โครงการสุดท้าย "ในหลวงรัชกาลที่ 9" อ่างเก็บน้ำนฤบดินทรจินดา เขื่อนห้วยโสมง

 

สิ่งที่ "ในหลวงรัชกาลที่ 9" ทรงปฏิบัติมาตลอด 70 ปี ได้กลายมาเป็นมรดกให้พสกนิกรชาวไทยได้รักษาสืบสานและต่อยอดต่อไป โครงการอ่างเก็บน้ำนฤบดินทรจินดา อันเนื่องมาจากพระราชดำริ (เขื่อนห้วยโสมง) ต.แก่งดินสอ อ.นาดี จ.ปราจีนบุรี

 

เขื่อนห้วยโสมงเป็นโครงการชลประทานขนาดใหญ่แห่งสุดท้ายในพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช รัชกาลที่ 9 พระองค์ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯ ให้สร้างอ่างเก็บน้ำห้วยโสมง เพื่อแก้ไขปัญหาอุทกภัย ภัยแล้ง และปัญหาน้ำเค็มหนุนลุ่มน้ำแม่น้ำปราจีนบุรีในหน้าแล้งให้กับชาวอำเภอกบินทร์บุรี และชาวจังหวัดปราจีนบุรี

 

โดยได้รับพระมหากรุณาธิคุณจากสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จฯ ทรงเปิดอ่างเก็บน้ำ เมื่อวันที่ 3 ธันวาคม 2560 ที่ผ่านมา

 

 

 

• 22 พฤษภาคม 2521 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวภูมิพลอดุลยเดช มีพระราชดำรัสเกี่ยวกับโครงการห้วยโสมงเป็นครั้งแรก พระองค์ทรงเขียนด้วยลายพระหัตถ์ว่า โครงการอ่างเก็บน้ำห้วยโสมง ถ้าทำแล้วจะเกิดประโยชน์กับประชาชน
• ปี 2552 คณะรัฐมนตรีมีอนุมัติให้เริ่มดำเนินการก่อสร้าง ระยะก่อสร้าง 9 ปี โดยกรมชลประทานเริ่มก่อสร้างตั้งแต่ปีงบประมาณ 2553 เป็นต้นมา และแล้วเสร็จในปี 2560

 

• อ่างเก็บน้ำนฤบดินทรจินดา หรือที่คุ้นหูในชื่อโครงการห้วยโสมง เป็นอ่างเก็บน้ำที่ทำจากดิน มีความยาว 3,967 เมตร ความลึก 32 เมตร มีความจุที่ระดับเก็บกักน้ำ 295 ล้านลูกบาศก์เมตร อยู่บนเนื้อที่ 16,250 ไร่ มีระบบส่งน้ำและระบายน้ำครอบคลุมพื้นที่ชลประทาน 111,300 ไร่
• ความโดดเด่นอีกประการของโครงการห้วยโสมง คือ การปฏิบัติตามแผนป้องกันแก้ไขผลกระทบสิ่งแวดล้อมอย่างเคร่งครัด จนได้รับความชื่นชม "บันทึกด้วยความยินดี ที่มีการลดผลกระทบระหว่างการก่อสร้างและร้องขอให้บูรณาการร่วมกันอย่างต่อเนื่อง" จากการประชุมคณะกรรมการมรดกโลก สมัยสามัญ ครั้งที่ 38 ณ กรุงโดฮา รัฐกาตาร์

 

 

 

กรมชลประทานได้ขอพระราชทานชื่ออ่างเก็บน้ำแห่งนี้ ซึ่งเมื่อวันที่ 16 พฤษภาคม 2559 พระบาทสมเด็จพระปรมินทรมหาภูมิพลอดุลยเดช บรมนาถบพิตร ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อมพระราชทานชื่ออ่างเก็บน้ำว่า “อ่างเก็บน้ำนฤบดินทรจินดา” อันมีความหมายว่า “อ่างเก็บน้ำที่สร้างขึ้นตามพระราชดำริในพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว”

 

นอกจากประโยชน์ด้านการเกษตรแล้ว “อ่างเก็บน้ำนฤบดินทรจินดา” ยังจะช่วยบรรเทาปัญหาน้ำท่วมในฤดูฝน และปัญหาขาดแคลนน้ำในฤดูแล้งในเขตอำเภอนาดีและอำเภอกบินทร์บุรี รวมทั้งช่วยรักษาระบบนิเวศ ผลักดันน้ำเค็ม น้ำเน่าเสีย ในแม่น้ำปราจีนบุรีและแม่น้ำบางปะกง ซึ่งที่ผ่านมาได้สร้างความเสียหายให้กับพืชผลทางการเกษตรและระบบน้ำประปาในช่วงฤดูแล้งเป็นประจำเกือบทุกปี

 

ที่สำคัญ อ่างเก็บน้ำแห่งนี้ยังจะทำหน้าที่เป็น “แนวกันชน” ป้องกันการบุกรุกทำลายพื้นที่ป่าไม้ในเขตอุทยานแห่งชาติทับลานและอุทยานแห่งชาติปางสีดา อันเป็นพื้นที่ “มรดกโลกทางธรรมชาติ” รวมทั้งเป็นแหล่งน้ำที่ช่วยเพิ่มระดับความชุ่มชื้นในพื้นที่ป่าไม้ได้อีกประการหนึ่ง ตลอดจนเป็นสถานที่ท่องเที่ยวแห่งใหม่ของจังหวัดปราจีนบุรีได้อีกด้วย

 

ด้วยพระปรีชาสามารถและพระวิสัยทัศน์ที่ยาวไกล อันเกิดจากพระราชหฤทัยที่ทรงห่วงใยราษฎรที่เดือดร้อน ในวันนี้ “อ่างเก็บน้ำนฤบดินทรจินดา” ได้ดำเนินการก่อสร้างแล้วเสร็จ และสามารถช่วยบรรเทาปัญน้ำท่วม น้ำแล้ง ในพื้นที่ลุ่มน้ำปราจีนบุรีได้อย่างมีประสิทธิภาพมาตั้งแต่ปี 2559 เป็นต้นมา

 

นับเป็นพระมหากรุณาธิคุณอันล้นพ้นต่อพสกนิกรลุ่มน้ำปราจีนบุรีทุกคน ที่ความทุกข์ยากจากปัญหาน้ำได้รับการปัดเป่าให้หมดสิ้นไป