ศูนย์วิจัยคลินิกศิริราช พบการฉีด "วัคซีนโควิด" เข็มสลับ ซิโนแวค Sinovac ก่อน แล้วตามด้วย แอสตร้าเซนเนก้า AstraZeneca ภูมิขึ้นสูงเฉลี่ย 1,355 หน่วย คือ คำตอบตอนนี้ เพื่อต่อต้านสายพันธุ์เดลตา
ศ.พญ. กุลกัญญา โชคไพบูลย์กิจ ผู้อำนวยการศูนย์วิจัยคลินิก (SICRES) กล่าวว่า งานวิจัยที่เกี่ยวข้องกับ "วัคซีนโควิด" ในช่วงแรกเป็นการศึกษาในอาสาสมัครบุคลากรทางการแพทย์ ที่ได้รับการฉีดวัคซีน ซิโนแวค Sinovac 2 เข็ม และวัคซีน แอสตร้าเซนเนก้า AstraZeneca 2 เข็ม ใช้การทดสอบด้วยวิธีเดียวกัน ในผู้ที่มีคุณสมบัติคล้ายกัน พบว่า
- หลังฉีดวัคซีน ซิโนแวค Sinovac 2 เข็ม มีภูมิคุ้มกันขึ้นสูงสู้การฉีดวัคซีน แอสตร้าเซนเนก้า AstraZeneca 2 เข็ม ไม่ได้
- เมื่อทดสอบการต่อต้านไวรัส โควิด-19 กลายพันธุ์ สายพันธุ์เดลตา ที่มีชีวิต พบว่า วัคซีน ซิโนแวค Sinovac 2 เข็ม จะปกป้องได้ไม่ดีเท่า วัคซีน แอสตร้าเซนเนก้า AstraZeneca ซึ่งสอดคล้องกับรายงานที่พบการติดเชื้อ เดลตา จำนวนมาก ในผู้ที่เคยฉีด ซิโนแวค Sinovac 2 เข็ม มาก่อน
อย่างไรก็ดี ก็ยังพบว่า วัคซีน ซิโนแวค Sinovac 2 เข็ม ยังป้องกันการติดเชื้ออย่างรุนแรง และการเสียชีวิตได้ค่อนข้างสูงมากกว่า 70%
การเกิดเชื้อกลายพันธุ์ ทำให้การฉีด "วัคซีนโควิด" ซิโนแวค Sinovac 2 เข็ม แบบเดิม ป้องกันเชื้อ เดลตา ไม่ได้ดี แม้ว่าการฉีดวัคซีนจะยังสามารถลดความรุนแรงได้ จึงได้มีการศึกษา การฉีดสลับเข็มไขว้ ระหว่าง ซิโนแวค Sinovac + แอสตร้าเซนเนก้า AstraZeneca / แอสตร้าเซนเนก้า AstraZeneca + ซิโนแวค AstraZeneca / ซิโนแวค Sinovac + ไฟเซอร์ Pfizer / แอสตร้าเซนเนก้า AstraZeneca + ไฟเซอร์ Pfizer
ผลการศึกษา
โดยทำการวัดภูมิต่อไวรัสโดยวิธีที่ใช้ทั่วไป anti-RBD IgG (BAU/mL) หลังเข็มสอง 2 สัปดาห์ พบว่า การฉีดสลับเข็ม
- ซิโนแวค Sinovac ก่อน ตามด้วย แอสตร้าเซนเนก้า AstraZeneca พบภูมิจาก 24 หน่วย ขึ้นสูงเป็น 1,355 หน่วย
- แอสตร้าเซนเนก้า AstraZeneca ก่อน ตามด้วย ซิโนแวค Sinovac พบภูมิขึ้นน้อยกว่ามาก จาก 147 หน่วย ขึ้นเป็น 222 หน่วย
เปรียบเทียบการฉีดชนิดเดียวกัน
- ซิโนแวค Sinovac 2 เข็ม ภูมิขึ้น 229 หน่วย
- แอสตร้าเซนเนก้า AstraZeneca 2 เข็ม ภูมิขึ้น 424 หน่วย
- ไฟเซอร์ Pfizer 2 เข็ม ภูมิขึ้น 1,900 หน่วย
"ส่วนคนที่เป็น โควิด-19 ในช่วงระบาดที่สมุทรสาคร เมื่อผ่านไป 4 สัปดาห์ ภูมิขึ้น 181หน่วย และจากวัดภูมิแบบจำเพาะต่อสายพันธุ์เดลตาที่มีชีวิต พบว่า ถ้าฉีดเข็มสลับ ซิโนแวค Sinovac แล้วตามด้วย แอสตร้าเซนเนก้า AstraZeneca สามารถต่อต้านเดลตาได้ดีกว่าการฉีด แอสตร้าเซนเนก้า AstraZeneca แล้วตามด้วย ซิโนแวค Sinovac หรือ ซิโนแวค Sinovac 2 เข็มมาก และดีกว่าการฉีดด้วย แอสตร้าเซเนก้า AstraZeneca 2 เข็มเล็กน้อย"
ส่วนผลการศึกษา "วัคซีนโควิด" เข็มสลับ ไฟเซอร์ Pfizer กับวัคซีนตัวอื่น ต้องรออีก 1 เดือน จึงจะทราบผล เนื่องจากเพิ่งได้รับวัคซีนมาศึกษา
นอกจากนี้ การระบาดของเชื้อกลายพันธุ์โดยเฉพาะสายพันธุ์เดลตา ทำให้มีความจำเป็นที่ต้อง ฉีดวัคซีนเข็ม 3 ให้กับบุคลากรด่านหน้าที่เคยฉีดวัคซีน ซิโนแวค Sinovac มาแล้ว 2 เข็ม เพราะถ้าติดเชื้อแม้จะไม่รุนแรงก็ต้องหยุดงาน ไม่มีคนดูแลผู้ป่วย ศูนย์วิจัยคลินิกศิริราช จึงได้เริ่มทำการศึกษาเพิ่มเติม โดยแบ่งการฉีดกระตุ้นเข็มที่ 3 ออกเป็น 4 กลุ่ม ได้แก่ แอสตร้าเซนเนก้า AstraZeneca , ซิโนฟาร์ม Sinopharm , ไฟเซอร์ Pfizer เต็มโดส และ ไฟเซอร์ Pfizer ครึ่งโดส (ซึ่งมีศึกษาการใช้ครึ่งโดสของวัคซีนเอ็มอาร์เอ็นเอ mRNA ฉีดกระตุ้นมาบ้างแล้วในต่างประเทศ)
เบื้องต้น ผลการศึกษา โดยทำการวัดภูมิด้วยวิธีทั่วไป พบว่า
- ผู้ที่ได้วัคซีน แอสตร้าเซนเนก้า AstraZeneca เป็นเข็ม 3 หลังจากฉีดวัคซีน ซิโนแวค Sinovac 2 เข็ม ไปแล้ว 2 เดือน พบว่า ภูมิขึ้นจาก 52 หน่วย เป็น 1,500 หน่วย ไม่ต่างจากการฉีด ไฟเซอร์ Pfizer 2 เข็ม มากนัก
- ผู้ที่ได้วัคซีน ซิโนฟาร์ม Sinopharm เป็นเข็ม 3 ภูมิขึ้นจาก 44 หน่วย เป็น 218 หน่วย ซึ่งภูมิขึ้นในระดับที่น้อยกว่าการใช้ แอสตร้าเซนเนก้า AstraZeneca เป็นเข็ม 3 และยืนยันด้วยการตรวจภูมิคุ้มกันแบบจำเพาะต่อเดลตาที่มีชีวิต ก็พบว่า แอสตร้าเซนเนก้า AstraZeneca เป็นเข็ม 3 ให้ผลต่อต้านไวรัสได้ดีกว่ามาก
จากผลการศึกษาเหล่านี้ ศูนย์วิจัยคลินิกศิริราช จึงขอแนะนำว่า
- ในยามนี้ที่มี สายพันธุ์เดลตา ระบาดเช่นนี้ ควรฉีด "วัคซีนโควิด" เข็มสลับ ซิโนแวค Sinovac แล้วตามด้วย แอสตร้าเซนเนก้า AstraZeneca ซึ่งจะให้ประสิทธิภาพดี และใช้วัคซีนที่เรามีได้อย่างมีประโยชน์สูงสุด
- สูตรสลับแบบนี้จะดีกว่าการฉีด แอสตร้าเซนเนก้า AstraZeneca 2 เข็ม เพราะทำให้จบการฉีดเข็มที่ 2 ได้เร็วกว่า คือ ภายใน 3 - 4 สัปดาห์ แทนที่จะเป็น 10 - 12 สัปดาห์ และยังมีระดับภูมิคุ้มกันที่วัดได้สูงกว่าด้วย ซึ่งทางกระทรวงเริ่มฉีดแบบนี้ในขณะนี้แล้ว
- ไม่แนะนำ การฉีดวัคซีน แอสตร้าเซนเนก้า AstraZeneca แล้วตามด้วย ซิโนแวค Sinovac หรือ ซิโนแวค Sinovac 2 เข็ม
- ส่วนการฉีดวัคซีนเข็ม 3 ต้องรอดูว่ามีวัคซีนอะไรในประเทศ ตอนนี้ แอสตร้าเซนเนก้า AstraZeneca ดีที่สุด เมื่อเทียบกับ ซิโนฟาร์ม Sinopharm ส่วน ไฟเซอร์ Pfizer ต้องรอดูผลการทดลองที่จะออกมาในอีกประมาณ 2 อาทิตย์
ข่าวที่เกี่ยวข้อง