เห็นช้างขี้ อย่าขี้ตามช้าง | คมชัดลึก

เวลาผ่านมาจนถึงวันนี้ 9 เดือนเต็มๆ แม้ว่าวันนี้ นครรัฐดูไบจะยังไม่ถึงขั้นล่ม แต่เศรษฐกิจของที่นั่นก็เกิดอาการสะดุดเตะขาตัวเองจนซวนเซ มูลค่าทรัพย์สิน โดยเฉพาะอสังหาริมทรัพย์ที่นั่นลดลงครึ่งหนึ่งของมูลค่าที่เคยมีของเมื่อปีที่ผ่านมา ก็ไม่รู้ว่าอดีตเจ้ามูลเมืองจะมีทรัพย์สินที่ถูกตีมูลค่าลดลงไปอีกสักเท่าใด เพียงพอที่จะไปเร่หาซื้อทีมฟุตบอลมาประดับบารมีอีกหรือไม่ แต่เป็นที่เข้าใจว่าท้ายที่สุดท่านเจ้ามูลเมืองก็คงย้ายที่มั่นไปสู่แหล่งใหม่

 ส่วนหนึ่งของปัญหาเศรษฐกิจของนครรัฐดูไบเกิดขึ้นจากนักธุรกิจของที่นั่นขาดสติในการประกอบธุรกิจ เห็นธุรกิจการท่องเที่ยวเป็นธุรกิจที่ง่ายต่อการทำเงิน และยังเชื่อกับทัศนคติเก่าๆ ที่ว่า แหล่งดึงดูดนักท่องเที่ยวยุคใหม่สามารถใช้เงินสร้างได้ สร้างตึกให้ยิ่งใหญ่อลังการณ สร้างสิ่งปลูกสร้างให้โอ่โถงใหญ่โตติดอันดับโลก ยกเว้นภาษีให้สินค้ามีราคาถูก ดึงดูดให้บรรดาเศรษฐีและคนมีชื่อเสียงเดินทางมาพักผ่อนได้ ก็จะทำให้ นครรัฐดูไบ กลายเป็นสถานที่ท่องเที่ยวที่มีผู้คนหลั่งไหลมาได้  
 โดยไม่ได้นึกย้อนกลับไปว่า สิ่งที่สามารถดึงดูดนักท่องเที่ยวได้อย่างจีรังยั่งยืน คือศิลปะและวัฒนธรรมรวมทั้งสถานที่ท่องเที่ยวตามธรรมชาติ ที่มนุษย์ไม่อาจจะสร้างเลียนแบบขึ้นมาได้ นอกจากจะอนุรักษ์เอาไว้ให้คงสภาพเดิมนานที่สุดเท่านั้น และวัฒนธรรมทั้งหลายต้องเป็นการแสดงออกจากภายในจิตใจ ไม่ใช่การปรุงแต่งซึ่งใครก็ลอกเลียนแบบได้

 บทเรียนจากนครรัฐดูไบอีกประการหนึ่ง ที่น่าจะสอนใจบรรดานักธุรกิจชาวไทยส่วนหนึ่งได้ดีก็คือ ก่อนที่จะลงทุนทำธุรกิจใดๆ ก็ตาม ให้ศึกษาถึงความเป็นไปได้ของตลาดให้ถ่องแท้ อย่าคิดเพียงแค่ว่าในเมื่อคนอื่นทำแล้วมีกำไร เราเองก็มีทุนมากมายพร้อมที่จะลง มีเงินที่จะจ้างคนมาทำด้วยค่าจ้างที่แพงกว่า ว่าแล้วก็เอาเงินมาหว่านลงทุนทำไปเพราะเพียงแค่เห็นคนอื่นทำแล้วรวย  

 ปัจจุบันนี้เหลียวหน้าแลหลังไปทางใดในประเทศไทย ก็จะพบแหล่งท่องเที่ยวชนิดที่คิดดึงดูดผู้คน  ด้วยการสร้างวัตถุหรือเครื่องเล่นขึ้นมาในลักษณะคล้ายๆ กัน ที่อื่นมีเอทีวีให้คนเช่าขี่เล่นฉันก็มี ที่อื่นมีสนาม บีบีกัน หรือเพนท์บอล ฉันก็มีด้วย แม้แต่คนอื่นเขามีปีนไต่หน้าผาจำลอง เพื่อไม่ให้ตกขบวนตกยุคกับเขา ฉันก็ต้องมีไว้ในที่พักของฉันด้วย

 เห็นโรงแรมที่พักมีคนเต็มในฤดูกาลท่องเที่ยว ก็แห่กันเปิดโรงแรมที่พักแข่งกับเขา พอหมดฤดูการท่องเที่ยวก็ไม่มีแขกเข้าพัก พอมีรายใดรายหนึ่งหันไปจับหน่วยราชการให้มาใช้งบประมาณกับการพักผ่อนและสัมมนา ก็ไปแย่งกันตัดราคาสัมมนาพักผ่อนจนเจ๊งไปตามๆ กัน เพราะสิ่งปลูกสร้างที่ใหญ่โตทั้งหลายนั้น ย่อมต้องมีค่าดูแลรักษาที่มากตามความใหญ่โตไปด้วย 

 ธุรกิจในนครรัฐดูไบที่ซบเซาและอาจจะถึงขั้นล่มสลายลงไป ก็เป็นเพราะขาดการศึกษาความต้องการที่แท้จริงของตลาดก่อนลงทุน ธุรกิจในเมืองไทยหลายอย่างก็ไม่ต่างกัน เพียงแค่คิดว่าตนเองมีเงินทุนและคนอื่นทำแล้วได้กำไร ก็ตามแห่ทำกับเขาไปด้วยในลักษณะของคนที่เห็นช้างขี้ ก็ขี้ตามช้าง ท้ายที่สุดก็ต้องจมกองขี้ช้างตายไปเองครับ

พัฒนเดช  อาสาสรรพกิจ