สุโขทัยแก้ปัญหาภัยแล้งด้วย สะดือน้ำ นำร่องที่อำเภอบ้านด่านลานหอย

ปัจจุบันปัญหาภัยแล้งทวีความรุ่นแรงขึ้น ความจำเป็นและความต้องการน้ำมีมากขึ้นในทุกวัน ทั้งน้ำเพื่อการอุปโภคบริโภค และน้ำเพื่อการเกษตร แหล่งเก็บกักน้ำธรรมชาติต่างๆ โดยเฉพาะแม่น้ำยมซึ่งเป็นแม่น้ำสายหลักได้ลดลงอย่างรวดเร็ว แหล่งน้ำบางพื้นที่แห้งขอด ในช่วงหน้าแล้ง ซึ่งจังหวัดสุโขทัย มีนโยบายในการแก้ไขปัญหาภัยแล้งการขาดแคลนน้ำในการดำรงชีวิตให้กับพี่น้องประชาชน โดยนายไมตรี ไตรติลานันท์ ผู้ว่าราชการจังหวัดสุโขทัย ได้ตั้งทีมงานศึกษาข้อมูลในการหาแหลงน้ำใต้ดินมาใช้ในหน้าแล้งและดีกว่าการขุดเจาะบ่อบาดาลสามารถนำน้ำมาใช้ในหน้าแล้งและเก็บน้ำไว้ใช้ในหน้าน้ำ

จึงเกิดโครงการจัดสร้างสะดือน้ำและธนาคารน้ำใต้ดินขึ้น นำร่องโครงการแห่งแรก ที่สระน้ำสาธารณประโยชน์ หมู่ 5 ตำบลหนองหญ้าปล้อง อำเภอบ้านด่านลานหอย จังหวัดสุโขทัย ซึ่งโครงการสะดือน้ำนี้ มีขั้นตอนการจัดสร้าง  คล้ายการสร้างธนาคารน้ำใต้ดินทั้ง 2 ระบบ คือระบบเปิดและระบบปิด ควบคู่ไปด้วยกันเพื่อให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด โดยการหาสระน้ำสาธารณะที่แห้งขอด และขุดดินให้ลึกลงไปประมาณ 7 เมตรจนถึงชั้นหินอุ้มน้ำจะเจอน้ำ จากนั้นนำวงบ่อมาวางเรียงชั้นขึ้นมา จำนวน 4 - 5 วง นำฝามาปิดด้านบน ใส่ท่อระบายแรงดันน้ำไว้ด่านบน แรงดันน้ำจะเอ่อล้นขึ้นมาที่ปากบ่อโดยอัตโนมัติ สามารถสูบน้ำจากบ่อนี้ไปใช้ได้ทันที ซึ่งวิธีการนี้จะช่วยในการระบายน้ำลงใต้ดินในช่วงน้ำหลาก น้ำจะถูกเก็บไว้ ที่สะดือน้ำ ผ่านไปสู่ชั้นหินอุ้มน้ำ  เข้าสู่ธนาคารน้ำใต้ดินระบบปิด  เมื่อน้ำถูกเติมลงในชั้นหินอุ้มน้ำในปริมาณมากพอ เปรียบเสมือนการฝากน้ำไว้ใต้ดิน และสามารถสูบน้ำมาใช้ได้ตลอดเวลาในช่วงหน้าแล้ง เปรียบเสมือนการถอนน้ำจากธนาคารน้ำใต้ดิน ช่วยแก้ไขปัญหาทั้งน้ำท่วมและภัยแล้งในพื้นที่จังหวัดสุโขทัยได้เป็นอย่างดี ซึ่งที่ผ่านมาหลังจากทำสะดือน้ำที่บริเวณสระน้ำสาธารณประโยชน์ หมู่ 5 ตำบลหนองหญ้าปล้อง ก็สามารถบรรเทาภัยแล้งให้กับประชาชนในบริเวณนี้ มีน้ำไว้ใช้เพื่อผลิตน้ำประปาในหมู่บ้านและใช้เพื่อการเกษตรที่ใช้น้ำน้อย ของประชาชนได้กว่า 100 หลังคาเรือนประชากรที่ใช้น้ำ 300 คน

โดยหลังจากนี้จังหวัดสุโขทัย จะเปิดโครงสะดือน้ำ ที่บริเวณสระน้ำสาธารณประโยชน์ หมู่ 5 ตำบลหนองหญ้าปล้อง อำเภอบ้านด่านลานหอย จังหวัดสุโขทัย เป็นแหล่งเรียนรู้เรื่อการแก้ปัญหาภัยแล้ง ซึ่งเป็นโครงการที่ดีเกิดประโยชน์และใช้งบประมาณในการจัดทำน้อย เพียง 150,000 บาท เปิดให้ นายอำเภอ องค์กรปกครองส่วนท้องถิ่น ผู้นำชุมชน ตลอดจนผู้ที่สนใจเข้ามาศึกษาเพื่อนำไปใช้ในพื้นที่ของตนเองให้ครบทั้ง 9 อำเภอ ของจังหวัดสุโขทัย เป็นการช่วยเหลือและบรรเทาความเดือดร้อนในช่วงหน้าแล้งให้กับพี่น้องประชาชนได้มีน้ำไว้ใช้ได้อย่างพอเพียง

ศรีสุดา ชัยวงศ์ศรีอรุณ  ผู้สื่อข่าวภูมิภาค จังหวัดสุโขทัย