สิงห์อมควันออสซี่เฮ.. รัฐไม่ขึ้นภาษียาสูบปีนี้

 
เมื่อวันที่ 11 พ.ค. ที่ผ่านมา เว็บไซต์ข่าวต่างประเทศรายงานว่า ในการแถลงงบประมาณปี 2564-2565 กระทรวงการคลังออสเตรเลีย ไม่มีการประกาศขึ้นภาษีสรรพสามิตยาสูบ 12.5% ซึ่งถือเป็นครั้งแรกในรอบเกือบ 1 ทศวรรษ ตั้งแต่ปี 2555การตัดสินใจไม่ขึ้นภาษีสรรพสามิตยาสูบในปีงบประมาณ 2564-2565 นั้น มีขึ้นภายใต้การจัดทำงบประมาณแบบขาดดุลของรัฐบาลกลางออสเตรเลีย และคาดว่าจะทำให้รัฐบาลกลางออสเตรเลียมีรายได้ภาษีจากยาสูบลดลง 1.5%หรือ 230 ล้านดอลลาร์ออสเตรเลีย เหลือ 15,060 ล้านดอลลาร์ออสเตรเลีย แต่ขณะเดียวกันกระทรวงการคลังคาดว่าจะมีรายได้ภาษีสรรพสามิตเพิ่มขึ้นจากเหล้าและเบียร์

จากข้อมูลบนเว็บไซต์ของสำนักการจัดเก็บภาษีออสเตรเลีย (Australian Taxation Office) พบว่าในช่วงระหว่างปี 2555-2563 กระทรวงการคลังออสเตรเลียประกาศขึ้นภาษีสรรพสามิตในสัดส่วน 12.5% ทุกปี นอกเหนือจากการปรับขึ้นภาษีตามอัตราการเพิ่มขึ้นของรายได้เฉลี่ยต่อสัปดาห์หรือที่เรียกกันในออสเตรเลียว่า AWOTE โดยปัจจุบันอัตราภาษียาสูบอยู่ที่ 1.1036 ดอลลาร์ออสเตรเลียต่อมวน ซึ่งมีผลมาตั้งแต่เดือนกันยายน 2563

ทั้งนี้ เมื่อเดือนมีนาคม 2564 ที่ออสเตรเลียถึงกำหนดต้องปรับอัตราภาษีตามการเพิ่มขึ้นของ AWOTE ปรากฏว่า ไม่มีการขึ้นภาษีแต่อย่างใด เนื่องจากรายได้ AWOTE ซึ่งเป็นตัวชี้วัดกำลังซื้อของผู้บริโภค เพิ่มขึ้นไม่ถึง 1%
     

ก่อนหน้านี้ ในประเทศนิวซีแลนด์ซึ่งเป็นประเทศเพื่อนบ้านของออสเตรเลีย รัฐบาลกลางก็ได้ตัดสินใจไม่ขึ้นภาษีสรรพสามิตยาสูบอีก 10% เพิ่มจากอัตราเงินเฟ้ออีก หลังการขึ้นภาษีในลักษณะดังกล่าวครั้งสุดท้ายเมื่อวันที่ 1 มกราคม 2563 ดังนั้นเมื่อวันที่ 1 มกราคม 2564 ที่ผ่านมา นิวซีแลนด์จึงขึ้นภาษียาสูบเพียง 1.4% ตามอัตราเงินเฟ้อเท่านั้น เป็น 1.04578 ดอลลาร์นิวซีแลนด์ต่อมวน
 
    
ทั้งออสเตรเลียและนิวซีแลนด์ต่างก็เป็นประเทศชั้นนำของโลกในด้านการควบคุมยาสูบ และเป็นประเทศที่มีราคาบุหรี่แพงที่สุดติด 10 อันดับแรกของโลกตามข้อมูลขององค์การอนามัยโลกเมื่อปี 2561
     

สำหรับประเทศไทย กรมสรรพสามิตและกระทรวงการคลังกำลังอยู่ระหว่างการพิจารณาปรับโครงสร้างภาษียาสูบใหม่ เพื่อให้มีผลบังคับได้ทันก่อนที่โครงสร้างภาษีปัจจุบันจะครบกำหนดวันที่ 1 ตุลาคม 2564นี้ โดยตั้งเป้าหมายว่าโครงสร้างภาษีใหม่ต้องทำให้รัฐสามารถจัดเก็บรายได้ไม่ต่ำกว่าในปัจจุบันที่สามารถจัดเก็บภาษีได้ราว 60,000 ล้านบาทต่อปี และต้องเป็นโครงสร้าภาษีที่มีความสมดุลระหว่างการดำเนินนโยบายด้านสุขภาพ  ผลกระทบต่ออุตสาหกรรมยาสูบในภาพรวม  และการปราบปรามบุหรี่เถื่อน