด ตั้งแต่การผลิตในแปลงขยายพันธุ์ เมล็ดพันธุ์ก่อนการจัดซื้อ เมล็ดพันธุ์ระหว่างการปรับปรุงสภาพเมล็ดพันธุ์ หลังปรับปรุงสภาพ จนถึงเมล็ดพันธุ์ดีที่อยู่ระหว่างการเก็บรักษาในโรงเก็บ

และทางศูนย์ฯจะมีมาตรฐานการจัดซื้อเมล็ดพันธุ์คืนของเกษตรกรเป็นมาตรฐานเมล็ดพันธุ์ข้าว พ.ศ 2557 ก็จะมีในเรื่องของเมล็ดบริสุทธิ์ ต้องมีเมล็ดบริสุทธิ์เพื่อการจำหน่าย เมล็ดจะต้องมีความบริสุทธิ์ 98 เปอร์เซ็นต์ มีสิ่งเจือปนได้ไม่เกิน 2% แล้วก็มีในชั้นพันธุ์ขยายเมล็ดแดงจะมีได้ 1 เมล็ด

ส่วนชั้นพันธุ์จำหน่ายเมล็ดแดงเจอได้ 5 เมล็ด การตรวจสอบความชื้น เพื่อให้ทราบถึงปริมาณน้ำในเมล็ด ซึ่งเป็นสาเหตุที่ทำให้เมล็ดเสื่อมคุณภาพและมีผลโดยตรงต่ออายุการเก็บรักษา สามารถทำได้ 2 วิธี 1. วิธีอบด้วยความร้อนในตู้อบ อบด้วยอุณหภูมิสูงที่ 130-133 องศาเซลเซียส เป็นเวลา ๒ ชั่วโมง

2.การวัดความชื้นโดยใช้เครื่อง เครื่องวัดความชื้นที่นิยมใช้ในห้องปฏิบัติการคือ เครื่องวัดแบบไฟฟ้า Steinlite SB 900 เป็นการวัดที่สะดวกและทราบผลอย่างรวดเร็ว แล้วก็หลังจากนั้นก็จะมาทำการทดสอบความงอก เพื่อวัดความสามารถในการงอกของเมล็ด เมื่อได้รับสภาพแวดล้อมที่เหมาะสม (ความชื้น อุณหภูมิ แสง วัสดุเพาะที่เหมาะสม) การทดสอบความงอกมีหลายวิธีโดยการทดสอบความงอกเมล็ดพันธุ์ข้าวที่ปฏิบัติกันของศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวมี 2 วิธี

คือ 1. การทดสอบความงอกโดยการเพาะบนกระดาษ (Top of Paper, TP) และ 2. การทดสอบความงอกโดยการเพาะระหว่างกระดาษ (Between Paper, BP) และตามมาตรฐานเมล็ดพันธุ์ข้าว 2557 เมล็ดพันธุ์ข้าวจะต้องมีความงอกไม่น้อยกว่าร้อยละ 80 และความชื้นไม่เกินร้อยละ 14

จะเห็นได้ว่า กว่าที่เกษตรกรทั่วไปหรือกลุ่มเกษตรกรแปลงใหญ่จะได้รับการสนับสนุน "เมล็ดพันธุ์ข้าวคุณภาพ"ไปใช้เพาะปลูกนั้นตลอดกระบวนการผลิตเมล็ดพันธุ์สิ่งสำคัญมากที่ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวทั่วประเทศคำนึงถึงคือ การควบคุมคุณภาพ  เพื่อจะทำให้เกิดความมั่นใจว่าเมล็ดพันธุ์ที่ผลิตมีคุณภาพดี ตามมาตราฐานที่กำหนด รวมทั้งเป็นการสร้างความน่าเชื่อถือให้แก่เกษตรกร และลูกค้าว่าได้ซื้อเมล็ดพันธุ์ข้าวที่มีคุณภาพดีไปเพาะปลูก