ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวเชียงใหม่ พัฒนา "นาแปลงใหญ่" ผู้ผลิตเมล็ดข้าวพันธุ์ดี

 

นายขจร โนวัฒน์  ผู้อำนวยการศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวเชียงใหม่ เปิดเผยว่า "กลุ่มนาแปลงใหญ่" ตำบลป่าสัก อ.เมือง จ.ลำพูน เป็นกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวให้กับศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวเชียงใหม่ด้วย และแม้กลุ่มนี้จะเป็นกลุ่มเกษตรกรที่ค่อนข้างสูงวัยแต่มีประสบการณ์สูงมาก เนื่องจากผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวที่มีคุณภาพได้มาตรฐานให้กับศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวเชียงใหม่มาอย่างยาวนานกว่า 2 ทศวรรษ หรือประมาณ 20 ปี และก็ยังเป็นกลุ่มผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวที่มีความเข้มแข็งอย่างมาก

 

จนกระทั่งเราได้เข้าไปสนับสนุนให้เข้าร่วมโครงการ "นาแปลงใหญ่"ในปี 2561 มีพื้นที่เข้าร่วมโครงการจำนวน 370 ไร่ เกษตรกรจำนวน 37 ราย ซึ่งแม้ในปัจจุบันปริมาณน้ำฝนจะลดลงในบางฤดูปลูก แต่กลุ่มยังมีความพยายามในการแก้ไขปัญหาโดยการปรับเปลี่ยนวิธีการปลูกโดยใช้นวัตกรรมการหยอดข้าวแห้ง การดูแลรักษาด้วยความเอาใจใส่ทำให้เมล็ดพันธุ์ข้าวผ่านมาตรฐานอย่างต่อเนื่อง กลุ่มจึงสามารถจำหน่ายเมล็ดพันธุ์ข้าวให้กับศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวเชียงใหม่ได้มากกว่า 200 ตันต่อปี สมาชิกมีมูลค่าผลผลิตมากกว่าปีละ 3,200,000 บาท ระยะเวลากว่า2ทศวรรษ รวมเป็นเงินกว่า 64 ล้านบาท

 

 

 

 

ด้านนายสิงห์ชัย พิงคะสัน ประธาน"กลุ่มนาแปลงใหญ่"ตำบลป่าสัก กล่าวว่า หลักในการปฏิบัติของการเข้าร่วมโครงการ"นาแปลงใหญ่" ที่สมาชิกของเราทำร่วมกัน คือ การลดต้นทุนการผลิต  กลุ่มได้นำนวัตกรรมเครื่องหยอดข้าวแห้งมาใช้แก้ปัญหา การขาดแคลนแรงงานคนปลูก และปัญหาน้ำน้อยเนื่องจากฝนไม่ตกตามฤดูกาล ซึ่งการหยอดข้าวแห้ง สามารถช่วยเกษตรกรลดต้นทุนการผลิต จากการจ้างคนปักดำ ไร่ละ 1,200 บาท เป็นการจ้างหยอดเพียง ไร่ละ  400 บาทเท่านั้น

 

การใช้เครื่องหยอดข้าวแห้ง ยังใช้อัตราเมล็ดพันธุ์เพียง 8-10 กิโลกรัมต่อไร่ ซึ่งประหยัดการใช้เมล็ดพันธุ์กว่าการปลูกโดยวิธีการหว่านได้ถึง 10-15 กิโลกรัมต่อไร่ คิดเป็นเงิน 250-350 บาทต่อไร่ การเพิ่มผลผลิตปรับปรุงโครงสร้างดิน ด้วยการใช้เทคโนโลยีการไถกลบตอซัง ช่วยทำให้โครงสร้างของดินดีขึ้น เมื่อโครงสร้างของดินดี รากของต้นข้าวก็สามารถแพร่กระจายได้ดี ทำให้การดูดซึมปุ๋ยหรือแร่ธาตุในดินดีขึ้น ต้นข้าวก็จะแข็งแรง ส่งผลให้ได้ผลผลิตข้าวที่ดี มีคุณภาพมากขึ้นด้วย

 

 

การพัฒนาคุณภาพของข้าวโดยกลุ่มได้เข้าร่วมโครงการการปฏิบัติทางการเกษตรที่ดีสำหรับเมล็ดพันธุ์ข้าว (GAP Seed) ของกรมการข้าว ทำให้ข้าวที่ผลิตได้มีมาตรฐานเพิ่มขึ้น สามารถผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวให้กับศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวเชียงใหม่ ได้ถึง 150-200 ตันต่อฤดูการผลิต และจำหน่ายเมล็ดพันธุ์ข้าวในรูปแบบศูนย์ข้าวชุมชน ให้กับเกษตรกรในพื้นที่ และจังหวัดใกล้เคียงได้ถึง 15-20 ตันต่อฤดูกาล

 

 

ซึ่งเป็นการเพิ่มมูลค่าผลผลิตของสมาชิกให้สูงขึ้นกว่าการจำหน่ายเป็นข้าวเปลือกเพื่อการบริโภคให้กับโรงสีทั่วไป ส่วนการบริหารจัดการกลุ่มนั้นเรามีระบบควบคุมภายใน โดยมีการตั้งคณะกรรมการกลุ่มทำหน้าที่ต่าง ๆ เพื่อควบคุมคุณภาพของเมล็ดพันธุ์ข้าวที่เราผลิตในทุกขั้นตอน การวางแผนการตลาดกลุ่มมีบริหารจัดการโดยการแบ่งพื้นที่ในการผลิตเมล็ดพันธุ์ออกเป็นส่วน ๆ เพื่อให้สามารถผลิตเมล็ดพันธุ์ได้ตามสัดส่วนเป้าหมายการผลิตที่ได้รับ ทำให้เมล็ดพันธุ์ข้าวที่ผลิตได้ไม่เหลือคงค้างในทุกฤดู

 

 

ข้อดีการเข้าร่วมโครงการ"นาแปลงใหญ่"เป็นการส่งเสริมให้เกษตรกรมีการรวมกลุ่มเพื่อการผลิตร่วมกัน  มีอำนาจในการต่อรอง เกษตรกรมีรายได้เพิ่มขึ้นมีเงินเก็บ สร้างความมั่นคงให้กับอาชีพชาวนาผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวเพื่อพี่น้องเกษตรกร

 

 

ศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวเชียงใหม่ ได้ถ่ายทอดองค์ความรู้ในทุก ๆ ด้าน เพื่อพัฒนาศักยภาพเกษตรกรและเพิ่มขีดความสามารถในการผลิตเมล็ดพันธุ์ข้าวพันธุ์ดี ซึ่งเป็นหนึ่งภารกิจที่ทางศูนย์เมล็ดพันธุ์ข้าวเชียงใหม่ ให้ความสำคัญเป็นอย่างยิ่ง เพราะหากผู้ผลิตเมล็ดพันธุ์มีความพร้อมที่ดี ก็จะส่งผลถึงศักยภาพด้านการผลิตที่เพิ่มมากยิ่งขึ้นของเกษตรกรและสิ่งที่จะตามมานั้น คือ ชีวิตความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นของเกษตรกร