บทเรียนความล้มเหลวที่เฮติ | คมชัดลึก

ที่ใกล้จะจะอดตายเต็มทีได้ลุกฮือปล้นสะดมร้านค้าต่างๆ เพื่อแย่งชิงอาหารไปประทังชีวิต ดีกว่าจะงอมืองอเท้ารอรับความช่วยเหลือจากนานาประเทศที่ไปถึงช้าไม่ทันการณ์ เนื่องจากมากด้วยข้อขัดข้องนานัปการ ทั้งระบบขนส่ง การประสานงานและกฎระเบียบต่างๆ

 ร้อนถึงสหประชาชาติต้องขออนุมัติจากคณะมนตรีความมั่นคงให้เพิ่มเจ้าหน้าที่กองกำลังรักษาสันติภาพอีก 3,500 คน เพื่อรับมือกับเหตุร้ายที่อาจบานปลายกลายเป็นจลาจลอาหารที่ไม่อาจควบคุมได้

 ความเดือดร้อนแสนสาหัสของชาวเฮติครั้งนี้ สะท้อนถึงความล้มเหลวของรัฐบาลปอร์โตแปรงซ์ว่าไม่ใส่ใจกับมาตรการรองรับความช่วยเหลือต่างๆ ทั้งๆ ที่ประเทศนี้เผชิญกับภัยธรรมชาติหลากหลายรูปแบบติดๆ กันตลอดช่วงไม่กี่ปีที่ผ่านมา อีกทั้งยังสะท้อนถึงความล้มเหลวของสหประชาชาติในการให้ความช่วยเหลือเหยื่อผู้ประสบภัยพิบัติ ปล่อยให้เกิดการปล้นสะดมขึ้นทั้งๆ ที่มีประสบการณ์มากมายในการช่วยเหลือประเทศต่างๆ ที่ประสบภัยธรรมชาติ รวมไปถึงเหยื่อจากภัยสึนามิ

 ความล้มเหลวในระบบการให้ความช่วยเหลือและการกระจายอาหารและน้ำ ทำให้เฮติกลายเป็นสนามรบทางการทูตแห่งใหม่ของประเทศมหาอำนาจที่แย่งชิงบทบาทนำในการให้ความช่วยเหลือ ถึงขั้นรัฐมนตรีต่างประเทศฝรั่งเศสกล่าวหาสหรัฐว่าพยายามครอบงำเฮติหลังทหารอเมริกันได้กีดกันความช่วยเหลือจากประเทศอื่น รวมไปถึงเสือกไสไล่ส่งเครื่องบินบรรเทาทุกข์ฝรั่งเศสที่บรรทุกอุปกรณ์ช่วยเหลือทางการแพทย์ภาคสนามให้ต้องบินกลับประเทศ

 ด้านหน่วยแพทย์ไร้พรมแดนก็สนับสนุนข้อกล่าวหาของฝรั่งเศส โดยยืนยันว่าครื่องบินบรรทุกเวชภัณฑ์สำคัญหลายลำต้องหันหัวกลับเนื่องจากเจ้าหน้าที่ควบคุมหอบังคับการบินอเมริกันไม่ยอมให้ลงจอด แต่ผู้บัญชาการสหรัฐโต้ว่า พวกตนมุ่งเน้นภารกิจด้านมนุษยธรรม และยินยอมให้เที่ยวบินด้านมนุษยธรรมเข้าถึงสนามบินก่อนเป็นอันดับแรก

 รัฐมนตรีต่างประเทศฝรั่งเศสยังได้จี้สหประชาชาติให้เข้าไปตรวจสอบและสร้างความชัดเจนเกี่ยวกับบทบาทที่ค่อนข้างมากเกินไปของสหรัฐ พร้อมกับย้ำว่าความพยายามช่วยเหลือใดๆ มีขึ้นเพื่อช่วยเฮติ ไม่ใช่เข้าไปครอบงำหรือเข้าไปยึดดินแดนแห่งนั้น นอกจากนี้ก็เตือนนานาประเทศและกลุ่มบรรเทาทุกข์ทั้งหลายว่าไม่ควรทะเลาะเบาะแว้งกันเพราะสิ่งสำคัญที่สุดที่รัฐบาลและหน่วยบรรเทาทุกข์ควรคำนึงถึงก็คือ ประชาชนชาวเฮติที่กำลังเดือดร้อนนับเป็นบทเรียนล้ำค่าที่คนไทยพึงสำเหนียกให้ดีว่าจะต้องเตรียมการให้พรักพร้อมและไม่ตั้งอยู่ในความประมาท