ชายจีนพ้นมลทินหลังติดคุกฟรี 27 ปี นานที่สุดในบรรดาแพะรับบาปในจีน

Zhang Yuhuan เดินทางกลับบ้านเกิดหมู่บ้านจินเซียง เมืองหนานชาง มณฑลเจียงซี และตรงไปคุกเข่าไหว้หลุมศพของพ่อทันที เมื่อวานนี้ (5 ส.ค.) หลังได้รับอิสรภาพ เป็นผู้บริสุทธิ์ในคดีที่เขาไม่ได้ก่อเมื่อ 3 ทศวรรษก่อน ศาลสูงเจียงซู พลิกคำตัดสินศาลชั้นต้นที่พิพากษาประหารชีวิตจาง ฐานฆาตกรรมเด็กชาย 2 คน  เพราะหลักฐานไม่มีน้ำหนัก เมื่อเวลาได้ล่วงเลยมาถึง 27 ปี กลายเป็นผู้ต้องขังที่ถูกพิพากษาผิดพลาดยาวนานที่สุดนจีน 

จางได้รับการปล่อยตัวจากเรือนจำในเมืองหนานชาง และกลับบ้านโดยมีแม่วัย 83 กับญาติพี่น้องมารอต้อนรับ ท่ามกลางน้ำตาและรอยยิ้ม สมาชิกในครอบครัวของจาง ระบุในจดหมายที่เผยแพร่บนสื่อสังคมออนไลน์ เว่ยปั๋วว่า “27 ปีแห่งการต่อสู้และอุทธรณ์ก็เพื่อได้อยู่พร้อมหน้าพร้อมตาครอบครัวอีกครั้ง ไม่มีคำพูดใดบรรยายความรู้สึกของพวกเราได้” 

 

คดีนี้เป็นคดีดังเมื่อตุลาคม 2536 พบศพเด็กชาย 2 คนวัย 4 ขวบกับ 6 ขวบ ในอ่างเก็บน้ำหมู่บ้านจางเจี่ย เมืองจินเซียน สองวันต่อมา จางซึ่งเป็นเพื่อนบ้านของเด็กที่ตาย ตกเป็นผู้ต้องสงสัยและถูกจับกุม ทั้งที่ไม่มีหลักฐานว่าเขามีส่วนเกี่ยวข้อง 

มกราคม 2538 ศาลประชาชนหนานชาง ตัดสินประหารชีวิตจางโดยให้รอลงอาญา 2 ปี ซึ่งหมายความว่าโทษลดเป็นจำคุกตลอดชีวิตหากไม่ทำผิดซ้ำอีกในสองปี จางปฏิเสธและยื่นอุทธรณ์ โดยยืนยันว่าเขาถูกตำรวจซ้อมทรมานให้สารภาพระหว่างสอบปากคำ  

มีนาคม 2538 ศาลสูงส่งเรื่องกลับไปศาลอุทธรณ์ สั่งพิจารณาคดีใหม่เพราะหลักฐานไม่มากพอ แต่ก็ไม่มีการไต่สวนใหม่เกิดขึ้นจนถึงปี 2544 โดยไม่ทราบเหตุผล ทำให้ความผิดและโทษทัณฑ์ไม่มีการเปลี่ยนแปลง จางยื่นอุทธรณ์ศาลสูงอีกครั้งแต่ครั้งนี้คำร้องถูกปฏิเสธ 

ขณะอยู่ในคุก อดีตภรรยาและครอบครัวพยายามต่อสู้ให้จางได้รับการอุทธรณ์ กระทั่งปี 2552 ศาลสูงตัดสินใจเปิดพิจารณาคดีใหม่ แต่เพิ่งเปิดไต่สวนเมื่อ 9 ก.ค.ที่ผ่านมา และพิพากษาพ้นมลทินเมื่อวันที่ 4 ส.ค. 

เมื่อนึกถึงการรอคอยและความยากลำบากในขณะสู้อุทธรณ์ รวมเวลา 9,778 วัน ทำให้สมาชิกในครอบครัวของจางไม่อาจกลั้นน้ำตาไว้ได้ พวกเขา กล่าวว่า ไม่เคยหมดหวัง และไม่เคยยอมแพ้ เพราะเชื่อเสมอว่าจางเป็นผู้บริสุทธิ์ และขอบคุณทนายความที่ช่วยเหลือในคดีนี้ จากนี้ไปก็จะดูแลและช่วยให้จางกลับมาใช้ชีวิตในสังคมได้อีกครั้ง 

ครอบครัวของจาง ยอมรับคำขอโทษจากศาลสูง กรณีตัดสินผิดพลาด และจะยื่นคำร้องขอค่าชดเชยจากรัฐ กับขอให้ผู้ที่อยู่เบื้องหลังทำให้จางตกเป็นแพะรับปากถูกดำเนินคดี

จาง กล่าวว่า คำพิพากษาผิดๆทำให้เขาพลาดช่วงเวลาดีที่สุดในชีวิตไปจนหมด เขาไม่มีโอกาสดูแลพ่อแม่ยามแก่เฒ่า  เฝ้ามองลูกชายสองคนเติบโต จนเวลานี้ ลูกๆแต่งงานและมีลูกของตัวเองแล้ว คงไม่มีอะไรมาชดเชยความสูญเสียของเขากับครอบครัวได้ แต่ยังหวังจะได้ค่าชดเชยโดยเร็วเพื่อซ่อมแซมบ้านและดูแลแม่ 

ด้าน หวัง เฟย ทนายของจาง กล่าวว่า เขาเข้ามาช่วยเหลือคดีของจางเมื่อปี 2550 ด้วยความเห็นใจลูกความและความทุกข์ที่เขาเผชิญ ความสำเร็จที่ได้มายังเป็นเพราะความเด็ดเดี่ยวของครอบครัวนี้และความพยายามจากหลายฝ่ายด้วย ทนายหวัง บอกกับ Shangyou News  ด้วยว่า ไม่ได้ช่วยสู้คดีให้กับจางคนเดียว แต่ยังมีอีกมากมายในสังคม ที่เผชิญการถูกสอบปากอย่างทารุณ ไม่ว่าใครอาจเป็นจางคนต่อไปได้ทั้งนั้น 

ขณะที่ Ruan Chuansheng ศาสตราจารย์กฎหมาย สถาบันบริหารเซี่ยงไฮ้ กล่าวว่าการแก้ไขคำตัดสินผิดพลาด เป็นความก้าวหน้าของหลักนิติธรรม และเป็นทางเลือกของการปกป้องสิทธิมนุษยชนอย่างไม่อาจหลีกเลี่ยง คำพิพากษาของศาลสูงเจียงซี ตอกย้ำหลักการที่ว่า ไม่มีการลงโทษในคดีที่ยังไม่สิ้นสงสัย ภายใต้ประมวลกฎหมายอาญาของจีน และเรียกร้องให้ผู้พิพากษาป้องกันการตัดสินผิดพลาดด้วยการไม่นับหลักฐานที่ได้มาโดยไม่เหมาะสม เช่น จากการทรมาน 

ที่มา China Daily  Unilad